Introducing Taiwan Chinese Contemporary Short Stories in Poland: Cultural Contexts, Fields of Representation and Equivalence

Lidia Kasarełło

doi:10.18290/rh21699-8

Lidia Kasarełło Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0002-9206-6300

Słowa kluczowe: tłumaczenie, literatura tajwańska, polski odbiorca, reprezentacja, ekwiwalencja, mediacja międzykulturowa, Antologia opowiadań tajwańskich

Abstrakt

W artykule omówiono podstawowe zagadnienia związane z tłumaczeniem literatury tajwańskiej w Polsce. Przyjmując definicje Juliane House, że przekład jest „procedurą poznawczą i praktyką społeczną, międzyjęzykową i międzykulturową”, omawiam kwestię teoretycznie i praktycznie na trzech głównych poziomach dotyczących literatury i komunikacji między językami i kulturami. Zgodnie z podejściem systemowym model dzieli się na: 1) Źródło/Litertura tajwańska; 2) Cel/Czytelnik polski; 3) Mediacja/Tłumacz i jest nasycona refleksją na temat reprezentacji, kontekstu kulturowego i politycznego oraz równoważności w polisystemie przekładu. W wymiarze praktycznym analiza odnosi się do konkretnego przypadku, jakim jest przygotowanie pierwszego polskiego przekładu tajwańskich współczesnych opowiadań. Omawiana antologia współczesnych opowiadań tajwańskich powstaje z perspektywy tłumaczy, którzy są sinologami wykładającymi na Uniwersytecie Warszawskim. Zgodnie z koncepcjami teoretyków antologii tego rodzaju akademickie wydanie z odniesieniami i krytycznymi komentarzami wspiera polskiego czytelnika w procesie poprawnego dekodowania tekstu i wielu kontekstów literatury tajwańskiej.

Bibliografia

As-Safi, Abdul B. “Translation Theories, Strategies And Basic Theoretical Issues,” 2011. Akademia, www.academia.edu/6395785/Translation_Theories_Strategies_And_Basic_Theoretical_Issue. Accessed 14.11.2021.

Bakhtin, Michail. The Dialogic Imagination: Four Essays. University of Texas Press, 2010.

Baker, Mona. In other words: A Coursebook on Translation. Linguistics/Translation studies. Routledge, 1992.

Baker, Mona, and Gabriela Saldanha, editors. Routledge Encyclopedia of Translation Studies. Routledge, 2009.

Bassnett, Susan. Translation Studies. 3rd ed. Routledge, 1988.

Bassnett, Susan, and Harish Trivedi. Post-Colonial Translation: Theory and Practice. Routledge, 1999.

Jabłoński, Witold. „Zagadnienia przekładów z języków orientalnych zilustrowane na materiale chińskim”. O sztuce tłumaczenia, edited by Michał Rusinek. Ossolineum, 1955, pp. 59-84.

Jakobson, Roman. “On Linguistic Aspects of Translation”. On Translation, edited by Reuben Brower. Harvard University Press, 1959, pp. 232-239.

Catford, J.C. A Linguistic Theory of Translation. Oxford University Press, 1965. Internet Archiv, archive.org/stream/J.C.CatfordALinguisticTheoryOfTranslationOxfordUniv.Press1965/j.+c.+catford-a+linguistic+theory+of+translation-xford+univ.+press+%281965%29_djvu.txt. Accessed 14.11.2021.

Crook, Steven. “Translation projects unlock world of Taiwanese literature.” Taiwan Today, March 18, 2011, taiwantoday.tw/news.php?unit=18&post=24446. Accessed 14.11.2021.

Even-Zohar, Itamar. “The Position of Translated Literature within the Literary Polysystem.” Translation: Theory and Practice: A Historical Reader, edited. Daniel Weissbort and Astradur Eysteinsson, Oxford: Oxford University Press, 2006, pp. 429-434.

Genett, Gérard. Einführung in den Architext, trad. Fr. Introduction à l’architexte. Legueil, 1990.

Haque, Md. Ziaul. “Translating Literary Prose: Problems and Solutions.” International Journal of English Linguistics, vol. 2, no. 6, 2012, ccsenet.org/ijel, www.translationdirectory.com/ articles/article2360.php. Accessed 14.11.2021.

Hassan, Bahaa-eddin Abulhassan . Literary Translation:Aspects of Pragmatic Meaning. Cambridge Scholars Publishing, 2011.

Hodges, Peter. “Linguistic Approach to Translation Theory.” 2009. TranslationDirectory.com, www.translationdirectory.com/articles/article2019.php. Accessed 14.11.2021.

Jureczek, Paweł . “Literary Translation Quality Assessment: An Approach Based on Roland Barthes’ Five Literary Codes.” Translatologica (Journal of Tranlation, Language and Literature), vol. 1, 2017, pp. 136-155.

Ketkar, Sachin. “Literary Translation: Recent Theoretical Developments,” 2005. Translation Directory.com, www.translationdirectory.com/article301.htm. Accessed 14.11.2021.

Kittel, Harald, editor. International Anthologies of Literature in Translation. Beiträge zur internationalen Bersetzungsforschung. Erich Schmidt Velag, 1995.

Klöter, Hennig. “What is the Mainstream in Taiwanese Literature: An Introduction.” Studia Orientalia Slovaca, vol. II.I, 2012, pp. 1-4.

Kristeva, Julia. Desire in Language: A Semiotic Approach to Literature and Art. Blackwell, 1980.

Kung, Szu-wen C. “Translation agents and networks,with reference to the translation of contemporary Taiwanese novels”. Translation Research Projects 2, edited by Anthony Pym and Alexander Perekrestenko . University Rovira and Virgili, 2009, pp. 123-138.

Larson, Milded L. Meaning-Based 0translation: A guide to Cross-Language Equivalence. University Press of America, 1998.

Lu, Chun-yu. “Taiwan’s literature translated.” www.culture.tw, 19 September 2007, Accesed 10.09.2019.

Malmkjar, Kirsten. “Unit of Translation.” Routledge Encyclopedia of Translation Studies, edited by Mona Baker Routledge, 1998, pp. 286-288.

Martin, Helmut, Charlotte Dunsing and Wolf Baus. Blick übers Meer. Chinesische Erzählungen aus Taiwan. Suhrkamp, 1982.

MCLC Resource Center Modern Chinese Literature and Culture: Taiwan Literature, U.OSU (Ohaio State University), u.osu.edu/mclc/bibliographies/lit/translations-col/#K. Accessed 14.11.2021.

Milton, John. “Translation Studies and adaptation”. Translation research projects 2, edited by Anthony Pym and Alexander Perekrestenko, Universitat Rovira i Virgili, 2009, pp. 51- 58.

Na drugim brzegu. Antologia współczesnych opowiadań tajwańskich [On the other shore: Anthology of Contemporary Taiwanese Short Stories], edited by Lidia Kasarełło, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020.

Newmark, Peter. Approaches to Translation. Pergamon Press, 1981.

Niranjana, Tejaswini. Siting Translation: History, Post-Structuralism, and the Colonial Context. Orient Longman, 1995.

Paper Republic: Chinese Literature Matters, paper-republic.org/publishers/taiwan- literature-english-translation-series. Accessed 7.09.2019.

Pisarska, Alicja, and Teresa Tomaszkiewicz. Współczesne tendencje przekładoznawcze. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 1996.

Schulte, Rainer. “International Literature Transfer via Translation Anthologies.” International Anthologies of Literature in Translation, edited by Harald Kittel, Erich Schmidt Verlag 1995, pp. 134.

Schulte, Rainer. The Geography of Translation and Interpretation: Traveling Between Languages, E. Mellen Press, 2001.

Shuttleworth, Mark, and Moira Cowie. Dictionary of Translation Studies. St. Jerome Publishing, 1997.

Spivak, Gayatri Chakaravorty. “The Politics of Translation”. Translation: From Periphery to Centerstage, edited by Tutun Mukherjee, Prestige, 1998, pp. 95-118.

Steiner, George. After Babel. Oxford University Press, 1975.

Toury, Gideon. Descriptive Translation Studies and Beyond. John Benjamins, 1995.

Tu, Kuo-ch’ing, and Robert Backus, editors. “Taiwan Literature: English Translation Series.” Center for Taiwan Studies, taiwancenter.eastasian.ucsb.edu/publications/ets. Accessed 14.11.2021.

Tu, Kuo-ch’ing . “The Study of Taiwan Literature: An International Perspective”, 1997. Center for Taiwan Studies, taiwancenter.eastasian.ucsb.edu › publications. Accessed 14.11.2021.

Tu, Kuo-ch’ing. “Literature and Social Concerns, preface Taiwan Literature.” English Translation Series, No. 5. taiwancenter.eastasian.ucsb.edu/sites/secure.lsit.ucsb.edu.east.d7. Accessed 14.11.2021.

Venuti, Lawrence, ed. The Translation Studies Reade. Routledge, 2000.

Vinay, Jean-Paul and Darbelnet Jean. Comparative Stylistics of French and English: a Methodology for Translation. John Benjamins, 1995.

Wilss, Wolfram. Knowledge and Skills in Translator Behaviour. John Benjamins, 1996.

Wojtasiewicz, Olgierd. Wstęp do teorii tłumaczenia. Wydawnictwo TEPIS, 2005. 1st edition: Ossolineum, 1957.

Yuan Kleeman, Faye. “Off the Beathen Path: (post)-Colonial Travel Writings on Taiwan.” Studia Orientalia Slovaca, vol. II.I, 2012, pp. 43-64.