La Petite bijou. Permanence des motifs dans le dernier roman de Patrick Modiano

Abstract

[Abstrakt tylko w j. polskim / Abstract only in Polish]

La Petite Bijou. Obsesyjna obecność motywów w ostatniej powieści Patricka Modiano

W swojej najnowszej powieści Modiano po raz kolejny zaprasza do labiryntu, w którym teraźniejszość przeplata się zprzeszłością. Tym razem główna bohaterka, La Petite Bijou, stara się odkryć przeszłość matki, zaginionej przed dwunastu laty w Maroku. Pewnego dnia przypadkowo spotyka na stacji paryskiego metra tajemniczą kobietę, która przypomina jej matkę. Czy jest to jednak Suzanne Cardères, znana też jako księżna Sonia O'Dauyé? Poszukiwania nie będą łatwe, gdyż jedyne pamiątki po matce to: stary portret, adres hotelu i zapiski zwizyty u wróżki. Jeśli nie liczyć wspomnień, których nie sposób wyrzucić z pamięci.

Utracona tożsamość okazuje się jedynie pretekstem, aby powrócić, choćby na moment, wciemne zaułki przeszłości, gdzie na każdym rogu czyhają zdarzenia, od których nie sposób się uwolnić, lub osoby, które warto ocalić od zapomnienia. A jednak bohaterowie nie wahają się w nie zagłębić, gdyż każda wędrówka wywołuje na krótki moment uczucie nieuchwytnej nostalgii. Postaci, wydarzenia, okruchy codzienności powracają w sposób niemalże obsesyjny, jak gdyby pisarz nie chciał czy też nie potrafił się od nich uwolnić.

Tak jak Georges Perec, Modiano tworzy coś w rodzaju zapisków z przeszłości, wplatając w intrygę melodię, którą wszyscy nucili, slogan, aktora, wyrażenie, gest, część garderoby czy też jeszcze coś bardziej ulotnego. Sam przyznaje, iż prześladuje go wrażenie, że od trzydziestu lat pisze wciąż tę samą historię, do której co dwa lata dodaje kolejny odcinek. Tymczasem słynne flou modianien, czyli wrażenie zanurzenia w nieuchwytnej nostalgii za przeszłością, nieprzerwanie fascynuje poszukiwaczy utraconego czasu, uwikłanych w magiczną grę wspomnień.