„Nowy feminizm” Jana Pawła II i jego prekursorki

Monika Kulesza

doi:10.18290/rh.2068s-22

Monika Kulesza Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska https://orcid.org/0000-0002-9588-5950

DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2068s-22

Słowa kluczowe: nowy feminizm, kobieta, Jan Paweł II, Marcelina Darowska, Edyta Stein

Abstrakt

Celem rozważań zawartych w artykule jest ponowne ukazanie znaczenia terminu „nowy feminizm”, który do terminologii filozoficzno-teologicznej wprowadził Jan Paweł II. Ponieważ papież nie sprecyzował do końca znaczeń tego pojęcia, konieczne w ustalaniu jego sensu okazało się przywołanie kontekstów nauki Jana Pawła II, które doświetlają znaczenie terminu, w szczególności zaś papieskiego nauczania związanego z teologią małżeństwa i rodziny oraz teologią ciała. Artykuł przywołuje i omawia ponadto te miejsca papieskiej nauki i wystąpień, w których Jan Paweł II apelował do kobiet, by stawały się promotorkami nowego feminizmu. Druga część pracy poświęcona jest tym kobietom, które inspirowały bądź mogły inspirować Jana Pawła II w dziele formowania nowego feminizmu. Wśród nich zdecydowanie wyróżniają się święta Edyta Stein i błogosławiona Marcelina Darowska, w pełni zasługujące na miano prekursorek katolickiego feminizmu.

Bibliografia

Adamczyk, Dariusz. „Promocja godności kobiety w świetle Listu apostolskiego Mulieris dignitatem Jana Pawła II”. Studia Gnesnensia, nr 27, 2013, ss. 165–201.

Allen, Prudence. „Filozofia relacji w nowym feminizmie Jana Pawła II”. Kobiety w Chrystusie. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss. 33–79.

Arbatowska, Marta Maria. „Edyta Stein – święta i feministka?”. Kultura – Media – Teologia, nr 19, 2014, ss. 9–24.

Białas-Zielińska, Klaudyna. „Teologia feministyczna a «nowy» feminizm. Zarys problematyki”. Varia doctrinalia. Prace naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, red. Łukasz Machaj, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, 2012, ss. 65–77.

Bilska, Małgorzata. „Specyfika działania nowego feminizmu w kontekście założeń programowych tradycyjnego ruchu feministycznego”. Edukacja Humanistyczna, z. 1, 2006, ss. 75–84.

Bingelli, Sophie. „Wprowadzenie”. Teresa Benedykta od Krzyża (Edyta Stein). Kobieta pytania i refleksje. Tłum. Wiesław Szymona, Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2015, ss. 5–22.

Chmielewski, Marek. „Odkryć geniusz kobiety. Synteza myśli Jana Pawła II na temat kobiety”. Mulieris dignitatem. Promieniowanie kobiecości, red. Teresa Paszkowska, Wydawnictwo KUL, 2009, ss. 45–59.

Dźwig, Dorota. „Kobieta w myśli Edyty Stein”. Studia Gdańskie, t. 22, 2008, ss. 13–17.

Elshtain, Jean Bethke. „Równość etyczna w nowym feminizmie”. Kobiety w Chrystusie. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss. 355–370.

Gawkowska, Aneta. „Teologia ciała, antropologia teologiczna, nowy feminizm”. Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, nr 36, 2012, ss. 56–62.

Gawkowska, Aneta. Skandal i ekstaza. Nowy Feminizm na tle koncepcji pojednania według Jana Pawła II. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2015.

Giemza, Bogdan, „Jan Paweł II jako promotor nowego feminizmu”. Wrocławski Przegląd Teologiczny, t. 27(1), 2019, ss. 23–39.

Ingarden, Roman. „O badaniach filozoficznych Edyty Stein”. Edyta Stein. O zagadnieniu wczucia. Tłum. Danuta Gierulanka, Jerzy F. Gierula, Znak, 1988, ss.155–180.

Jabłońska-Deptuła, Ewa. Niepokalanki w polskim trwaniu. Wydawnictwo Ojców Franciszkanów, 1993. Jabłońska-Deptuła, Ewa. Marcelina Darowska. Niepokalanka 1827–1911. Oficyna Wydawnicza El-Press, 1996.

Jabłońska-Deptuła, Ewa. „Historyczno-społeczny kontekst życia Marceliny Darowskiej“. Marcelina Darowska. Niepokalański charyzmat wychowania, red. Marek Chmielewski, Oficyna Wydawnicza El-Press, 1996.

Jabłońska-Deptuła, Ewa. Zakorzeniać nadzieję. M. Marcelina Darowska o rodzinie i dla rodziny. Werset, 2007.

Klejdysz, Natalia. „Nowy feminizm – teoria i praktyka”. Przegląd Politologiczny, nr 2, 2014, ss. 183– 193.

Kobiety w Chrystusie. W stronę nowego feminizmu. Tłum. Michał Romanek, red. M. Michele Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008.

Kowalewska, Ewa H. „Walczący feminizm w konfrontacji z chrześcijaństwem”. Teologia i Moralność, nr 5, 2009, ss. 141–151.

Kupczak, Jarosław. Teologiczna semantyka płci. Wydawnictwo WAM, 2013.

Léna, Margeurite. „Twórcze zróżnicowanie. Edukacja kobiet”. Kobiety w Chrystusie. W stronę nowego feminizmu. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss. 371–385.

Matlary, Jaane H. Nowy feminizm. Kobieta i świat wartości. W Drodze, 2000.

Mroczkowski, Ireneusz. „Nowy feminizm w nauczaniu Jana Pawła II”. Więź, nr 1, 1998, ss. 11–19.

Müller, Andreas Uwe, i Maria Amata Neyer. Edyta Stein. Życie niezwykłej kobiety. Tłum. Wiesław Szymona, Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2019.

Nabywaniec, Stanisław. „Marceliny Darowskiej system pedagogiczno-edukacyjny”. O kobietach. Studia i szkice. Wiek XIX, red. Jadwiga Hoff, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2011.

O wychowaniu. W oparciu o zasady Matki Marceliny Darowskiej, oprac. S. Anuncjata od Trójcy Świętej, [b.m.w.] 2010.

O’Brien Steinfels, Margaret. „Trudności nowego feminizmu”. Więź, nr 1, 1998, ss. 80–90.

Petry-Mroczkowska, Joanna. Feminizm-antyfeminizm. Kobieta w Kościele. Wydawnictwo WAM, 2012.

Prochowicz, Jolanta. „Kościół i feminizm – perspektywa dialogu”. Filo-Sofija, nr 33, 2016, ss. 145–151.

Schumacher, Michele M. „Przedmowa do wydania polskiego”. Kobiety w Chrystusie. W stronę nowego feminizmu. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss.19–33.

Schumacher, Michele M. „Wprowadzenie do nowego feminizmu”. Kobiety w Chrystusie. W stronę nowego feminizmu. Tłum. Michał Romanek, red. Michele M. Schumacher, Centrum Myśli Jana Pawła II, 2008, ss. 21–30.

Sołtan, Maria Alma. Człowiek wielkich pragnień. Matka Marcelina Darowska 1827–1911. Siostry Niepokalanki, 1977.

Strembska-Kozieł, Martyna. „Kobiecość – powołanie i zadanie w myśli Edyty Stein”. Ateneum Kapłańskie, z. 1(647), 2017, ss. 84–93.

Zdybicka, Zofia J. „Dlaczego kompleks feminizmu?”. Ethos, nr 1, 1995, ss. 48–56.

Zdybicka, Zofia J. „Prawdziwy i fałszywy feminizm”. Roczniki Filozoficzne, t. 52, z. 2, 2003, ss. 83–102.