Chinese Gardens as a Nativity Scene: Matteo Ripa’s Description of the Kangxi Emperor’s Changchun Garden in Beijing

Abstrakt

Chiny jako bożonarodzeniowa szopka. Relacja Mattea Ripy z wizyty w pekińskim ogrodzie Changchun ufundowanym przez cesarza Kangxi

Celem niniejszego artykułu jest analiza opisu parku Changchun w osiemnastowiecznym Pekinie, zawartego w Storia della Fondazione della Congregazione e del Collegio de’ Cinesi autorstwa Mattea Ripy. Jako włoski misjonarz na dworze cesarza Kangxi Ripa miał możliwość zobaczenia i opisania tak cesarskich parków, jak i zawiłości dworskiej etykiety. Jego relacja jest cennym źródłem na temat ogrodu Changchun, zawiera również wiele interesujących komentarzy mających na celu wyjaśnienie różnic między „chińskimi” i „europejskimi” wartościami estetycznymi. W artykule przedstawiono zatem krytyczną analizę relacji Ripy jako źródła historycznego, skupiając się najpierw na wiarygodności części z opisanych przez autora szczegółów, a następnie na interpretacji sposobu, w jaki postrzegał on chińskie ogrody, kładąc nacisk na wyjaśnienie „chińskiego stylu” projektowania ogrodów. Szczególną wagę poświęcono wreszcie porównaniu chińskich ogrodów do neapolitańskich szopek bożonarodzeniowych, jakim posłużył się Ripa w swojej relacji, by uzmysłowić swoim czytelnikom „sztuczną naturalność” modelowego ogrodu „chińskiego”.