Geloofsvrijheid in Zevenburgen in de vroegmoderne tijd
Abstrakt
Wolność religii w Siedmiogrodzie we współczesnych czasach nowożytnych
Po zwycięstwie Turków pod Mohaczem rozpoczęła się długa bitwa o tron węgierski, która doprowadziła do podziału Węgier na trzy części. Jan II Zygmunt Zápolya, syn króla Węgier i Izabelli Jagiellonki, został pierwszym księciem Siedmiogrodu, a jednocześnie pozostał wasalem sułtana Sulejmana II. W księstwie znajdowały się wtedy trzy narody (Węgrzy, Seklerzy, Saksowie). Tworzyli oni grupy etniczne i mieli własne ustalone pozycje. W XVI wieku niektórzy z nich przeszli na wyznania protestanckie, inni pozostali katolikami. Kwestie religijne omawiane były podczas obrad pod przewodnictwem humanisty, księcia Jana II Zygmunta. W niniejszym artykule przedstawiono przegląd różnych wniosków legislacyjnych, które zagwarantowały status quo między różnymi kościołami protestanckimi a katolikami.
Na de overwinning van de Ottomanen in Mohács begon een langdurige strijd om de Hongaarse troon die tot de verdeling van Hongarije in drie delen leidde. János Zsigmond, de zoon van de koning van Hongarije en Isabella Jagiello, werd de vorst van het vorstendom Transsylvanië, maar hij bleef tegelijkertijd vazal van sultan Süleyman II. Er waren drie naties in het vorstendom (Hongaren, Szeklers, Saksen). Ze vormden etnische groepen en hadden hun eigen standen. In de 16e eeuw bekeerden sommigen van hen zich tot protestantse denominaties, anderen van hen bleven katholiek. Religieuze vragen werden besproken op de landdag onder leiding van de humanistische prins János Zsigmond. In dit artikel geef ik een overzicht van de verschillende wetsvoorstellen die de status-quo hebben gewaarborgd tussen de verschillende protestantse kerken en de katholieken.
Bibliografia
Ács, Pál. “Bécsi és magyar renegátok mint szultáni tolmácsok: Mahmud és Murád [Weense en Hongaarse renegaten en tolken van de sultan: Mahmoed en Murad]”. Tanulmányok Szakály Ferenc emlékére [Studies ter nagedachtenis van Ferenc Szakály], ed. Fodor Pál, Géza Pálffy, István György Tóth, Budapest, MTA TKI Gazdaság- és Társadalomtörténeti Kutatócsoport, 2002, pp. 15-28.
Balázs, Mihály. “‘A hit… vallásból lészön’. Megjegyzések a négy bevett vallás intézményesüléséhez a 16. századi Erdélyben [‘Het geloof… ontstaat door religie.’ Opmerkingen over de institutionalisering van de vier gerecipieerde religies in de 16de eeuw in Zevenburgen]. Tanulmányok Szakály Ferenc emlékére [Studies ter nagedachtenis van Ferenc Szakály], ed. Fodor Pál, Géza Pálffy, István GyörgyTóth, Budapest, MTA TKI Gazdaság- és Társadalomtörténeti Kutatócsoport, 2002, pp. 51-73.
Barányi, Attila. “Magyarország és a külső segítség 1526-ban [Hongarije en hulp van buitenaf in 1526]”. “Nekünk mégis Mohács kell…”, II. Lajos király rejtélyes halála és különböző temetései [Maar we willen toch Mohács…” De mysterieuze dood en verschillende begravingen van koning Lajos II], ed. Gábor Farkas, Zsolt Szebelédi, Bernadett Varga, Magyar Tudományos Akadémia Bölcsészettudományi Kutatóközpont Széchényi Könyvtár, 2016, pp. 35-54.
Kálmán, Benda. “Az 1568. évi tordai országgyűlés és az erdélyi vallásszabadság [De landdag van Torda in 1568 en de geloofsvrijheid van Zevenburgen]”. Fejedelemasszonyok és vallásszabadság Erdélyben [Vorstinnen en geloofsvrijheid in Zevenburgen], ed. Erzsébet Udvarhelyi, Veszprém, Károly Nagy, 2016, pp. 63-66.
Pálffy, Géza. A Magyar Királyság és a Habsburg Monarchia a 16. században [Het Hongaarse Koninkrijk en de Habsburgse Monarchie in de 16e eeuw]. História Könyvtar, 2010.
Péter, Katalin. “Die Reformation in Ungarn”. Études historiques hongroises 4. European Intellectual Trends and Hungary, ed. Ferenc Glatz, Budapest, MTA Történettudományi Intézet, 1990, pp. 39-52.
Ronin, Vladimir. Geschiedenis van Hongarije: van Árpád tot Árpád Göncz. Antwerpen/Apeldoorn, Garant, 2003.
Rumy, Károly György, editor. Monumenta Hungarica. Az az magyar emlékezetes írások [Gedenkwaardige Hongaarse schriften]. Pest, Trattner, 1816.
Várkonyi, Ágnes R. “Pro quiete regni – Az ország nyugalmáért [Voor de rust van het land]”. Korunk, nr 6, 1993, pp. 103-109.
Völkl, Ekkehard. “Möglichkeiten und Grenzen der konfessionellen Toleranz dargestellt am Beispiel Siebenbürgens im 16. Jahrhundert”. Ungarn-Jahrbuch, vol. 4, 1972, pp. 46-60.
Copyright (c) 2020 Roczniki Humanistyczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.