Становление Школы славянских исследований (1915-1919) и российское зарубежье

Pavel Tribunskiy

doi:10.18290/rh21697-4

Pavel Tribunskiy Instytut Historii Rosji Rosyjskiej Akademii Nauk https://orcid.org/0000-0002-2438-9554

DOI: https://doi.org/10.18290/rh21697-4

Słowa kluczowe: rosjoznawstwo, Szkoła Studiów Slawistycznych, King’s College, diaspora rosyjska

Abstrakt

Zagraniczna Rosja i powstanie szkoły studiów slawistycznych

Artykuł poświęcony jest aktywności diaspory rosyjskiej podczas tworzenia Szkoły Studiów Slawistycznych (1915-1919). Sądzę, że reprezentanci Zagranicznej Rosji odegrali kluczową rolę w powstawaniu rosjoznawstwa w Szkole Studiów Slawistycznych, które stanowiło przeważającą część programu nauczania. Nauczanie języka rosyjskiego w King’s College London było częścią przygotowania specjalistów-orientalistów, którzy brali udział w egzaminach na oficjalne stanowiska w indyjskiej służbie cywilnej oraz w armii brytyjskiej. Radykalna zmiana w nauczaniu przedmiotów z zakresu „rosyjskiego”, lub szczerzej – „słowiańskiego”, miała miejsce w 1915 r., kiedy w King’s College została założona Szkoła Studiów Slawistycznych. W momencie powstawania Szkoły określono ramy programu nauczania, przyjęto pierwszych nauczycieli, rozpoczęto prowadzenie zajęć i wykładów otwartych. Przedstawiciele rosyjskiej diaspory, stanowiący największą część wykładowców, stali się najbardziej aktywnymi postaciami nowej Szkoły, jak wskazują rezultaty ich działalności. Ich cenna praca na rzecz Szkoły, w pierwszych latach jej działalności, została potem przyćmiona przez większe projekty Bernarda Paresa.

Bibliografia

Afanas’eva, Yu.S. Istoricheskiye vzglyady A.M. Onu (1865-1935): Dissertatsiya na soiskaniye uchenoy stepeni kandidata istoricheskikh nauk. Kazanskiy federal’nyy universitet, 2010 [Афанасьева, Юлия Сергеевна. Исторические взгляды А.М. Ону (1865-1935): Диссертация на соискание ученой степени кандидата исторических наук. Казанский федеральный университет, 2010].

Anan’ev, O.V. Petr Berngardovich Struve: Zhizn', bor'ba, tvorchestvo. 2-ye izd., pererab. i dop. Izdatel’stvo Sankt-Peterburgskoy gosudarstvennoy akademii veterinarnoy meditsiny, 2009 [Ананьев, Олег Викентьевич. Петр Бернгардович Струве: Жизнь, борьба, творчество. 2-е изд., перераб. и доп. Издательство Санкт-Петербургской государственной академии ветеринарной медицины, 2009].

Hagen, Manfred. «Zwischen Nationalitäten und Fraktionen – Alexander Baron Meyendorff (1869-1964)». Zeitschrift für Ostforschung, Bd. 27, 1978, s. 588-615.

Hagen, Manfred. Die russische Freiheit: Wege in ein paradoxes Thema. F. Steiner, 2002.

Hearnshaw, Fossey John Cobb, The Centenary History of King’s College London, 1828-1928. G.G. Harrap & Company, 1929.

Huelin, Gordon. King’s College London, 1828-1978. University of London, King’s College, 1978.

Jones, Daniel, & Trofimov, Mikhail. The pronunciation of Russian. Cambridge University Press, 1923.

„King’s College Russian Societyˮ. Bulletin of the Russian Society at King’s College (University of London), no. 1, 1919, p. 2.

King’s College, London. University of London King’s College. University of London King’s College for Women and King’s College Theological Department. Calendar for 1915-1916. [1915].

King’s College, London. University of London King’s College. University of London King’s College for Women and King’s College Theological Department. Calendar for 1916-1917. [1916].

King’s College, London. University of London King’s College. University of London King’s College for Women and King’s College Theological Department. Calendar for 1917-1918. [1917].

King’s College, London. University of London King’s College. University of London King’s College for Women and King’s College Theological Department. Calendar for 1918-1919. [1918].

King’s College, London. University of London King’s College. University of London King’s College for Women and King’s College Theological Department. Calendar for 1919-1920. [1919].

Matthews, W.K. «Professor M.V. Trofimovˮ. The Slavonic and East European Review, vol. 27, no. 69, 1949, p. 575.

Muckle, James Y. The Russian Language in Britain: A Historical Survey of Learners and Teachers. Bramcote Press, 2008.

Nikolaev, A.B. «A.F. Meyyendorf». Gosudarstvennaya duma Rossiyskoy imperii, 1906-1917, redkol.: V.V. Shelokhayev (otv. red.) i dr., Rossiyskaya politicheskaya entsiklopediya, t. 1, AvtoGraf, 2013, ss. 428-429 [Николаев, Андрей Борисович. «А.Ф. Мейендорф». Государственная дума Российской империи, 1906-1917, редкол.: В.В. Шелохаев (отв. ред.) и др., Российская политическая энциклопедия, том 1, АвтоГраф, 2013, сс. 428-429].

Niv’er, A. Pravoslavnyye svyashchennosluzhiteli, bogoslovy i tserkovnyye deyateli russkoy emigratsii v Zapadnoy i Tsentral'noy Yevrope, 1920-1995: Biograficheskiy slovar’. Russkiy put'; YMCA-Press, 2007 [Нивьер, Антуан. Православные священнослужители, богословы и церковные деятели русской эмиграции в Западной и Центральной Европе, 1920-1995: Биографический словарь. Русский путь; YMCA-Press, 2007].

Pares, B. «‘Forty Years on’ (1898-1938)». The Slavonic and East European Review, vol. 18, no. 52, 1939, pp. 55-72.

Pares, Bernard. A Wandering Student: The Story of a Purpose. Syracuse University Press, 1948.

Pares, Bernard. My Russian Memoirs. J. Cape, 1931.

Pipes, Richard. Struve. Liberal on the Left, 1870-1905. Harvard University Press, 1970 (Russian Research Center Studies; 64).

Pipes, Richard. Struve. Liberal on the Right, 1905-1944. Harvard University Press, 1980 (Russian Research Center Studies; 80).

Roberts, Ian W. History of the School of Slavonic and East European Studies, 1915-1990. School of Slavonic and East European Studies, 1991.

Rose, W.J. «Arshak Raffi, 1878-1946». The Slavonic and East European Review, vol. 25, no. 64, 1946, pp. 251-252.

Rossiyskoye zarubezh’ye vo Frantsii. 1919-2000: Biograficheskiy slovar': v 3 tomakh, red. L. Mnukhina, M. Avril', V. Losskoy, t. 3: S-YA. Dopolneniya, Nauka; Dom-muzey Mariny Tsvetayevoy, 2010 [Российское зарубежье во Франции. 1919-2000: Биографический словарь: В 3 томах, ред. Л. Мнухина, М. Авриль, В. Лосской, том 3: С-Я. Дополнения, Наука; Дом-музей Марины Цветаевой, 2010].

Seton-Watson, Robert William. «The Origins of the School of Slavonic Studies». The Slavonic and East European Review, vol. 17, no. 50, 1939, pp. 360-371.

The Calendar of King’s College, London for 1889-90. King’s College, 1889.

The Editor [Trofimov, Mikhail]. «King’s College Russian Society: Aims and Activities». Bulletin of the Russian Society at King’s College (University of London), no. 1, 1919, pр. 4-7.

Tribunskii, P.A. «Materialy k biografii A.A. Bakshi». Vyacheslav Ivanov v kontekste epokhi modernizma. Vodoley, 2021 (forthcoming) [Трибунский, Павел Александрович. «Материалы к биографии А.А. Бакши». Вячеслав Иванов в контексте эпохи модернизма. Водолей, 2021 (в печати)].

Tribunskii, P.A. «N.V. Orlov i nachalo prepodavaniya russkogo yazyka v Korolevskom kolledzhe Londona». Izvestiya Saratovskogo universiteta. Novaya seriya. Seriya: Istoriya. Mezhdunarodnyye otnosheniya, no. 3, 2020, s. 359-363 [Трибунский, Павел Александрович. «Н.В. Орлов и начало преподавания русского языка в Королевском колледже Лондона». Известия Саратовского университета. Новая серия. Серия: История. Международные отношения, no. 3, 2020, c. 359-363].

Trofimov, Mikhail, Scott James P. Handbook of Russian, vol. I. Constable & Co., 1918.

Trofimov, Mikhail. Elementary Russian reader. Constable & Co., 1917.

Volkova, Yuliya Sergeyevna. «Aleksandr Mikhaylovich Onu: vremya i sud’ba». Dialog so vremenem: al’manakh intellektual'noy istorii. red. L.P. Repina, IVI RAN, 2008, vypusk 22, ss. 175-189 [Волкова, Юлия Сергеевна. «Александр Михайлович Ону: время и судьба». Диалог со временем: альманах интеллектуальной истории. ред. Л.П. Репина, ИВИ РАН, 2008, выпуск 22, сс. 175-189].

Volkova, Yuliya Sergeyevna «Istorik A.M. Onu v Rossii i Velikobritanii». Mir istorika: istoriograficheskiy sbornik, red. G.K. Sadretdinova, V.P. Korzun, Izdatel’stvo OmGU, 2006, vypusk 2, ss. 27-36 [Волкова, Юлия Сергеевна. «Историк А.М. Ону в России и Великобритании». Мир историка: историографический сборник, ред. Г.К. Садретдинова, В.П. Корзун, Издательство ОмГУ, 2006, выпуск 2, сс. 27-36].