Kuźnia charakteru, korzenie świętości – wieś Zuzela, miejsce urodzenia i pierwszych lat życia Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Słowa kluczowe: Stefan Wyszyński, Julianna Wyszyńska (z domu Karp), Stanisław Wyszyński, Zuzela, Jerzy Krysztopa, Andrzej Karp

Abstrakt

Autorzy skupiają się na analizie czasów dzieciństwa Stefana Wyszyńskiego – lata 1901-1910, spędzonych we wsi Zuzela. Miejscowość jego urodzenia i pierwszych lat życia rekonstruują jako wyjątkowe miejsce w życiu późniejszego Prymasa Polski, w którym zaznał dobrodziejstwa pełnej rodziny – matczynej i ojcowskiej miłości. Zaważyły one na jego późniejszych wyborach życiowych, tak istotnych dla losów Kościoła w Polsce. Z perspektywy czasu Zuzela jawi się jako swoisty raj utracony, zwłaszcza w kontekście późniejszej przeprowadzki do Andrzejewa, gdzie wkrótce zmarła matka Stefana Wyszyńskiego – miał on wtedy zaledwie dziewięć lat. W artykule opisano także współczesne inicjatywy podjęte dla upamiętnienia osoby Prymasa Tysiąclecia. W szkicu wykorzystano zarówno materiały opublikowane, jak i źródła wywołane w czasie badań terenowych – na potrzeby artykułu zostały przeprowadzone wywiady z proboszczem parafii w Zuzeli, ks. Jerzym Krysztopą, oraz Andrzejem Karpiem, krewnym matki Stefana Wyszyńskiego.

Bibliografia

Bystroń, Jan. Etnografia Polski. Czytelnik, 1947.

Bystroń, Jan. Kultura ludowa. Trzaska, Evert i Michalski, 1947.

Czaczkowska, Ewa. Kardynał Wyszyński. Biografia. Znak, 2013.

Czarnowski, Robert. Parafia Zuzela. Dzieje i duszpasterstwo w latach 1796-1925. Wydawnictwo Salezjańskie, 2006.

Karp, Andrzej. „W przeddzień beatyfikacji” [wywiad z Andrzejem Karpiem]. Caritas, nr 1, 2020, ss. 74-76.

Karp, mps – „Na plebanii w Zuzeli”, niepublikowany maszynopis autorstwa Andrzeja Karpia.

Kindziuk, Milena. Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Polski. Esprit, 2019.

Laskowska, Małgorzata. „Praca dziennikarska i redaktorska ks. Stefana Wyszyńskiego w latach 1924-1946”. Studia Prymasowskie UKSW (3), 2009, s. 52-60.

„Radujcie się, Pan jest blisko”. Mały Gość Niedzielny, nr 12, grudzień 2019.

Micewski, Andrzej. Kardynał Wyszyński Prymas i Mąż stanu. Éditions du dialogue, 1982.

Molka, Jacek. Wszystko o Prymasie Tysiąclecia. Wydawnictwo Świętego Filipa Apostoła, 2020.

Orszulik, Alojzy. Czas przełomu. Apostolicum, 2006.

Raina, Peter. Stefan kardynał Wyszyński. Prymas Tysiąclecia. LENA, 2020.

Ryszka, Czesław. Prymas Wyszyński ojciec ojczyzny. Biały Kruk, 2020.

Stefaniak, Piotr. Kardynał Stefan Wyszyński – Człowiek, który poprowadził Kościół i Naród ku wolności. Znak, 2019.

Śliwowa, Zofia. Z Zuzeli na stolicę prymasów. Promyczek, Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego „Soli Deo”, 2001.

Wileński, Radosław. Ludowe śpiewy religijne w obrzędzie pogrzebowym ze wsi Gąsiorowo (parafia Zuzela w diecezji łomżyńskiej). Analiza materiałów terenowych z lat 2019-2020. Praca magisterska. Promotor: dr hab. Tomasz Rokosz. KUL, 2020.

Wyszyński, Stefan. Kazanie Kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Polski. Zuzela 13 czerwca 1971. Parafia Przemienienia Pańskiego w Zuzeli, 2011 [tekst kazania transkrybowany z nagrania przez ks. Jerzego Krysztopę oraz Iwonę Czarcińską]

Wyszyński, Stefan. Wypełniamy Jasnogórskie Śluby Narodu. Jasna Góra, 2016.

Wyszyński, Stefan. Zapiski więzienne. Apostolicum, 2001.

Opublikowane
2021-12-08