Język refleksji krytycznej a budowa relacji w grupie społecznej (na przykładzie wideorecenzji)
Abstrakt
Autorka tego artykułu analizuje teksty wideorecenzji, poszukując odpowiedzi na pytanie, czy wybór środków językowych wiąże się z relacją łączącą nadawcę z uczestnikami interakcji. Wykładników tej relacji szuka, omawiając aspekt pragmatyczny, kompozycyjny i stylistyczny nowej i popularnej na portalu społecznościowym formy dyskursu krytycznego. Interpretacja narracji mówionej obejmuje omówienie językowych środków wartościowania, wykładników przekazu emocjonalnego oraz funkcji leksyki potocznej. Istotne są również działania językowe mające na celu interakcję z odbiorcami: dialogowość, personalizacja treści, indywidualizacja przekazu. Analiza prowadzi do wniosku, że forma autoprezentacji, typ odbiorcy, kanał przekazu, intencjonalność i heterogeniczność wypowiedzi ściśle wiążą się z relacjami społecznymi zachodzącymi między uczestnikami zdarzenia komunikacyjnego.
Nowa forma prezentacji i oceny filmu wiąże się bowiem z wejściem w inną sytuację komunikacyjną oraz z nawiązaniem nowych relacji społecznych z grupą odbiorców. Celem jest nie tylko ocena dzieła filmowego, ale również przekazanie emocji, dialog z widzem, zainteresowanie nowym dziełem, kształtowanie gustów oraz pozyskanie dużego grona odbiorców. Tak rozbudowany cel musi prowadzić do zmiany językowych środków przekazu.
Bibliografia
Bartmiński, Jerzy. „Styl potoczny”. Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2001, ss. 115-134.
Brzostowska, Bożena. „Dyskurs medialny w najnowszej refleksji metodologicznej” [recenzja książki Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, red. Ruth Wodak, Michał Krzyżanowski, Warszawa 2011]. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, uwm.edu.pl/mkks/ wp-content/uploads/19-cz-4-recenzje-brzostowska.pdf. Dostęp 18.04.2021.
Chruściel, Patrycja. „Pojęcie dyskursu we francuskiej lingwistycznej analizie dyskursu”. Język i kultura w komunikacji społecznej. Tradycja – Teraźniejszość – Perspektywy, red. Aleksandra Drabina-Różewicz i Anna Momot, Stowarzyszenie Młodych Twórców „Kontrast”, 2018, ss. 9-24.
Cymanow-Sosin, Klaudia. „Reklama multimedialna – w poszukiwaniu paradygmatu badawczego komunikatów perswazyjnych”. Problemy i metody badań nad mediami, t. 1, red. Iwona Hofman i Danuta Kępa-Figura, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2019, ss. 157-168.
Diec, Agata. „Media społecznościowe jako nowoczesna forma komunikacji firmy z otoczeniem. Zastosowanie Facebooka w Centrum Rozrywki – studium przypadku”. Psychologia w biznesie. Nowe perspektywy, red. Zofia Ratajczak, współpraca Dominika Ochnik, Difin, 2015 , ss. 74-94.
Grabias, Stanisław. Język w zachowaniach społecznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1994.
Hofman, Iwona, i Danuta Kępa-Figura, redaktorki. Współczesne media. Gatunki w mediach. Prace dedykowane Profesor Marii Wojtak, t. 2: Gatunki w mediach elektronicznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2017.
Hope, Ewa. „Blogi jako platforma komunikowania na przykładzie blogów uczelnianych”. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 157, 2013, ss. 22-34.
Kawka, Maciej. „O badaniu języka dyskursu medialnego”. Medium i Społeczeństwo, nr 4, 2014, ss. 164-171.
Kita, Małgorzata. „Język potoczny jako język bliskości”. Język w komunikacji, t. 1, red. Grażyna Habrajska. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, 2001, ss. 170-175.
Kobus, Aldona. „Videoblog: nowy model recenzji filmowej?”. Historia i Kultura, nr 24, 2013, ss.1-9.
Konarska-Janus, Justyna. „Nowe media – nowa komunikacja medialna”. Dziennikarstwo i Media, t. 3: Przemiany świata mediów, red. Igor Borkowski i Karina Stasiuk-Krajewska. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2012, ss. 87-96.
Kozłowska, Ewa. „Recenzja jako forma podwójnego dialogu”. Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, red. Edyta Bańkowska i Agnieszka Mikołajczuk, Książka i Wiedza, 2003, ss. 287-318.
Krauz, Maria. „Językowe i pozajęzykowe wykładniki ramy finalnej w recenzji prasowej”. Słowo. Studia językoznawcze, nr 4, 2013, ss. 84-96.
Krauz, Maria. „Recenzja – gatunek naukowy, krytycznoliteracki czy publicystyczny?”. Wielojęzyczność w perspektywie stylistyki i poetyki, red. Marek Ruszkowski. Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2004.
Levinson, Paul. Nowe nowe media. Tłum. Maria Zawadzka-Strączek. Wydawnictwo WAM, 2010.
Loewe, Iwona. „Dyskurs medialny – przegląd stanowisk badawczych”. Forum Lingwistyczne, nr 1, 2014, ss. 9-16.
Maciejak, Katarzyna. YouTube w edukacji. Strategie nadawcze wideoblogerów. Universitas, 2018.
Maćkiewicz, Jolanta. „Badanie mediów multimodalnych – multimodalne badanie mediów”. Studia Medioznawcze, nr 2 (69), 2017, ss. 33-42.
Manovich, Lev. Język nowych mediów. Tłum. Piotr Cypryański, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2006.
Miczka, Tadeusz. O zmianach zachowań komunikacyjnych. Konsumenci w nowych sytuacjach audiowizualnych. Księgarnia św. Jacka, 2002.
Nieckula, Franciszek. „Język ustny a język pisany”. Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2001, ss. 99-113.
Ożóg, Kazimierz. „Ustna odmiana języka ogólnego”. Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2001, ss. 85-98.
Raczek, Tomasz. Wideorecenzja Bridgertonowie, Netflix, showrunner Chris Van Dusen, 2020. YouTube. www.youtube.com/watch?v=0RfizRTkQQU. Dostęp 14.04.2022.
Raczek, Tomasz. Wideorecenzja Joker, reż. Todd Phillips, 2019. YouTube. www.youtube.com/ watch?v=DaQlYfntfas. Dostęp 14.04.2022.
Raczek, Tomasz. Wideorecenzja Na rauszu, reż. Thomas Winterberg, 2020. YouTube. www.youtube. com/watch?v=a2R9eQsKADA. Dostęp 14.04.2022.
Raczek, Tomasz. Wideorecenzja 365 dni, reż. Barbara Białowąs, 2020. YouTube.www.youtube. com/watch?v=KKbvngAXI_o. Dostęp 14.04.2022.
Sfilmowani. „Listy do M.4 to talerz odgrzewanych pierogów”. Wideorecenzja Listy do M.4, reż. Patrick Yoka, 2021. YouTube. www.youtube.com/ watch?v=ctwXCf6reP0&t=81s. Dostęp 14.04.2022.
Sfilmowani. „Mayday – trudna sztuka adaptacji”. Wideorecenzja Mayday, reż. Sam Akima, 2020. YouTube. www.youtube.com/watch?v=x-5kly2MvrE. Dostęp 14.04.2022.
Sfilmowani. „Na rauszu”. Wideorecenzja Na rauszu, reż. Thomas Winterberg, 2020. YouTube. www.youtube.com/watch?v=Wkf4lf35v10. Dostęp 14.04.2022.
Ślawska, Magdalena. „Typologie gatunków medialnych – przegląd stanowisk”. Forum Lingwistyczne, nr 4, 2017, ss. 15-29.
Więckiewicz, Marta. Blog w perspektywie genologii multimedialnej. Wydawnictwo Adam Marszałek, 2012.
Witosz, Bożena. „Potoczność jako wartość w dzisiejszej kulturze”. Potoczność a zachowania językowe Polaków, red. Barbara Boniecka i Stanisław Grabias. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, ss. 11-20.
Wojtak, Maria. Wprowadzenie do genologii. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2019.
Wsjp – Wielki słownik języka polskiego, red. Piotr Żmigrodzki. wsjp.pl.
„Wywiad z Dawidem Adamkiem na temat pasji, figurek i kanału Sfilmowani”. PopVinyl.pl, popvinyl.pl/blog/wywiad-z-dawidem-adamkiem-na-temat-pasji-figurek-i-kanalu-sfilmowani. Dostęp 20.04.2021 r.
Żydek-Bednarczuk, Urszula. „Dyskurs medialny w ujęciu kulturowym”. Tekst i Dyskurs, z. 12, 2019, ss. 111-120.
Copyright (c) 2022 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.