Hun hebben de taal verkwanseld en hun hadden gelijk — over het gebruik van hun als onderwerp in het hedendaagse Nederlands

Abstrakt

Hun hebben de taal verkwanseld en hun hadden gelijk – o użyciu hun w pozycji podmiotu we współczesnym języku niderlandzkim

W języku niderlandzkim nastąpiła ostatnio uderzająca zmiana. Obserwujemy mianowicie znaczący wzrost wykorzystania zaimka hun w pozycji podmiotu. Użycie hun zamiast ze czy zij jako podmiotu zdania uważane jest za niegramatyczne i postrzegane jest nawet jako forma degradacji języka. W artykule omówiono genezę tego zjawiska, jego cechy charakterystyczne i podano możliwe wyjaśnienia jego występowania. Zaprezentowano także stanowiska na temat użycia hun takich instytucji jak Niderlandzka Unia Językowa. Omówiono również kwestię stosowania hun w praktyce edukacji NVT. Ostatecznie zadano pytania: Czy ta zmiana językowa ma negatywny wpływ na język niderlandzki? Czy jest to do przyjęcia? Gdzie leży granica tolerancji?

De laatste tijd doet zich in de Nederlandse taal een opvallende verandering voor. We worden geconfronteerd met een sterke toename van het gebruik van hun in de onderwerpspositie. Dit gebruik in plaats van ze of zij als onderwerp van de zin, wordt beschouwd als ongrammaticaal en als een vorm van taalverloedering. In deze bijdrage wordt ingegaan op de herkomst van dit verschijnsel, de kenmerken ervan en mogelijke verklaringen voor het gebruik. Tevens zal een kritisch overzicht gegeven worden van uiteenzettingen van autoriteitsinstanties als de Nederlandse Taalunie over het gebruik van hun. Ten slotte wordt ook de kwestie van hun in de praktijk van het NVT-onderwijs besproken en de vraag gesteld of deze taalverandering een negatieve invloed op de Nederlandse taal heeft. Is het aanvaardbaar? Waar ligt de tolerantiegrens?