The Participation of the Polish Aristocracy in Massive Diplomacements of Polish Civilians During the September Campaign 1939

  • Mariusz Nowak The Jan Kochanowski University in Kielce
Keywords: History of Poland in the 20th century; the land gentry; World War II; migrations

Abstract

In the article, the issue of the landowners' attitude towards forced displacements of Poland civilians was divided into several questions.

In the introduction the, author presented reasons for emigration, emphasizing that the process also included the analyzed community. Based on individual cases, author tried to show the conditions and directions of displacements, systematized them according to the busiest routes on the south, north and east of the country.

In the margin of the issue, the consequences of the aristocracy participation in the mentioned movements were shown. Symptoms of that, was spreading – among public prejudiced against the aristocracy, which it considered a part of before–war elite–unfavorable opinions accusing landowners of being partly responsible for the military defeat of the country.

This stance could have been softened by the fact of engagement of the aristocracy in the fight to protect freedom in the September campaign, organizing aid for war victims and participation in creation of conspiracy organizations. 

References

Bojanowski J., Przeminęło i nie wróci. Wspomnienia z lat wojny 1939-1945, Sandomierz–Klimontów–Włostów–Gozdnica: Nakład własny autora 1997.

Galoś A., Goetz-Okocimski Jan (1864-1931), w: Polski słownik biograficzny, t. VIII, Warszawa: Ossolineum 1978, s. 199-200.

Gałka B.: Działalność dobroczynna Radziwiłłów w Nieborowie w latach 1918-1945, w: Wieś a dwór na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, red. W. Caban, M. B. Markowski, Kielce: Wyd. WSP w Kielcach 1999, s. 346.

Gapys J., Postawy społeczno-polityczne ziemiaństwa w latach 1939-1945 (na przykładzie dystryktu radomskiego), Kielce: KTN 2003, s. 21.

Jakubowski J., Sagi rodów polskich. Lublin: „Multico” 2000, s. 15-16, 158-159, 240, 340, 341, 342.

Jasiewicz K., Lista strat ziemiaństwa polskiego 1939-1956, Warszawa: „Pomost” 1995, s. 426, 557, 569, 692, 1058.

Jasiewicz K., Zagłada polskich Kresów. Ziemiaństwo polskie na Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej pod okupacją sowiecką 1939-1941. Studium z dziejów zagłady dawnego narodu politycznego, Warszawa: „Volumen” 1997, s. 73.

Jasiewicz K., Ziemiaństwo i majątki ziemiańskie w okresie wojny obronnej 1939 r., „Studia Historyczne” 36(1996), s. 231, 232.

Karolczak K., Dzieduszyccy. Dzieje rodu. Linia poturzycko-zarzecka, Kraków: Wyd. Nauk. Akad. Pedagog. w Krakowie 2000, s. 251-252, 260-261.

Kersten K., Przymusowe przemieszczenia ludności – próba typologii, w: Utracona Ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i przesiedlenia jako wspólne doświadczenie, red. H. Orłowski, A. Sakson, Poznań: Instytut Zachodni 1997, s.13.

Kwilecki A., Zagłada ziemiaństwa wielkopolskiego, „Przegląd Zachodni” 1996, nr3, s.129-132.

Lanckorońska K., Wspomnienia wojenne, Kraków: Wyd. „Znak” 2003, s.18, 19.

Łuczak C., Przemieszczenia ludności Polski podczas drugiej wojny światowej, w: Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych (XVIII-XX), red. A. Pilch, Warszawa: PWN 1984, s. 451-454.

Obrona Warszawy w 1939 r. Wybór dokumentów wojskowych, zebrał i oprac. M.Cieplewicz, Warszawa: Wyd. MON 1968, s. 15-16.

Radziwiłł J., Wspomnienia, cz. 1, „Kultura” 1967, nr 11, s. 98, 101.

Rostworowski S., Łuna od Warszawy, Warszawa: PWN 1989, s. 98, 99, 104, 352.

SkórzyńskazRadziwiłłów Z., Świadectwo minionego czasu. Wspomnienia z dzieciństwa i fragmenty wojennych losów rodziny Radziwiłłów z Sichowa, Warszawa: Wyd. „Semper” 1994, s. 86.

Szembek, Diariusz wrzesień–grudzień 1939, oprac. B. Grzeloński, Warszawa: Wyd. ”PAX” 1989, s. 35, 41.

Trela-Mazur E., Sowietyzacja oświaty w Małopolsce Wschodniej pod radziecką okupacją 1939-1941, Kielce: Wyd. WSP w Kielcach 1998, s. 79.

Utracona Ojczyzna. Przymusowe wysiedlenia, deportacje i przesiedlenia jako wspólne doświadczenie, red. H. Orłowski, A. Sakson. Poznań: Instytut Zachodni 1997.

Wieliczko M., Dzieje społeczne Polaków w warunkach okupacji 1939-1944/45, Lublin: Wyd. UMCS 1999, s. 117.

Ziemianie polscy XX wieku, red. J. Leskiewiczowa, cz. 2, Warszawa: Wyd. Arbor „DiG” 1994, s.28; cz. 3, Warszawa: Wyd. Arbor „DiG” 1996, s. 62, 65, 104; cz. 4, Warszawa: Wyd. Arbor „DiG” 1998, s. 89-90, 127, 140, 162.

Published
2019-10-02
Section
Articles