Tłumaczenie dydaktyczne jako narzędzie wspomagające w nauczaniu gramatyki niderlandzkiej na przykładzie imperatywu

Anna Majewska-Wójcik

doi:10.18290/rh206810-4

Anna Majewska-Wójcik Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska https://orcid.org/0000-0002-0712-3615

DOI: https://doi.org/10.18290/rh206810-4

Słowa kluczowe: tłumaczenie dydaktyczne, imperatyw, język niderlandzki

Abstrakt

Celem artykułu jest pokazanie korzyści płynących z tłumaczenia dydaktycznego jako wspomagającego proces dydaktyczny przy prezentacji i utrwalaniu dość prostych formalnie, ale kłopotliwych ze względu na zróżnicowanie pragmatyczne i różnice kulturowe form imperatywu w językach polskim i niderlandzkim. Translacja dydaktyczna wypowiedzeń z rozkaźnikiem ma uświadomić studentom nieprzystawalność struktury w J1 i J2, zwrócić uwagę na rozkaźnik i jego funkcje w obu językach oraz uwrażliwić na charakter grzecznościowy języka niderlandzkiego, który „nie lubi” imperatywu i zastępuje te formy łagodniejszymi strukturami, m.in. koniunktiwem, trybem warunkowym czy strukturą z czasownikiem willen. Celowane tłumaczenie dydaktyczne rozwija u studentów umiejętność mediacji, pozwala uchronić przed złamaniem kodu grzeczności językowej w J2 oraz wyposaża w narzędzia translatorskie przed zajęciami z tłumaczenia specjalistycznego.

Bibliografia

Bouman-Noordermeer, Dina. Beter Nederlands Grammaticaal hulpboek voor anderstaligen Een inleiding. Uitgeverij Coutinho, 2008.

Cook, Guy. Translation in Language Teaching. Oxford UP, 2010.

Dąbrowska, Anna, i Małgorzata Pasieka. „Błędy językowe w tekstach pisanych przez cudzoziemców – wybrane problemy z klasyfikacją i oceną”. Rozwijanie i testowanie biegłości w języku polskim jako obcym, red. Anna Seretny i Ewa Lipińska, Universitas, 2008, ss. 103-113.

Duinhoven, Antonius Maria „Ban de bom! Over vorm en betekenis van de imperatief”. De Nieuwe Taalgids, vol. 77, 1984, ss. 148-156.

Dunin-Dudkowska, Anna. „Tłumaczenie profesjonalne i dydaktyczne a glottodydaktyka”. Tłumaczenie dydaktyczne w nowoczesnym kształceniu językowym, red. Anna Seretny i Ewa Lipińska, Księgarnia Akademicka, 2016, ss. 95-112.

E-ANS – Electronic Version of Algemene Nederlandse Spraakkunst. http://ans.ruhosting.nl/eans/index.html

ESOKJ – Europejski systemu opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. CODN, 2003.

Gałczyńska, Alicja. Od oswajania świata do jego współtworzenia. Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, 2014.

Grzegorczykowa, Renata. „Problem funkcji języka i tekstu w świetle teorii aktów mowy”. Język a Kultura, vol. 4, 1991, ss. 11-28.

Janowska, Iwona. „Od metody gramatyczno-tłumaczeniowej do mediacji językowej. Tłumaczenie w dydaktyce języków obcych”. Tłumaczenie dydaktyczne w nowoczesnym kształceniu językowym, red. Anna Seretny i Ewa Lipińska, Księgarnia Akademicka, 2016, ss. 37-53.

Komorowska, Ewa. Pragmatyka dyrektywnych aktów mowy w języku polskim. print group, 2008.

Kuc, Maria. „Tryb rozkazujący w różnych sytuacjach komunikacyjnych – propozycje prezentacji na lektoratach języka polskiego jako obcego (jpjo)”. Kwartalnik Polonicum, vol. 22, 2016, ss. 7-18.

Laskowski, Roman. „Semantyka trybu rozkazującego”. Polonica, vol. 19, 1998, ss. 5-29.

Laskowski, Roman. „Peryferyjne funkcje polskiego imperatywu”. Anabasis. Prace ofiarowane Profesor Krystynie Pisarkowej, red. Ireneusz Bobrowski, Wydawnictwo Lexis, 2003, ss. 153-158.

Lipińska, Ewa, i Anna, Seretny, redaktorki. Tłumaczenie dydaktyczne w nowoczesnym kształceniu językowym. Księgarnia Akademicka, 2016.

Lipińska, Ewa, i Anna, Seretny. „Tłumaczenie w nauczaniu/uczeniu się języka obcego – od słowa do tekstu”. Tłumaczenie dydaktyczne w nowoczesnym kształceniu językowym, red. Ewa Lipińska i Anna Seretny, Księgarnia Akademicka, 2016, ss. 21-35.

Lipińska, Ewa, Anna Seretny i Przemysław Turek. „Błędy pragmatyczne uczących się języka polskiego jako obcego”. Tłumaczenie dydaktyczne w nowoczesnym kształceniu językowym, red. Ewa Lipińska i Anna Seretny, Księgarnia Akademicka, 2016, ss. 181-198.

Majkiewicz, Anna. „Wybrane zagadnienia przekładu i ich użyteczność w glottodydaktyce”. Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego, t. 1, red. Jolanta Tambor i Aleksandra Achtelik, Gnome, 2007, ss. 254-263.

Malmkjær, Kristen. „Language learning and translation”. Handbook of Translation Studies, vol. 1, ed. Yves Gambier and Luc van Doorslaer, John Benjamins Publishing Company, 2010, ss. 185-191.

Nutilová, Anna. Maar, wel, toch ,eens, even, nou. De uitdrukking van de Nederlandse modale partikels in het Tsjechisch. Masarykova Univerzita, 2012 [praca magisterska https://is.muni.cz/th/unjie/Magisterska_prace__finalni_verze.pdf].

Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1-C2, red. Iwona Janowska, Ewa Lipińska, Agnieszka Rabiej, Anna Seretny i Przemysław Turek, Księgarnia Akademicka, 2011.

Przechodzka, Grażyna. „Ćwiczenia translacyjne jako jedna z technik wspomagających nauczanie języka polskiego jako obcego”. Opisywanie, rozwijanie i testowanie znajomości języka polskiego jako obcego, red. Anna Seretny, Waldemar Martyniuk i Ewa Lipińska, Universitas, 2004, ss. 53-61.

Rabiej, Agnieszka. „Znalezione w przekładzie: rola języka pierwszego w nauczaniu języka obcego/drugiego”. Tłumaczenie dydaktyczne w nowoczesnym kształceniu językowym, red. Ewa Lipińska i Anna Seretny, Księgarnia Akademicka, 2016, ss. 55-75.

Topolińska, Zuzanna. „O kategoriach gramatycznych polskiego imperativu”. Język Polski, vol. 3, 1966, ss. 67-173.

Van Balen, Erna, Johanneke Caspers, i Ton van der Wouden. „Modale partikels in het Nederlands als tweede taal: aanwijzingen voor een vaste verwervingsvolgorde”. dbln, www. dbnl.org/ tekst/_nee005201001_01/_nee005201001_01_0012.php. Dostęp 25.09.2020.

Van de Poel, Kris, Sven Van Elst, i Sabine Steemans. Jo Verhoeven en Ginny De Vos. De finesses van het Nederlands. Oefenboek voor anderstaligen. Inititatief Nederlands. Acco Leuven, 1996.

Van der Toorn-Schutte, Jenny. Klare taal! Uitgebreide basisgrammatica NT2 Leer- en oefenboek Inclusief antwoorden. Boom, 1999.

Wiercińska, Katarzyna. Niderlandzki. Gramatyka z ćwiczeniami. edgard języki obce.pl, 2016.