Collocations verbo-nominales avec gniew (colère) dans Brat naszego Boga (Karol Wojtyła) et leur traduction en français et en néerlandais
Abstrakt
Kolokacje czasownikowe z rzeczownikiem gniew w sztuce Brat naszego Boga Karola Wojtyły oraz ich tłumaczenia na język francuski i niderlandzki
Niniejszy artykuł przedstawia analizę tłumaczenia kolokacji z rzeczownikiem gniew w dramacie Karola Wojtyły Brat naszego Boga na język francuski oraz propozycje przekładów tych kolokacji na język niderlandzki.
Do analizy semantyczno-dyskursywnej kolokacji z rzeczownikiem gniew przyjęto model metodologiczny, w którym zintegrowano – w oparciu na definicji gniewu Ekmana – elementy tej emocji (jako proces) oraz ich językową realizację w postaci kolokacji czasownikowo-rzeczownikowej (typu V+N lub N+V) zgodnie z kognitywnym podejściem do kolokacji zaproponowanym przez Śliwę.
Studium otwiera perspektywę kontrastywną w celu zidentyfikowania ewentualnych trudności w tłumaczeniu kolokacji czasownikowo-rzeczownikowych z rzeczownikiem gniew. Aby ułatwić bardziej szczegółowy opis stopnia ‘ekwiwalencji’ w przekładzie tych kolokacji, odwołaliśmy się do schematu Camugli Gallardo.
Analiza ta pozwala nam stwierdzić, że podejście semantyczno-dyskursywne zastosowane do analizy porównawczej przekładu pewnych jednostek leksykalnych, takich jak kolokacje – może zostać przyjęte jako punkt wyjścia do określenia kryteriów oceny jakości przekładu.
Cet article rend compte d’une analyse de la traduction de collocations avec le nom gniew (‘colère’) dans la pièce de théâtre de Karol Wojtyła Brat naszego Boga (Frère de notre Dieu) en français, et propose des traductions de ces collocations en néerlandais.
Pour l’analyse sémantico-discursive des collocations avec gniew (‘colère’), nous avons établi un modèle méthodologique dans lequel nous avons intégré – à partir de la définition de la colère par Eckman – des éléments de cette émotion (en tant que processus) et leur réalisation linguistique qui se présente sous la forme d’une collocation verbo-nominale (du type V+N ou N+V) selon l’approche cognitive de la collocation proposée par Śliwa.
L’analyse des collocations ouvre une perspective contrastive afin de repérer d’éventuelles difficultés dans la traduction des collocations verbo-nominales avec gniew. Pour faciliter une description plus détaillée du degré de correspondance de la traduction de ces collocations, nous avons eu recours au schéma de Camugli Gallardo.
Cette étude nous permet d’affirmer qu’une approche sémantico-discursive appliquée à l’analyse comparative de la traduction de certaines unités lexicales ; telles les collocations – pourrait être adoptée comme point de départ pour définir les critères permettant d’évaluer la qualité d’une traduction.
Bibliografia
Cabré, M. Teresa. « On diversity and terminology ». Terminology vol. 2, no 1, 1995, pp. 1–17.
Coppin, Géraldine, David Sander. « Théories et concepts contemporains en psychologie de l’émotion ». Systèmes d’interaction émotionnelle, ed. Catherine Pelachaud. Hermès Science publications–Lavoisier, 2010, pp. 25–56. https://archive-ouverte.unige.ch/unige:34368. Accès 1.10. 2021.
Cruse, D. Alan. Lexical semantics. Cambridge University Press, 1986.
Ekman, Paul. « An argument for basic emotions ». Cognition & Emotion, no 6, 1992, pp. 169–200.
Geerts, Guido & den Boon, Ton. van Dale Groot Woordenboek der Nederlandse Taal – Dertiende herziene uitgave, Van Dale Lexicografie, 1999.
González Rey, Isabel. « Le ‘double’ principe d’idiomacité en traduction littéraire ». Revista de Filología, no 32, 2014, pp. 227–244.
Hausmann, Franz J. « Le dictionnaire de collocations ». Wörterbücher: ein internationales Handbuch zur Lexicographie. Dictionaries. Dictionnaires, eds. Franz J. Hausmann, Oskar Reichmann, Herbert E. Wiegand and Ladislav Zgusta, De Gruyter, 1989, pp. 1010–1019.
James, William. « What is an emotion? ». Mind, no 9, 1884, pp. 188–205. psychclassics.yorku.ca/ James/emotion.htm. Accès 1.02.2021.
Krzyżanowska, Anna & Balaţchi, Raluca-Nicoleta. « Traduire les émotions. Introduction ». Lublin Studies in Modern Languages and Literature, no 44(1), 2020, pp. 1–9.
Krzyżanowska, Anna. « Sur la place des noms d’émotion dans les études contrastives ». Studia Romanica Posnaniensia, vol. 42, no 5, 2015, pp. 67–79.
Lerat, Pierre. Les langues spécialisées, Presses Universitaires de France, 1995.
Maryniarczyk, Andrzej. « Rola języka naturalnego w metafizyce realistycznej ». Gaudium in litteris, red. Stanisław Janeczek, Wanda Bajor, Michał Maciołek, Wydawnictwo KUL, 2009, pp. 665–677.
Maryniarczyk, Andrzej. Metafizyka a ontologie. Wydawnictwo KUL, 2015.
Matsumoto, David, & Ekman, Paul. « Basic emotions ». The Oxford companion to emotion and the affective sciences, eds. David Sander, Klaus R. Scherer, Oxford University Press, 2009, pp. 69–73.
Mel’čuk Igor, Clas André, Polguère Alain. Introduction à la lexicologie explicative et com-binatoire. Duculot, 1995.
Nussbaum, Martha C. « Emotions as judgements of value and importance ». What is an emotion?, ed. Robert C. Solomon, Oxford University Press, 2003.
Olszewska, Maria. « Piękno Miłosierdzia. Dramaturgiczne wizerunki Brata Alberta ». Zeszyty Naukowe KUL, vol. 61, no 2, 2018, pp. 121–143.
Scherer, Klaus R. « What are emotions? And how can they be measured? ». Social Science Information, vol. 44, no 4, 2005, pp. 695–729.
Solomon, Robert C. « Emotions and choice ». Review of metaphysics, vol. 28, no 1, 1973, pp. 20–41.
Stoessel, Catherine. L’émotion esthétique dans la relation art-thérapeutique au sein d’un atelier d’artsplastiques dans un centre pénitentiaire de très haute sécurité. Psychologie et comportements. Université Sorbonne Paris Cité, 2017.
Śliwa, D. « Une approche cognitive des collocations ». Translation and Meaning, Part 6. Proceedings of the Lodz Session of the 3rd International Maastricht-Lodz Duo Colloquium on “Translation and Meaning”, Held in Lodz (Poland), 22–24 September 2000, eds. Marcel Thelen, Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, Hogeschool Zuyd Maastricht School of translation and Interpreting, 2002, pp. 291–296. www.hszuyd.msti.translation-and-meaning.nedweb.com/. Accès 17.02.2021.
Śliwa, Dorota. « Coeur et sentiments: une étude cognitive des collocations françaises et polonaises ». Parler des emotions : entre langue et litterature, dir. Anna Krzyżanowska, Renata Jakubczuk, Wydawnictwo UMCS, 2011, pp. 191–199.
Śliwa, Dorota. « Testament : entité – concept – termes français et polonais dans leurs relations pluridimensionnelles ». Roczniki Humanistyczne, vol. 61, c. 8 , 2013, pp. 131–147.
Śliwa, Dorota. « Parlons cerises : les prédicats et les relations dans les définitions lexicographiques et dans les énoncés définitoires ». Białostockie Archiwum Językowe, vol. 15, 2015, pp. 413–427.
Tutin Agnès & Grossmann Francis. « Collocations régulières et irrégulières : esquisse de typologie du phénomène collocatif ». Revue Française de Linguistique Appliquée, vol. 7, no 1, 2002, pp. 7–25.
Copyright (c) 2021 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.