Triangle as a Scheme of Spain on Medieval Maps
Abstract
The triangle has become a geographic scheme of Spain at least since the time of Orosius. He then went on to medieval cartography. This article analyzes 20 maps that were created between 775 and 1300 and on which this scheme is located. 12 of them come from the Iberian Peninsula, 9 being Beatus maps. The legends of these maps are inscribed in the geopolitical context of the time in which they were created. As a consequence, these maps contain the spirit of the Reconquest. Ultimately, these maps contributed to the dissemination of the Spanish scheme in the form of a triangle in the cartography of medieval Western Europe. The “Spanish Triangle” thus became, next to the triangular scheme of Sicily, the most recognizable cartographic scheme in the Middle Ages. It made it easier to find Spain on maps, becoming useful graphical mnemonic help.
References
Atlas. The Bulgarian Lands in the European Cartographic Tradition (3rd-19th Centuries), editors A. Fol, A. Stamatov, Sofia: Tangra TanNakRa 2008.
Baumgärtner I., Graphische Gestalt und Signifikanz. Europa in den Weltkarten des Beatus von Liébanaund des Ranulf Hidgen, w: Europa im Weltbild des Mittelalters. Kartographische Konzepte, hrsg. von I. Baumgärtner und H. Kugler, (Orbis Mediaevalis 10), Berlin: Akademie Verlag 2008, s. 81-132.
Bevan W.L. and Phillott H.W., Mediaeval Geography: An Essays in Illustration of the Hereford Mappa Mundi, London: Stanford 1873 [reprint: Amsterdam: Meridian 1969].
Brincken A.-D. von den, Romazentrische Weltdarstellung um die erste Jahrtausendwende, w: Kaiserin Theophanu: Begegnung des Ostens und Westens um die Wende des ersten Jahrtausends. Gedenkschrift des Kölner Schnütgen-Museums zum 1000. Todesjahr der Kaiserin, hrsg. von A. von Euw und P. Schreiner, 1. Bd., Köln: Schnütgen-Museum 1991, s. 401-411.
Brincken A.-D. von den, Fines Terrae. Die Enden der Erde und der vierte Kontinent auf mittel-alterlichen Weltkarten, (Monumenta Germaniae Historica. Schriften 36), Hannover: Hahnsche Buchhandlung 1992.
Brincken A.-D. von den, Studien zur Universalkartographie des Mittelalters, hrsg. von Th. Szabó, (Veröffentlichungen des Max-Planck-Instituts für Geschichte 229), Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2008.
Brotton J., Słynne mapy, tłum. zespół, red. nauk. L. Szaniawska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady 2016.
Chekin L.S., Northern Eurasia in Medieval Cartography. Inventory, Text, Translation, and Commentary, (Terrarum Orbis 4), Turnhout: Brepols 2006.
Cortambert E., Quelques-uns des plus anciens monuments géographique du Moyen Âge conservés à la Bibliothèque Nationale, „Bulletin de la Société de Géographie”, 6 Ser., 14 (1877), s. 337-363.
English B., Ordo orbis terrae. Die Weltsicht in den Mappae mundi des frühen und hohen Mittelalters, (Orbis Mediaevalis 3), Berlin: Akademie Verlag 2002.
García-Aráez H., Los mapamundis de los Beatos. Origen y características principales, „Miscelánea Medieval Murciana” 18 (1993-1994), s. 49-76.
García-Aráez H., Los mapamundis de los Beatos (2a parte). Nomenclator y conclusiones, „Miscelánea Medieval Murciana” 19-20 (1995-1996), s. 97-128.
Gautier Dalché P., La „Descriptio mappe mundi” de Hugues de Saint-Victor. Texte inédit avec introduction et commentaire, (Collection des Études Augustiniennes. Série: Moyen-Âge et Temps Modernes [20]), Paris: Études Augustiniennes 1988.
Gautier Dalché P., De la glose à la contemplation. Place et fonction de la carte dans les manuscrits du haut Moyen Âge, w: Testo e imagine nell’Alto Medioevo, t. II, (Settimane di Studio del Centro Italiano di Studi sull’Alto Medioevo 41/2), Spoleto: Tuderto-Todi 1994, s. 693-771.
Gautier Dalché P., Mappemonde dessinée à Fleury, w: Autour de Gerbert d’Aurillac le pape de l’an mil. Album de documents commentés, réunis sous la dir. d’O. Guyotjeannin et M. Poulle, (Matériaux pour l’Histoire publiés par École des Chartes 1), Paris: École des Chartes 1996, s. 3-6.
Gautier Dalché P., Mappae mundi antérieures au XIIIe siècle dans les manuscrits latins de la Bibliothèque Nationale de France, „Scriptorium” 52(1998), s. 102-161.
Gautier Dalché P., La Terre dans le cosmos, w: La Terre. Connaissance, représentations, mesure au Moyen Âge, sous la dir. de P. Gautier Dalché, (L’Atelier du Médiéviste 13), Turnhout: Brepols 2013, s. 161-257.
Glorie F., Mappa mundi e codice Vatic. Lat. 6018, w: Itineraria et alia geographica, (CCL 175), Turnholti: Brepols 1965, s. 455-466.
Gustawicz B., Zarys historyczny sposobów kreślenia kart geograficznych, w: Sprawozdanie dyrektora C. K. gimnazyum Nowodworskiego św. Anny w Krakowie za rok szkolny 1882, Kraków: [Friedlein] 1882, s. 1-63 [odbitka: Kraków: Anczyc i S-ka 1882].
Hallberg I., L’Extrème Orient dans la littérature et la cartographie de l’Occident des XIIIe, XIVe et XVe siècles. Études sur l’histoire de la géographie, Göteborg: Zachrisson 1906.
Janvier Y., La géographie d’Orose, Paris: Les Belles Lettres 1982.
Kochanek P., „Rozesłanie Apostołów” na mapie Beatusa z Burgo de Osma, w: Fructus Spiritus est Caritas. Księga Jubileuszowa ofiarowana Księdzu Profesorowi Franciszkowi Drączkowskiemu z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin, czterdziestolecia święceń kapłańskich i trzydziestopięciolecia pracy naukowej, red. M. Wysocki, Lublin: Wydawnictwo KUL 2011, s. 703-745.
Kochanek P., Iluzja schematów choro- i topograficznych jako baza mnemotechnicznej portolany w starożytności, w: Tworzenie iluzji społecznej – wiedza w sferze publicznej, red. J. Szymczyk, M. Zemło, A. Jabłoński, (Studia nad Wiedzą 5), Lublin: Wydawnictwo KUL 2012, s. 73-126.
Kochanek P., Klauzura północno-wschodniej Azji na mapach średniowiecznych i wczesnonowożytnych, „Vox Patrum” 36(2016), t. 65, s. 211-344.
Kochanek P., Wpływ starożytnej schematyzacji mnemotechnicznej na średniowieczną i wczesno-nowożytną kartografię, „Vox Patrum” 38(2018), t. 69, s. 285-375.
Kochanek P., Vignetten von Konstantinopel in den mittelalterlichen und frühneuzeitlichen Karten. Die Entwicklung des grafischen Topos der Stadt, „Vox Patrum” 38(2018), t. 70, s. 395-448.
Lecoq D., La Mappemonde de „Liber Floridus” ou la Vision du Monde de Lambert de Saint-Omer, „Imago Mundi” 39(1987), s. 9-49.
Lecoq D., La mappemonde d’Henri de Mayence ou l’image du monde au XIIe siècle, w: Iconographie médiévale. Image, texte, contexte, sous la dir. de G. Duchet-Suchaux, Paris: C.N.R.S. 1990, s. 155-207.
Lelewel J., Géographie du Moyen Age, t. 2, Bruxelles: Pilliet 1852 [reprint: Amsterdam: Meridian 1966].
Menéndez-Pidal G., Mozárabes y Asturianos en la cultura de la alta Edad Media en relación especial con la historia de los conocimientos geográficos, „Boletin de la Real Academia de la Historia” 134(1954), s. 137-291.
Miller K., Mappaemundi. Die ältesten Weltkarten, I. Heft: Die Weltkarte des Beatus (776 n. Chr.), Stuttgart: Roth 1895.
Miller K., Mappaemundi. Die ältesten Weltkarten, III. Heft: Die kleineren Weltkarten, Stuttgart: Roth 1895.
Miller K., Mappaemundi. Die ältesten Weltkarten, IV. Heft: Die Herefordkarte, Stuttgart: Roth 1896.
Nurminen M.T., Die Welt in Karten. Meisterwerke der Kartographie, Aus dem Englischen von G. Beitscher und G. Seidel, Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft 2017.
Reichert F., Das Bild der Welt im Mittelalter, Darmstadt: Primus Verlag 2013.
Röger J., Die Bergzeichnung auf den älteren Karten. Ihr Verhältnis zur darstellenden Kunst, München: Riedel 1910.
Sáenz-López Peréz S., El mundo para una reina: los „mappaemundi” de Sancha de León (1013-1067), „Anales de Historia del Arte”, Volumen Extraordinario, 2010, s. 317-334.
Santarem M.F. le Vicomte de, Essai sur l’histoire de la cosmographie et de la cartographie pendant le Moyen-Âge, t. 2, Paris: Maulde et Renou 1850.
Scafi A., Maps of Paradise, London: The British Library 2013.
Schulten A., Iberische Landeskunde: Geographie des antiken Spanien, 2. Aufl., Baden–Baden: Koerner 1974.
Schüler C.J., Die Geschichte der Kartographie, Paris: Éditions Place des Victoires 2010.
Staszewski J., Środowisko geograficzne w nauce antycznej, „Zeszyty Geograficzne Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku” 2(1960), s. 7-43.
Uhden R., Die Weltkarte des Isidorus von Sevilla, „Mnemosyne”, 3 Ser., 3(1936), s. 1-28.
Uhden R., Die Weltkarte des Martianus Capella, „Mnemosyne”, 3 Ser., 3(1936), s. 97-124.
Vázquez de Parga L., Un mapa desconocido de la serie de los «Beatos», w: Actas del Simposio para el estudio de los códices del «Comentario al Apocalipsis» del Beato de Liébana, t. I, Madrid: Joyas Bibliográficas 1978, s. 271-278.
Wendt J.A., Skarby kartografii, red. nauk. L. Szaniawska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady 2013.
Westrem S.D., The Hereford Map. A Transcription and Translation of the Legends with Commentary, (Terrarum Orbis 1), Turnhout: Brepols 2001.
Williams J., Isidore, Orosius and the Beatus Map, „Imago Mundi” 49(1997), s. 7-32.
Copyright (c) 2019 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
