Lexical peculiarities of David’ Psalter by Mikołaj Rej
Abstract
The article focuses on lexical peculiarities of David’Psalter by Mikołaj Rej, that is on these lexical forms which are not present in the 16th-century lexicographic sources or which are present in the dictionaries only on the basis of Rej’s works. Such peculiar lexemes frequently appear in Rej’s paraphrase, usually as synonymic equivalents, or even as word-formation doublets, of lexemes whose position in Polish literature is stable. Various factors decided about whether to include neologisms in Rej’s paraphrase, such as: the desire to strive for lexical precision and word-formation regularity, the possibilities of creating a lexeme and the aspect of versification and rhythm, which aimed at putting together forms created with the help of the same suffix. What helped to choose and accept some neologisms was also the desire to divide these lexemes which occurred next to each other in parallel verses.
References
Belcarzowa E.: Niektóre osobliwości leksykalne Biblii tzw. Leopolity, Wrocław 1989.
Bieńkowska D.: O osobliwościach leksykalnych w „Postyllach” ks. J. Wujka, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” 43(1998), s. 5-14.
Boryś W.: Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.
Brückner A.: Mikołaj Rej. Studium krytyczne, Kraków 1905.
Cybulski M.: Analiza statystyczna słownictwa piętnastowiecznej części „Psałterza floriańskiego”, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 39(1994), s. 19-34.
Karpluk M.: Stan badań nad językiem Mikołaja Reja – osiągnięcia i postulaty, w: Mikołaj Rej – w pięćsetlecie urodzin, cz. 1: Humanizm, reformacja, retoryka i język, red. J. Okoń, Łódź 2005, s. 269-288.
Korolko M.: Uwagi o retoryce i rytmie w prozie Mikołaja Reja, w: Mikołaj Rej w czterechsetlecie śmierci, red. T. Bieńkowski, J. Pelc, K. Pisarkowa, Wrocław 1971, s. 109-127.
Kowalska D.: Sztuka słowa Mikołaja Reja. Studium stylistycznojęzykowe „Psałterza Dawidowego”, Łódź 2013.
Książek-Bryłowa W.: Warianty w systemie a warianty w idiolekcie, „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego” 1(1996), nr 1577, Prace Językoznawcze, t. XXIV, s. 18-25.
Kuraszkiewicz W.: Częstotliwość wyrazów w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza i w „Wizerunku” Mikołaja Reja, w: tenże, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, wybór i oprac. W. Rzepka, B. Walczak, Warszawa–Poznań 1986, s. 694-714.
Kuraszkiewicz W.: Osobne wyrazy Mikołaja Reja w Słowniku polszczyzny XVI wieku, w: tenże, Polski język…, s. 659-661.
Kuraszkiewicz W.: Rzeczowniki w „Wizerunku” Mikołaja Reja, w: tenże, Polski język…, s. 631-658.
Mróz-Ostrowska E.: Rzeczowniki z przyrostkiem -ość w języku polskim XVI wieku, w: Odrodzenie w Polsce, red. M. R. Mayenowa, Z. Klemensiewicz, t. III: Historia języka, cz. 2, Warszawa 1962, s. 303-503.
Rospond S.: Język renesansu a średniowiecza na podstawie literatury psałterzowo-biblijnej, w: Odrodzenie w Polsce, t. III: Historia języka, cz. 2, red. M. R. Mayenowa, Z. Klemensiewicz, Warszawa 1962, s. 61-181.
Rospond S.: Studia nad językiem XVI w. (Jan Seklucjan, Stanisław Murzynowski, Jan Sandecki-Malecki, Grzegorz Orszak), Wrocław 1949.
Rostkowska I.: Bibliografia dzieł Mikołaja Reja. Okres staropolski, Wrocław 1970.
Szczaus A.: Rzeczownikowe synonimy słowotwórcze w polszczyźnie XVI wieku, Szczecin 2005.
Wilczewska K.: Zasady redakcyjne „Słownika”, w: Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M. R. Mayenowa i in., t. I: A-Bany, Wrocław 1966, s. XXVI-XLII.
Witczak T.: Studia nad twórczością Mikołaja Reja, Warszawa 1975.
Copyright (c) 2016 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
