Ferula świętego papieża Pawła VI – innowacja i symbol tradycji

Abstrakt

Wśród tematów Soboru Watykańskiego II były rozpatrywane zagadnienia dotyczące sztuki. Papież Paweł VI pragnął, by współczesna sztuka otworzyła się na nową, posoborową epokę w dziejach Kościoła. Wydarzenia artystyczne, i same dzieła sztuki nowoczesnej, którym patronował papież, w konserwatywnych środowiskach wywołały dyskusje nad współczesną sztuką religijną, a nawet brak zgody na odejście artystów od przyjętych kanonów sztuki. Największy bodaj sprzeciw konserwatystów wywołała papieska ferula, wielowiekowy znak władzy religijnej papieża nadanej przez Boga. Paweł VI zamówił nową ferulę u rzeźbiarza Lello Scorzelliego. Ferula Pawła VI jest przykładem dzieła sztuki nowoczesnej, ale zawarta w niej symbolika nawiązuje do starej tradycji. Układ umęczonego, wydłużonego ciała Chrystusa nawiązuje do średniowiecznych dolorystycznych ukrzyżowań – krzyży bolesnych. Chrystus na feruli został ukrzyżowany na Drzewie Życia, które symbolicznie daje pokarm życia dla chrześcijan. Z okresu sztuki średniowiecznej zaczerpnięto również formę wygiętej, a nie prostej belki krzyża. Było to symboliczne zerwanie z orzeczeniem, że władza papieża pochodzi od Boga. Jednocześnie symbolicznie stwierdzało posłuszeństwo papieża wobec tajemnicy krzyża i jego apostolską misję. Ferulę św. papieża Pawła VI w swojej apostolskiej misji używali papieże: Jan Paweł I, a najdłużej Jan Paweł II.