A Nineteenth-Century Processional from the Archive of the Bonifratres in Cracow (Kraków). A Contribution to Research into Latin Monody

Słowa kluczowe: monodia łacińska, rękopis, Processionale, Cantionale ecclesiasticum, bonifratrzy

Abstrakt

XIX-wieczny procesjonał z Archiwum Konwentu Bonifratrów w Krakowie. Źródło do badań monodii łacińskiej

W Archiwum Konwentu Bonifratrów w Krakowie znajduje się rękopiśmienny procesjonał z 1811 roku. Autor artykułu dokonał krytyki źródła i porównał jego zawartość z Processionale Andrzeja Piotrkowczyka z 1621 r., stanowiącym podstawę wykonywania śpiewów procesyjnych w Polsce przez około 200 lat, oraz wybranymi kancjonałami XIX wieku. Egzemplarz krakowski, będący prawdopodobnie jedną z ostatnich powstałych wówczas tego typu ksiąg, jest dowodem wysokiej kultury muzycznej kultywowanej w środowisku, dla którego powstał oraz świadectwem pielęgnowania żywej tradycji organizowania procesji. Potwierdza w tym względzie wyraźną przewagę ksiąg polskich nad rzymskimi, z coraz większym udziałem ludu wykonującego śpiewy w języku polskim. Przedruk znacznej zawartości procesjonału w wydawanych następnie kancjonałach potwierdza ewidentnie wartość i przydatność tej księgi.

Bibliografia

Adamko, Rastislav. Rękopisy liturgiczne Biblioteki Kapitulnej w Spiskiej Kapitule (Studium liturgiczno-źródłoznawcze. Edycja tekstu). Doctoral thesis, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, vol. 1, Lublin, 2001.

Bebak, Marek. Kultura muzyczna w krakowskim konwencie bonifratrów pod wezwaniem św. Urszuli w latach 1608-1812. Instytut Muzyki i Tańca, 2017.

Bernagiewicz, Robert. Recepcja tradycji neumatycznych w notacji graduału wiślickiego w świetle neum liquescentes. Apostolicum, 1999.

Bodzioch, Beata. Antyfonarze Andrzeja Piotrkowczyka z lat 1600-1645 jako przekaz polskich tradycji liturgiczno-muzycznych na przykładzie oficjów rymowanych (Studium źródłoznawczo- muzykologiczne). Doctoral thesis, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Lublin, 2005.

Bodzioch, Beata. Cantionale ecclesiasticum na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Polihymnia, 2014.

Boguniowski, Józef Wacław. Rozwój historyczny ksiąg liturgii rzymskiej do Soboru Trydenckiego i ich recepcja w Polsce. Unum, 2001.

Gieburowski, Wacław. Chorał gregoriański w Polsce od XV do XVII wieku ze specjalnym uwzględnieniem tradycji i reformy oraz chorału piotrkowskiego. Gebethner i Wolff, 1922.

Greniuk, Franciszek. „Prawodawstwo liturgiczne.” Liturgika ogólna, red. Franciszek Blachnicki, Wydawnictwo KUL, 1973, pp. 247-280.

Kabot, Teresa. Dzieje pieśni wielkanocnej „Chrystus zmartwychwstał jest”. M.A. thesis, Lublin, 1983.

Nadolski, Bogusław. Leksykon Liturgii. Pallottinum, 2006.

Norek, Jerzy. Graduał franciszkański z Płocka. Studium źródłoznawcze. Ośrodek Studiów Franciszkańskich, 2007.

Nowak, Dolores Monika. Officium defunctorum w języku polskim po Soborze Watykańskim II. Sindruk, 2017.

Paćkowski, Piotr. Śpiewy procesyjne Proprium de Sanctis w Processionale Andrzeja Piotrkowczyka z 1621 r. Studium źródłoznawczo-muzykologiczne. Doctoral thesis, Lublin, 2007.

Pawlak, Ireneusz. „Tridentinum i Vaticanum II—dwa etapy rozwoju monodii liturgicznej.” Liturgia Sacra, t. 12, nr 2, 2006, pp. 307-319.

Pawlak, Ireneusz. Graduały piotrkowskie jako przekaz chorału gregoriańskiego w Polsce po Soborze Trydenckim. Wydawnictwo KUL, 1988.

Wiśniewski, Piotr. Śpiewy późnośredniowieczne w antyfonarzach płockich z XV/XVI wieku na podstawie responsoriów Matutinum. Polihymnia, 2010.

Opublikowane
2020-12-23
Dział
Artykuły