Behind the Early Modern English Translation of The Laws of Oléron: Determining the Underlying French Text

Kinga Lis

doi:10.18290/rh21696-7

Kinga Lis Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska http://orcid.org/0000-0002-7888-098X

DOI: https://doi.org/10.18290/rh21696-7

Słowa kluczowe: Prawa z Oléronu, Pierre Garcie dit Ferrande, Robert Copland, Rutter of the Sea, Thomas Petyt

Abstrakt

Wczesne nowoangielskie tłumaczenie Praw z Oléronu: w poszukiwaniu francuskiego tekstu źródłowego

Celem artykułu jest analiza XVI-wiecznych tekstów francuskich, które mogły być tekstami źródłowymi dla wczesnego nowoangielskiego tłumaczenia kodeksu morskiego znanego jako Prawa z Oléronu. Badanie ma pozwolić na ustalenie, który z nich stał się podstawą tłumaczenia. Sam kodeks morski powstał w XIII wieku, a jego najstarsze zachowane kopie pochodzą z XIV wieku, kiedy był już znany i wykorzystywany w Anglii. Jednakże dopiero w XVI wieku zlecono jego tłumaczenie na język angielski i został wydany w książce The Rutter of the Sea. Publikacja miała kilka edycji, a poglądy dotyczące tekstu francuskiego, który był jej źródłem, znacząco od siebie odbiegają. Artykuł analizuje różne teorie dotyczące tekstu źródłowego i zestawia ze sobą proponowane jako źródła teksty francuskie, a także porównuje je z tłumaczeniem na wczesny nowoangielski.

Bibliografia

Amhydro. “Une histoire de l’hydrographie française”, www.amhydro.org/histoire-hydrographie. Accessed 8 Sept. 2019.

Blayney, Peter W. M. The Stationers’ Company and the Printers of London, 1501–1557, vols. 1 and 2. Cambridge University Press, 2013.

Bochaca, Michel, and Laurence Moal, eds. Le Grand Routier de Pierre Garcie dit Ferrande. Instructions pour naviguer sur les mers du Ponant à la fin du Moyen Âge. Presses Universitaires de Rennes, 2019.

Department of Vendée. “Le premier océanographe de l’histoire: Pierre Garcie-Ferrande, père de la cartographie marine”, www.vendee.fr/Territoire-et-environnement/Environnement/Un-patrimoine-maritime-bien-vivant/Portraits-Nau-l-olonnois-et-Pierre-Garcie-Ferrande. Accessed 1 Oct. 2019.

Dictionary of Nautical Words and Terms. 8000 Definitions in Navigation, Seamanship, Rigging, Meteorology, Astronomy, Naval Architecture, Average, Ship Economics, Hydrography, Cargo Stowage, Marine Engineering, Ice Terminology, Buoyage, Yachting, etc. Ed. by Cyril Layton Walter Thomas, Peter Clissold, and A.G.W. Miller. 4th ed. Brown, Son and Ferguson, Ltd., Nautical Publishers, 1994.

Dictionnaire des auteurs anglais. Auteurs actifs dans les champs de l'histoire et de la politique en Angleterre de 1300 à 1600, lamop-intranet.univ-paris1.fr/auteurs_anglais/?i=presentation. Accessed 12 Sept. 2019.

Englebert’s edition = Garcie, Pierre. Le grant routtier et pillotage de la mer [...]. Poitiers, Enguilbert de Marnef, 1520. Ed. by Annick Englebert, www.diachronie.be/textes_hlf/1520-garcie/83.html. Accessed 10 Sept. 2019.

English Short Title Catalogue, estc.bl.uk. Accessed 10 Sept. 2019.

Frankot, Edda. “Medieval Maritime Law from Oléron to Wisby: Jurisdictions in the Law of the Sea.” Communities in European History: Representations, Jurisdictions, Conflicts, ed. by Juan Pan-Montojo, and Frederik Pedersen, Pisa University Press, 2007, pp. 151-172.

Fumerton, Patricia. Unsettled: The Culture of Mobility and the Working Poor in Early Modern England. The University of Chicago Press, 2006.

Lis, Kinga. “On the Earliest English Translation of the Laws of Oléron and its Editions.” Studia Anglica Posnaniensia, vol. 55, no.1, 2020, pp. 79-118.

Maisonneuve, Bernard de. Pierre Garcie dit Ferrande. Le Routier de la mer – v. 1490 – 1502 – 1520. CRHIP, 2015.

Pardessus, Jean-Marie, ed. Collection de lois maritimes antérieures au XVIIIe siècle, dédié au Roi, vol. 1. Paris, 1828.

Senior, William. “The Rutter of the Sea.” The Mariner’s Mirror, vol. 6, no. 8, 1920, pp. 243-246.

Sheppard, Leslie A. “The Rutter of the Sea.” The British Museum Quarterly, vol. 11, no. 1, 1936, pp. 18-19.

Studer, Paul, ed. The Oak Book of Southampton of c. A.D. 1300. Transcribed and Edited from the Unique MS. in the Audit House, with Translation, Introduction, Notes, etc. Vol. 2, Cox and Sharland, 1911.

Trivellato, Francesca. “‘Usages and Customs of the Sea’. Etienne Cleirac and the Making of Maritime Law in Seventeenth-century France.” Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis/Revue d’Histoire du Droit/The Legal History Review, vol. 84, nos. 1-2, 2016, pp. 193-224.

Twiss, Travers, ed. The Black Book of the Admiralty, with an Appendix. Vol. 1. London, Longman and Co., and Trübner and Co., 1871.

Waters, David Watkin. The Art of Navigation in England in Elizabethan and Early Stuart Times. Hollis and Carter, 1958.

Waters, David Watkin. The Rutters of the Sea. The Sailing Directions of Pierre Garcie. A Study of the First English and French Printed Sailing Directions. With Facsimile Reproductions. Yale University Press, 1967.