„Gęby za lud walczące…” – Czesław Zgorzelski o Mickiewiczowskim rękopisie „N⁰ 38”
Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest niepublikowany dotąd tekst profesora Czesława Zgorzelskiego ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej KUL, poświęcony Mickiewiczowskiemu rękopisowi nr 38, zawierającemu trzy drobne utwory liryczne: [Broń mnie przed sobą samym…], [Pytasz za co Bóg trochą sławy mnie ozdobił…] oraz [Gęby za lud walczące…]. W tekście tym autor stara się odpowiedzieć na pytania, w jaki sposób te trzy zapisy znalazły się na jednej stronie luźnej karty oraz jaka jest relacja między tymi zapisami. W toku analizy autor stwierdza, że Mickiewiczowski rękopis nie zawiera urywków – jak sądził Stanisław Pigoń – a samodzielne utwory, niewymagające uzupełnień ani dopełnień. Ponadto Zgorzelski stawia tezę, iż nie ma między tymi utworami powiązań dostatecznie wyrazistych, by można je było traktować jako wzajemne uzupełnienia. Prezentowany tekst został opatrzony wstępem oraz notą edytorską.
Bibliografia
Bruchnalski, Wilhelm (rec.). „Nieznane wiersze Adama Mickiewicza, wyd. J. Kallenbach, ‘Przegląd Polski’, Kraków 1889, t. III, s. 1-4”. Pamiętnik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, t. 4, 1890, ss. 302-305.
Dernałowicz, Maria. Od «Dziadów» części trzeciej do «Pana Tadeusza». Marzec 1832 – czerwiec 1834. Kronika życia i twórczości Adama Mickiewicza, red. S. Pigoń, PIW, 1966.
Kallenbach, Józef. „Nieznane wiersze Adama Mickiewicza”. Niwa, nr 2, 1889, s. 17.
Kallenbach, Józef. „Nieznane wiersze Adama Mickiewicza”. Przegląd Polski, t. 91, 1889, ss. 1-4.
Kruszewski, Wojciech. „Mickiewiczowski rękopis «N⁰ 38» raz jeszcze”. Sztuka Edycji, nr 1, 2018, ss. 7-15.
Kubacki, Wacław. Arcydramat Mickiewicza. Studia nad III częścią «Dziadów». Wydawnictwo M. Kot, 1951.
Kubacki, Wacław. Żeglarz i pielgrzym. Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 1954.
Maciejewski, M. „Wieniec związano z rzeczy przeklętych…” Juliusza Słowackiego rym błyskawicowy. Analizy i interpretacje, red. Stanisław Makowski, WSiP, 1980, ss. 149-154.
Makowski, Stanisław. „Bóg uczłowieczony («Broń mnie przed sobą samym…» Adama Mickiewicza)”. Dziewiętnastowieczność. Z poetyk polskich i rosyjskich XIX wieku. Prace poświęcone X Międzynarodowemu Kongresowi Slawistów w Sofii, red. Eugeniusz Czaplejewicz i Wincenty Grajewski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, ss. 177-179.
Mickiewicz, Adam. Dzieła. T. I, Wiersze, oprac. Wacław Borowy i Leon Płoszewski, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 1949.
Mickiewicz, Adam. Dzieła. T. IV. Wydanie Henryka Biegeleisena, Nakład Księgarni Polskiej, 1893.
Mickiewicz, Adam. Poezje. Wydanie przygotował Stanisław Pigoń, Nakład Gubrynowicza i Syna, 1929.
Mickiewicz, Adam. Dzieła wszystkie. T. I. Wydał Tadeusz Pini, Nakład Księgarni H. Altenberga, 1911-1913.
Mickiewicz, Adam. Dzieła wszystkie. T. I, cz. III, Wiersze z lat 1829–1855, oprac. Cz. Zgorzelski, Ossolineum, Wrocław 1981.
Pigoń, Stanisław. „Jakiego Mickiewicza znamy? Garść uwag o tekstach i autografach jego dzieł”. Przegląd Warszawski, nr 12, 1922, ss. 313-333.
Przyboś, Julian. „Ręce za lud walczące”. Czytając Mickiewicza. Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 1950.
Słowacki, Juliusz. Dzieła wybrane. T. I: Wiersze i poematy, oprac. Marian Bizan i Paweł Hertz, Państwowy Instytut Wydawniczy,1983.
Słownik języka Adama Mickiewicza, red. K. Górski, S. Hrabec, t. I, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1962.
Słownik języka Adama Mickiewicza, red. K. Górski, S. Hrabec, t. IV, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1967.
Zgorzelski, Czesław. Liryka w pełni romantyczna. Studia i szkice o wierszach Słowackiego. PIW, 1981.
Zgorzelski, Czesław. „Wstęp”. Adam Mickiewicz. Wybór poezyj. T. 2. Ossolineum, 1997.
Zgorzelski, Czesław. „Wstęp”. Adam Mickiewicz. Dzieła wszystkie. T. I, cz. III, Wiersze z lat 1829-1855, oprac. Cz. Zgorzelski, Ossolineum, 1981.
Copyright (c) 2022 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
