Kolekcja Schacka, ogród Ariosta i Dantowska opończa. Włoska twórczość Adama Chmielowskiego – próba interpretacji
Abstrakt
Artykuł stanowi próbę nowego odczytania pięciu dzieł Adama Chmielowskiego (1845-1916), takich jak Sjesta włoska, Francesca i Paolo, Ogród miłości, We Włoszech i Szara godzina. Malarz inspirował się konkretnymi obrazami znajdującymi się w monachijskiej kolekcji Schacka, takimi jak Ogród Ariosta oraz Paolo i Francesca Anselma Feuerbacha. Opierając się na analizach kolejnych dzieł Chmielowskiego, wskazano, że postać Dantego oraz odwołania do Boskiej komedii stanowią klucz interpretacyjny do odczytania tych dzieł. Włoska twórczość Chmielowskiego pozostaje wyjątkowa na tle ówczesnych polskich obrazów o tej tematyce.
Bibliografia
Alighieri, Dante. Boska komedja. Tłum. i oprac. Edward Porębowicz. G. Gebethner i sp., 1909.
Biernacka, Małgorzata. Literatura – symbol – natura. Twórczość Edwarda Okunia wobec Młodej Polski i symbolizmu europejskiego. Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2004.
Blank, Antoni. Katalog galeryi obrazow sławnych mistrzów z różnych szkół zebranych przez ś. p. Michała Hieronima xięcia Radziwiłła wojew. wil. teraz w Królikarni pod Warszawą wystawionych. Drukarnia Gazety Warszawskiej, 1835.
Błyskosz, Jan. „Twórczość artystyczna Adama Chmielowskiego”. Biuletyn Historii Sztuki, nr 2 (29), 1967, ss. 242-244.
Budzyńska, Natalia. Brat Albert. Biografia. Znak, 2017.
Charazińska, Elżbieta. Adam Chmielowski – Św. Brat Albert (1845-1916). Katalog wystawy. Wydawnictwo „Czuwajmy”, 1995.
Chrambach, Eva. „Schack Adolf Friedrich Graf v.”. Neue Deutsche Biographie, Bd. 22: Rohmer-Schinkel, Dunckner&Humblot, 2005, ss. 492-493.
Czarnocka, Krystyna. „Chmielowski Adam Hilary Bernard”. Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, red. Jolanta Maurin-Białostocka, Hanna Bartnicka-Górska, Janusz Derwojed i in., t. 1: A-C, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971, ss. 323-325.
„Dante deklamujący swoje utwory”. Kłosy, nr 462, 1874, ss. 297-298.
Gołąb, Maria. „Ut pictura musica. O wybranych wątkach muzyczności malarstwa w estetyce, krytyce i sztuce polskiej przełomu XIX i XX wieku”. Mikalojus Konstantinas Čiurlionis. Litewski malarz i kompozytor – lietuvių dailininkas ir kompozitorius – a Lithuanian painter and composer, red. Henryka Olszewska-Jarema i Joanna Szeligowska-Farquhar, Muzeum Śląskie, 2006, ss. 87-106.
Kliś, Zdzisław. „Adam Chmielowski – Święty Brat Albert”. Folia Historica Cracoviensia, nr 1 (15), 2010, ss. 37-54.
Kraszewski, Józef Ignacy. „Dante. Studja nad komedyą Bozką”. Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego, 1869, ss. 120-189.
Malinowski, Jerzy. Imitacje świata. O polskim malarstwie i krytyce artystycznej drugiej połowy XIX wieku. Wydawnictwo Literackie, 1987.
Marinelli, Luigi. „Polski dantyzm między epiką a etyką. Roczniki Humanistyczne, t. 60, z. 1, 2012, ss. 127-163.
Michalski, Konstanty. Brat Albert. W setną rocznicę urodzin (1846-1946). Krajowa Centrala „Caritas”, 1946.
Micke-Broniarek, Ewa. „Aleksander Gierymski. Kalendarium życia”. Aleksander Gierymski 1850-1901. Katalog wystawy, red. Zofia Jurkowlaniec, Maja Porajska-Hałka i Małgorzata Jurkiewicz, Muzeum Narodowe w Warszawie, 2014, ss. 80-93.
Nawarecki, Aleksander. „Przez Königshütte. O dwóch dantejskich podróżach Kraszewskiego”. Po Dantem. Wybór materiałów z VIII Konferencji Pracowników Naukowych i Studentów Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej UŚ, red. Józef Olejniczak, Górnośląskie Centrum Kultury, 1996, ss. 84-93.
Nowakowski, Andrzej. Arnold Böcklin. Chwała i zapomnienie. Universitas, 1994.
Okońska, Alicja. Adam Chmielowski. Brat Albert. Instytut Wydawniczy Pax, 1967.
Płażewska, Magdalena. „Warszawski Salon Aleksandra Krywulta (1880-1906)”. Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie, nr 10, 1966, ss. 297-422.
Pyczek, Wacław. „Lekcja pejzażu (według) Adama Chmielowskiego – świętego Brata Alberta”. Zeszyty Naukowe KUL, t. 60, nr 2 (242), 2018, ss. 167-180.
Rymkiewicz, Jarosław Marek. Myśli różne o ogrodach. Sic!, 2010.
„Sammlung Schack”. Die Pinakoteken, https://www.pinakothek.de/besuch/sammlung-schack. Dostęp 9.10.2020.
Schletz, Alfons. „Pisma Adama Chmielowskiego (brata Alberta)”. Nasza przeszłość. Studia do dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce, t. 21, 1965, ss. 9-221.
Siemieński, Lucjan. „Z wystawy obrazów Towarzystwa Sztuk Pięknych w Krakowie (IV)”. Czas, nr 99, 1.05.1870, ss. 1-2.
Sienkiewicz, Henryk. „Z wystawy Krywulta”. Gazeta Polska, nr 286, 23.12.1880, s. 3.
Sienkiewicz, Jerzy. Adam Chmielowski. Brat Albert (1846-1916). Katalog wystawy. Muzeum Narodowe w Warszawie, 1939.
Starzyński, Juliusz. „Aleksander Gierymski W Altanie – wprowadzenie”. Aleksander Gierymski „W Altanie”. Katalog wystawy. Muzeum Sztuki w Łodzi, 1971, ss. 5-6.
Starzyński, Juliusz. „Od renesansyzmu do impresjonizmu (malarstwo Aleksandra Gierymskiego w latach 1872-1879)”. Rocznik Historii Sztuki, t. 2, 1961, ss. 155-208.
Stępień, Halina. Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1855. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1990.
Wiercińska, Janina. Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860-1914. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1969.
Witkiewicz, Stanisław. Sztuka i krytyka u nas (1884-1898). Towarzystwo Wydawnicze we Lwowie, 1899.
Woltyński, Franciszek. Adam Chmielowski (brat Albert) jako malarz. Druk W. L. Anczyca i Spółki. Nakładem autora, 1938.
Zalewski, Antoni. „Wystawa sztuk pięknych w Krakowie r. 1870”. Kraj, nr 98, 30.04.1870, ss. 1-2.
Copyright (c) 2021 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
