The Concept of Democracy and Its Profiling in German and Polish: A Contrastive Analysis
Abstract
The purpose of this paper is a contrastive analysis of the concept of ‘democracy’ in the German and Polish languages, along with a presentation of the modes of its conceptualisation in modern Polish and German public discourse. The methodological basis is provided by the assumptions of the Lublin school of cognitive ethnolinguistics. The linguistic materials derive from three types of sources: dictionaries of the German and Polish languages, empirical surveys and press texts. Based on these, a set of basic definition features were defined in the understanding of ‘democracy’ (the so-called “set of basic features”) common for various discourses in both languages. The sets of features assigned to ‘democracy’ on the basis of specialist discourses, diverse both ideologically and with respect to their worldview, were listed. The profiling of the concept of ‘democracy’ was outlined on the basis of texts derived from both the German and Polish press with liberal-conservative and leftist-liberal profiles.
References
ACE – Bartmiński, Jerzy. Aspects of Cognitive Ethnolinguistics. Equinox, 2009.
Bartmiński, Jerzy. „Czym zajmuje się etnolingwistyka.” Akcent, Nr 4, 1986, S. 16-22.
Bartmiński, Jerzy. „Pasywne i aktywne paneuropeizmy we współczesnym języku polskim.” Słownictwo współczesnej polszczyzny w okresie przemian, hrsg. von Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, 2000, S. 109-116.
Bartmiński, Jerzy. „Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce.” Język – wartości – polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, hrsg. von Jerzy Bartmiński, Wydawnictwo UMCS, 2006, S. 8-35.
Bartmiński, Jerzy. „Wartości i ich profile medialne.” Oblicza komunikacji. Ideologie w słowach i obrazach, hrsg. von Irena Kamińska-Szmaj, Tomasz Piekot, Marcin Poprawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2008, S. 23-41.
Bartmiński, Jerzy, und Stanisława Niebrzegowska. „Profile a podmiotowa interpretacja świata.” Profilowanie w języku i w tekście, hrsg. von Jerzy Bartmiński, Ryszard Tokarski, Wydawnictwo UMCS, 1998, S. 211-224.
Bartmiński, Jerzy, und Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska. Tekstologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009.
Bartmiński, Jerzy, und Grzegorz Żuk. „Pojęcie RÓWNOŚCI i jego profilowanie we współczesnym języku polskim.” Etnolingwistyka, Bd. 21, 2009, S. 47-67.
Dijk, Teun A. van. „Dyskurs polityczny i ideologia.” Übersetzt von Aneta Wysocka. Etnolingwistyka, Bd. 15, 2003, S. 7-28.
Fleischer, Michael. „Symbolika kolektywna w Polsce i w Niemczech (porównanie interkulturowe).” Etnolingwistyka, Bd. 11, 1999, S. 69-106.
Grzeszczak, Monika. „Der Begriff demokracja ‚Demokratie’ im Gegenwartspolnisch. Versuch einer kognitiven Definition.“ Europa und seine Werte. Akten der internationalen Arbeitstagung „Normen und Wertbegriffe in der Verständigung zwischen Ost- und Westeuropa“ 3./4. April 2008 in Lublin, Polen, hrsg. von Jerzy Bartmiński, Rosemarie Lühr, Peter Lang, 2009, S. 41-55.
Grzeszczak, Monika. Pojęcie DEMOKRACJI i jego profilowanie w polskim i niemieckim dyskursie publicznym (1989–2009). Towarzystwo Naukowe KUL, 2015.
Grzeszczak, Monika. „Stabilität und Variabilität des Demokratiebegriffs im Deutschen.“ Werte und Paradigmen zwischen Wandel und Kontinuität. Literatur- und sprachwissenschaftliche Perspektiven, hrsg. von Anna Rutka, Magdalena Szulc-Brzozowska, Vandenhoeck@ Ruprecht Verlage, 2019a, S. 221-238.
Grzeszczak, Monika. „Pojęcie DEMOKRACJI w języku polskim.” Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów 5, hrsg. von Stanisława Niebrzegowska- Bartmińska, Dorota Pazio-Wlazłowska, Wydawnictwo UMCS, 2019b, S. 201-222.
JOS – Językowy obraz świata, hrsg. von Jerzy Bartmiński. Wydawnictwo UMCS, 1990 [zahlreiche Neuveröffentlichungen].
JWP – Język – wartości – polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, hrsg. von Jerzy Bartmiński. Wydawnictwo UMCS, 2006.
Majer-Baranowska, Urszula. „DEMOKRACJA.” Język – wartości – polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, hrsg. von Jerzy Bartmiński, Wydawnictwo UMCS, 2006, S. 72-77.
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława, „Badania etnolingwistyczne w Lublinie.” Poznańskie Spotkania Językoznawcze, hrsg. von Zdzisława Krążyńska, Zygmunt Zagórski, Bd. 13, 2004, S. 79-89.
PJT – Profilowanie w języku i w tekście, hrsg. von Jerzy Bartmiński, Ryszard Tokarski. Wydawnictwo UMCS, 1998.
PP – Profilowanie pojęć. Wybór prac, hrsg. von Jerzy Bartmiński. Wydawnictwo UMCS, 1993.
Waszakowa, Krystyna. Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2005.
Copyright (c) 2021 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
