The Place of the Romani Language and Culture in Poland: Questionnaire Based Insights

Anna Bloch-Rozmej

doi:10.18290/rh206811-3

Anna Bloch-Rozmej Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska https://orcid.org/0000-0001-8675-1726

DOI: https://doi.org/10.18290/rh206811-3

Słowa kluczowe: język romski, kultura, historia, stereotypy, wielokulturowość

Abstrakt

Miejsce języka i kultury Romów w Polsce. Spostrzeżenia na bazie ankiety

Celem artykułu jest prezentacja najważniejszych informacji dotyczących kultury Romów i języka romskiego w Polsce. Przedstawiona analiza oparta jest na wynikach ankiety przeprowadzonej przez autorkę wśród Polaków posiadających konto na Facebooku. Opis badania poprzedza wnikliwa dyskusja najistotniejszych elementów kultury romskiej oraz wydarzeń historycznych, które ukształtowały współczesne oblicze tej społeczności. Artykuł zawiera także charakterystykę języka romskiego, który bardzo różni się od polszczyzny. Celem przeprowadzonego badania było określenie stosunku Polaków do Romów, ich języka i kultury, odkrycie popularnych stereotypów, które funkcjonują w społeczeństwie polskim oraz próba odkrycia ich źródeł. Wiedza ta może bowiem w istotny sposób pomóc w budowaniu pozytywnych relacji między Polakami i Romami.

Bibliografia

Boretzky, Norbert. Die Vlach-Dialekte des Romani. Strukturen – Sprachgeschichte –Verwandtschaftsverhaltnisse – Dialektkarten. Harrassowitz Verlag, 2003.

Crofton, Henry T. “Supplementary Annals of the Gypsies in England before 1700.” Journal of the Gypsy Lore Society, new series, vol. 1, 1907–1908, pp. 31–34.

Ficowski, Jerzy. Cyganie na polskich drogach. Wydawnictwo Literackie, 1985.

“Język romski.” Wikipedia, pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_romski#Dialekty. Accessed 4 April 2020.

Kluge, Friedrich. Rothwelsch, Quellen und Wortschatz der Gaunersprache. K. J. Trübner, 1901.

Kopańska, Justyna. Życie w dwóch światach. Dylematy tożsamościowe Cyganów (Romów) w Polsce. Unpublished MA thesis. Łódź, 2008.

Kowarska, Agnieszka. Polska Roma – tradycja i nowoczesność. Wydawnictwo DIG, 2005.

Krzyżanowski, Piotr. “Akcja osiedleńcza ludności cygańskiej w PRL.” Dialog-Pheniben, no. 2, 1996, p. 13.

Matras, Yaron. Romani: A Linguistic Introduction. Cambridge UP, 2002.

Mirga, Andrzej, and Lech Mróz. Cyganie. Odmienność i nietolerancja. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.

“Postrzeganie Romów, języka oraz kultury romskiej w Polsce.” Google Forms, 13 March 2020, docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd0HEtX0NOmAoZOSHXmx6TAjrQTXv12DAVo1mvJTqG4AG9qew/viewform?usp=sf_link.

“Romskie dialekty/Romani.” Dziedzictwo językowe Rzeczypospolitej: Baza dokumentacji zagrożonych języków, www.inne-jezyki.amu.edu.pl/Frontend/Language/Details/25. Accessed 4 Apr. 2020.

Sampson, John. The Dialect of the Gypsies of Wales. Clarendon Press, 1926.

Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. Nr 17, poz. 141, z późn. zm.), mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl. Accessed 10 Apr. 2020.

Wagner, Peter. 2012. A Grammar of North West Lovari Romani Gramatika severozápadní olaštiny (lovárštiny). PhD dissertation, Faculty of Arts (FF), Univerzita Karlova v Praze, 2012.