Библейская герменевтика у Григория Сковороды

Abstrakt

[Abstrakt tylko w j. polskim / Abstract only in Polish]

Hermeneutyka biblijna Grzegorza Skoworody

Autor poddaje reinterpretacji − w duchu współczesnego wschodniosłowiańskiego myślenia o spuściźnie filozoficznej pisarzy religijnych i filozofów XVIII−XIX wieku działających na Ukrainie i w Rosji − dotychczasowe odczytywanie tak samej metody twórczej myśliciela oświeceniowego jak i jego swoistej, nie mającej analogii u innych pisarzy religijnych XVIII wieku, biblistycznej hermeneutyki.

W przekonującym profesjonalnie przeprowadzonym wywodzie badacz dokonuje najpierw ustaleń odnośnie zasad egzegezy, jakimi posługiwał się myśliciel w swoich rozważaniach o Biblii, a wraz z nią także innych tekstach piśmiennictwa traktowanego jako „świat symboliczny”, a potem dochodzi do ostatecznych konstatacji o właściwościach, jakie przypisuje temu „światu” filozof oświeceniowy i biblista zarazem (alegoryzm), o jego „absolutyzowaniu” prawdy Biblii traktowanej w całkowitym oderwaniu od Tradycji kościelnej chrześcijaństwa, wreszcie do wniosku, iż myśliciel ciąży w swoim postępowaniu nie tyle ku hermeneutyce chrześcijańskiej, co antycznej, tak stoickiej jak i platońskiej, bliskiej tej, którą stosował Filon z Aleksandrii, oddziaływujący z kolei tak na Klemensa Aleksandryjskiego jak i Oryginesa.