Nauczanie języków obcych w Polsce w kontekście nierówności edukacyjnych

Lucyna Krzysiak

doi:10.18290/rh206810-13

Lucyna Krzysiak Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska https://orcid.org/0000-0003-3241-3742

DOI: https://doi.org/10.18290/rh206810-13

Słowa kluczowe: nierówności edukacyjne, język obcy, Polska

Abstrakt

Wyniki licznych badań dotyczących nierówności edukacyjnych wskazują, że na osiągnięcia szkolne dzieci wpływa m.in. status społeczno-ekonomiczny ich rodzin. Również w zakresie języka obcego dzieci z rodzin bardziej uprzywilejowanych osiągają generalnie lepsze wyniki niż ich rówieśnicy z rodzin gorzej sytuowanych. Wyniki Badania uczenia się i nauczania języków obcych pokazują, że różnice w statusie społeczno-ekonomicznym wyjaśniają 21% wariancji wyników testów kompetencji językowych.

Niniejszy artykuł daje wgląd w aktualny stan badań, a także przedstawia wyniki badań autorki, dotyczących statusowych uwarunkowań osiągnięć szkolnych w zakresie języka obcego ocenianych z perspektywy nauczyciela polskiej szkoły średniej.

Bibliografia

Bourdieu, Pierre, i Claude Passeron. Reprodukcja: Elementy teorii systemu nauczania. Tłum. Elżbieta Neyman, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006.

Brémond, Alice, Jean-François Couet, i Anne Davie. Kompendium wiedzy o socjologii. Tłum. Krzysztof Malaga, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006.

Coleman, James Samuel. „Social Capital in the Creation of Human Capital”. The American Journal of Sociology, vol. 94, 1988, ss. 95-120. www.jstor.org/stable/2780243.

Dąbrowski, Mirosław, i Maria Szymczak. „Środowisko rodzinne dziecka a poziom umiejętności”. Badanie umiejętności podstawowych uczniów klas szkoły podstawowej. Raport z badań, red. Mirosław Dąbrowski i Małgorzata Żytko, Centralna Komisja Egzaminacyjna, 2007, ss. 15-160.

Długosz, Piotr. „Nierówności edukacyjne jako problem społeczny w społeczeństwach posttransformacyjnych”. Zeszyty Pracy Socjalnej, vol. 22, nr 2, 2017, ss. 143-156.

Dolata, Roman, Aleksandra Jasińska-Maciążek i Joanna Stelmach. Raport o stanie edukacji w Ostrołęce – wybrane zagadnienia. Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego, 2019.

Dolata, Roman, i Ewelina Jarnutowska. „Czynniki statusowe a wyniki nauczania”. Czy szkoła ma znaczenie: Zróżnicowanie wyników nauczania po pierwszym etapie edukacyjnym oraz jego pozaszkolne i szkolne uwarunkowania, red. Roman Dolata, Instytut Badań Edukacyjnych, 2014, ss. 177-232.

Domański, Henryk. „Nowe ogniwa nierówności edukacyjnych w Polsce”. Studia Socjologiczne, nr 1 (196), 2010, ss. 7-33.

Dziemianowicz-Bąk, Agnieszka, Jan Dzierzgowski i Anna Wojciuk. Autoselekcja na progu gimnazjum: Działania rodziców w kontekście działań szkół i polityki samorządu. Instytut Badań Edukacyjnych, 2015.

ESLC: Raport tematyczny. Europejskie Badanie Kompetencji Językowych ESLC. Raport krajowy 2011. Instytut Badań Edukacyjnych, 2013.

Gajewska-Dyszkiewicz, Agata, Mariusz Marczak, Katarzyna Paczuska, Joanna Pitura, Katarzyna Kutyłowska. Efekty nauczania języka angielskiego na III etapie edukacyjnym: Raport końcowy Badania uczenia się i nauczania języków obcych w gimnazjum i Badania umiejętności mówienia. Instytut Badań Edukacyjnych, 2015.

Jakubowski, Maciej. „Wpływ czynników ekonomicznych na wyniki egzaminów zewnętrznych”. Biuletyn Badawczy Egzamin, vol. 11, 2007, ss. 24–51.

Panek, Tomasz, i Jan Zwierzchowski. Opis metodologii badawczej współzależności między wykluczeniem społecznym a edukacją. Instytut Badań Edukacyjnych, 2015.

Smulczyk, Marek. Przezwyciężenie statusowej determinacji karier szkolnych. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2019.

Wilczyńska, Weronika, i Anna Michońska-Stadnik. Metodologia badań w glottodydaktyce. Wprowadzenie. Avalon, 2010.