Cechy folkloru w muzyce religijnej tradycji rzymskokatolickiej na Białorusi

Abstrakt

Folklor religijny na Białorusi istnieje na dwóch poziomach: folklor śpiewany bezpośrednio w domach i folklor śpiewany w kościele. Często folklor „domowy” przenika do kościelnych śpiewów liturgicznych. Specyfikę wykonawstwa folklorystycznego w muzyce religijnej można prześledzić poprzez tekst (transformacja tekstu literackiego słowami dialektalnymi i zapożyczonymi), bezpośrednio poprzez muzykę (adaptacja do melodii elementów wariacyjnych, ornamenty folklorystyczne, bardzo wolne tempo itp.) i sposób wykonania (przerwanie śpiewanej frazy, śpiewy w rezonansie klatki piersiowej, transpozycja tonacji itp.). W artykule opisano charakterystyczne cechy interpretacji utworów religijnych na Białorusi zarówno na poziomie liturgicznym, jak i domowym. Wyodrębniono w nim i opisano sposoby wykonania oraz pokazano ich podobieństwa na przykładzie konkretnych utworów muzycznych. Na pokrewieństwo sztuki folklorystycznej i kościelnej wskazują nie tylko ich ogólne cechy, ale również wzajemne powiązania. Przejawia się to w ogólnych właściwościach gatunkowych, środkach wyrazu, stylu śpiewania, na który składa się: synteza słowa i melodii, modalno-melodyczna struktura, frazowanie dyktowane oddechami, jedność metrum i rytmu, elementy polifonii (heterofonii).