A Previously Unknown Repertoire of Alleluia Chants from the 1518 Graduale Cassoviense (Clmae 172a, 172b)

Rastislav Adamko

doi:10.18290/rh206812-2

Rastislav Adamko Katolícka univerzita v Ružomberku, Słowacja

DOI: https://doi.org/10.18290/rh206812-2

Słowa kluczowe: katedra w Koszycach, koszycki graduał, repertuar postgregoriański, śpiewy alleluja, modalność

Abstrakt

Nieznany dotąd repertuar śpiewów allelujatycznych Graduału z Koszyc z 1518 roku (clmae 172a, 172b)

Koszycki Graduał to późnośredniowieczny rękopis muzyczno-liturgiczny, który oprócz standardowego repertuaru gregoriańskiego zawiera także oryginalne śpiewy lokalne. W tym manuskrypcie jest kilka śpiewów allelujatycznych, które nie zostały jeszcze zidentyfikowane w innych źródłach i nie są zarejestrowane w istniejących bazach opublikowanych lub elektronicznych. Porównanie tych śpiewów ze sobą oraz z innym repertuarem daje możliwość wskazania ich kontekstu genetycznego i uwarunkowań. Repertuar ten jest świadectwem eksplozji muzycznej i poetyckiej twórczości lokalnej późnego średniowiecza w Europie Środkowej i Wschodniej. Twórczość ta wykazuje jednak inne niż gregoriańskie założenia estetyczne, dlatego można ją określić jako postgregoriańską.

Bibliografia

Atkinson, Charles Mercer. “Agnus Dei”. Die Musik in Geschichte und Gegenwart, Sachteil, vol. 1, edited by Ludwig Finscher, Bärenreiter Metzler, 1994, p. 272.

Balogh, Jolán. “Varadinum, Várad vára”. Müvészettörténeti Füzetek 13/2, Akadémiai Kiadó, 1982, pp. 149-150.

Berkovits, Ilona. “A Kassai-graduale és a XVI. századi kassai festészet.” Emlékkönyv Gerevich Tibor születésének 60. évfordulójára, Franklin-Társulat, 1942, pp. 68-72.

Güntherová, Alžbeta, and Ján Mišianik. Stredoveké knižná maľba na Slovensku. Slovenské vydavateľstvo krásnej literatúry, 1961.

Hofmann, Edith. “A Nemzeti Múzeum Széchényi Könyvtárának illuminált kéziratai.” Magyar Könyvszemle, vol. 34, no. 1, 1927, pp. 1-43.

Kiss, Gábor, Zsuzsa Czagány, and Robert Klugseder, editors. Ordinariums-Gesänge in Mitteleuropa Repertoire-Übersicht und Melodienkatalog. Monumenta Monodica Medii Aevi–Subsidia, vol. 6. Bärenreiter, 2009.

Kiss, Gábor. “A true ‘Central European’ manuscript: the Graduale Cassoviense from 1518.” Musica Mediaeva Liturgica II. Zborník príspevkov z muzikologickej konferencie, edited by Rastislav Adamko, Verbum, 2016, pp. 77-89.

Kiss, Gábor. “The ‘liedhafte E-Melodik’.” Studia Musicologica Academiae Scientiarum Hungariae, vol. 40, no. 4, 1999, pp. 315-324, www.jstor.org/stable/902501. Accessed 23 November 2020.

Pikulik, Jerzy. Polskie graduały średniowieczne. Wydawnictwo UKSW, 2001.

Schlager, Karlheinz, editor. Alleluia-Melodien ab 1100, vol. 2. Monumenta Monodica Medii Aevi, vol. 8. Bärenreiter, 1987.

Schlager, Karlheinz, editor. Alleluia-Melodien bis 1100, vol. 1. Monumenta Monodica Medii Aevi, vol. 7. Bärenreiter, 1968.

Zubko, Peter. Dejiny Košickej cirkvi v prameňoch (1803-2006), Edícia Dejiny Košického arcibiskupstva, vol. 5. Vydavateľstvo Michala Vaška, 2006.

Zubko, Peter. Kult Svätej Krvi v Košiciach: Rozprávanie o stratených stredovekých relikviách. Viliam Ščiavnický, 2012.