Quelques tendances généralisantes en typologie romane

Marek Gawełko

Marek Gawełko

Abstract

[Abstract only in Polish]

Kilka tendencji generalizujących w typologii romańskiej

Tendencja do ujęć ogólnych jest właściwa całej nauce, także językoznawstwu. W ramach typologii nasila się ona w ostatnim dziesięcioleciu, stała się nawet przedmiotem kilku konferencji międzynarodowych. Zasadnicze pytanie, jakie stoi dziś przed typologami, dotyczy możliwości powstania typologii integralnej, tak jak to miało miejsce w wieku XIX, opartej jednak na bardziej realistycznych i złożonych podstawach. W artykule omówiono kilka postulatów, jakie postawiono w tej kwestii, oraz kilka opisów języków romańskich, które w znacznym stopniu tym postulatom odpowiadają. Ogólny wniosek jest raczej pesymistyczny, w tym sensie, że nie należy się spodziewać rychłego powstania typologii integralnej języków romańskich.

References

Adrados F. R. (1986): Indo-European, Latin, Romance: Some Typological Remarks. In: O. Jaeggli & C. Silva-Corvalan (éds). Studies in Romance Linguistics. Dordrecht p. 421-445.
Birnbaum H. (1975): Typology, Genealogy, and Linguistic Universals. «Linguistics» 144 p. 5-25.
Comrie B.: Holistic versus Partial Typologies [le texte polycopié] p.213-232.
Coseriu E. (1988): Der romanische Sprachtypus. Versuch einer neuen Typologisierung der romanischen Sprachen. In: Energeia und Ergon. Vol.1: Schriften von E. Coseriu (1965-1987). Tübingen.
Gawełko M. (1984): Trois modèles principaux employés en typologie partielle. «Neophilologica» 3 p. 11-26.
Gawełko M. (1985 (1986)): Analyse fonctionnelle de la catégorie du nombre dans les langues française, roumaine et polonaise. «Cahiers Ferdinand de Saussure» 39 p. 131-142.
Gawełko M. (1986): Osservazioni sulla classificazione delle lingue romanze. «Filologia Moderna» 8 p. 183-194.
Gawełko M. (1988): Remarques sur l'établissement des caractères spécifiques du lexique roman. «Prace Slawistyczne» (Wrocław) 65 p.303-314.
Gawełko M. (1991): Is Whole Language Typology Possible towards the End of the XXth Century? «Étude de linguistique romane et slave» (Cracovie) Vol. 1 p. 203-215.
Haarmann H. (1977): Prinzipielle Probleme des multilateralen Sprachvergleichs. Anmerkungen zur Methodik und Methodologie. Tübingen. TBL 83.
Mańczak W. (1959): Le problème de la classification des langues romanes. «Boletim de Filologia» (Lisbonne) 18.
Mańczak W. (1991): La classification des langues romanes. Cracovie.
Raible W. (éd.) (1987 (1989)): Romanistik, Sprachtypologie und Universalien-forschung. Plädoyer für eine integrale Romanistik. Beiträge zum Freiburger Romanistentag. Gunter Narr Verlag. TBL 332.
Ramat P. (1986): Is a Holistic Typology Possible? «Folia Linguistica» p. 3-14.