“The Successor of Saint Peter, but With the Full Awareness of a Successor of Saint Stanislaus.” On the Pilgrim and the Pilgrimage of John Paul II to Poland in 1979
Abstract
The subject of this article is the first pilgrimage by John Paul II to Poland in 1979. An analysis of his speeches delivered during this pilgrimage and the historical circumstances of the pilgrimage itself (the first pilgrimage by a Pope to Poland, a country with a socialist system at that time which promoted atheism; a visit by a Polish Pope to his home country shortly after his election to the Holy See; a visit to a Pope’s homeland other than Italy – a phenomenon unknown in the history of the papacy for the previous 455 years) allows us to capture its special character in the history of Poland and in the life of Karol Wojtyła / John Paul II. The Pope was faced with a difficult pastoral and diplomatic task, which was to fulfil his religious mission (strengthening the Christian faith in Poland and in other Slavic nations; showing the path of development for the Church in Poland; showing gratitude to the Polish Church for her heroic perseverance in the People’s Republic of Poland; emphasising the cultural role of Christianity in the world) and also to change the image of Poland in the world (while carefully avoiding any escalation of tensions between the Church and the state authorities and the influence of the USSR in Poland). This was accompanied – from a sociopsychological perspective – by his taking up the role of leader of the universal Church, a role which he had to learn, and, at the same time, maintaining the style of communication with his countrymen which he had developed earlier while a church dignitary in Poland.
References
Balon, Marek. Pierwsza pielgrzymka Ojca Świętego Jana Pawła II do Ojczyzny. Dom Wydawniczy „Rafael”, 2019.
„Franciszek chciałby odwiedzić ojczyznę, ale boi się wciągnięcia w politykę”. eKai, 8.07.2019, ekai.pl/franciszek-chcialby-odwiedzic-w-przyszlym-roku-argentyne/. Dostęp 10.11.2020.
Frankiewicz, Stefan, Cezary Gawryś, Tadeusz Makowiecki, Zdzisław Szpakowski, Wojciech Wieczorek, Kazimierz Wóycicki. „Dziewięć dni w Polsce”. Więź, nr 7–8, 1979, ss. 80–178.
Gaude Mater Polonia: pierwsza pielgrzymka, czerwiec 1979 r. Wydawnictwo M, 2010.
Jan Paweł II. „Akt Oddania Matce Bożej”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 53–55.
Jan Paweł II. „Apel Jasnogórski”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 68–71.
Jan Paweł II. „Apel Jasnogórski”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie. red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 108–110.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św.” Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 159–162.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św. odprawionej na Błoniach”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 198–205.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św. odprawionej na placu Zwycięstwa”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 20–25.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św. odprawionej na terenie byłego obozu koncentracyjnego”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002 .Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 154–158.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św. odprawionej na Wzgórzu Lecha”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 33–39.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św. odprawionej pod Szczytem Jasnej Góry”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Wydawnictwo Znak, 2012, ss. 45–52.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św. odprawionej pod Szczytem Jasnej Góry dla pielgrzymów z «Dolnego Śląska i Śląska Opolskiego»”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 108–110.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św. odprawionej pod Szczytem Jasnej Góry dla pielgrzymów z „«Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego»”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 133–138.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św. odprawionej przed opactwem OO. Cystersów w Mogile”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 186–191.
Jan Paweł II. „Homilia w czasie Mszy św. odprawionej w katedrze z okazji zakończenia Synodu Archidiecezji Krakowskiej”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 163–165.
Jan Paweł II. „Przemówienie do chorych zgromadzonych w kościele OO. Franciszkanów”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 183–185.
Jan Paweł II. „Przemówienie do członków zakonu paulinów”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 111–112.
Jan Paweł II. „Przemówienie do delegacji Episkopatów zagranicznych”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss.196–197.
Jan Paweł II. „Przemówienie do dziennikarzy”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, s. 206.
Jan Paweł II. „Przemówienie do Konferencji Episkopatu Polski”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 82–91.
Jan Paweł II. „Przemówienie do księży i wiernych archidiecezji warszawskiej zgromadzonych w katedrze”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 12–14.
Jan Paweł II. „Przemówienie do księży zgromadzonych w katedrze”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 117–124.
Jan Paweł II. „Przemówienie do mieszkańców Wadowic”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 151–153.
Jan Paweł II. „Przemówienie do młodzieży (niewygłoszone)”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 176–179.
Jan Paweł II. „Przemówienie do młodzieży akademickiej zgromadzonej przed kościołem św. Anny”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 26–29.
Jan Paweł II. „Przemówienie do młodzieży zgromadzonej na Wzgórzu Lecha”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 40–42.
Jan Paweł II. Przemówienie do młodzieży zgromadzonej przed kościołem OO. Paulinów na Skałce”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 172–175.
Jan Paweł II. „Przemówienie do pielgrzymów zgromadzonych na błoniach w Gębarzewie”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 30–32.
Jan Paweł II. „Przemówienie do pielgrzymów zgromadzonych w sanktuarium Matki Bożej”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 147–150.
Jan Paweł II. „Przemówienie do profesorów i studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 129–132.
Jan Paweł II. „Przemówienie do przedstawicieli świata nauki i kultury zgromadzonych w kościele OO. Paulinów na Skałce”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 166–171.
Jan Paweł II. „Przemówienie do przedstawicieli władz państwowych wygłoszone w Belwederze”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 15–19.
Jan Paweł II. „Przemówienie do Rady Naukowej Episkopatu Polski”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 98–102.
Jan Paweł II. „Przemówienie do Rady Papieskiego Wydziału Teologicznego”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 180–182.
Jan Paweł II. „Przemówienie do wiernych diecezji częstochowskiej zgromadzonych przed kościołem św. Zygmunta”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 59–65.
Jan Paweł II. „Przemówienie do wiernych zgromadzonych przed rezydencją biskupa”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 66–67.
Jan Paweł II. „Przemówienie do wyższych przełożonych męskich zakonów i zgromadzeń zakonnych”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 56–58.
Jan Paweł II. „Przemówienie do wyższych przełożonych żeńskich zakonów i zgromadzeń zakonnych”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 78–81.
Jan Paweł II. „Przemówienie do zakonnic zgromadzonych na Jasnej Górze”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 72–77.
Jan Paweł II. „Przemówienie do zakonnic zgromadzonych w kościele Mariackim”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 192–195.
Jan Paweł II. „Przemówienie powitalne na Błoniach”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 142–143.
Jan Paweł II. „Przemówienie powitalne na lotnisku Okęcie”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 9–11.
Jan Paweł II. „Przemówienie pożegnalne na Jasnej Górze”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 139–141.
Jan Paweł II. „Przemówienie pożegnalne na lotnisku w Balicach”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 207–209.
Jan Paweł II. „Rozważanie przed modlitwą «Anioł Pański»”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 127–128.
Jan Paweł II. „Rozważanie przed modlitwą «Anioł Pański»”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 96–97.
Jan Paweł II. „Słowo do chorych zgromadzonych przed katedrą”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 125–126.
Jan Paweł II. „Słowo do księży i wiernych archidiecezji krakowskiej zgromadzonych w katedrze.” Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 117–124.
Jan Paweł II. „Słowo do wiernych zgromadzonych na Wzgórzu Lecha”. Pielgrzymki do Ojczyzny 1979, 1983, 1987, 1991, 1995, 1997, 1999, 2002. Przemówienia i homilie, red. Janusz Poniewierski, Znak, 2012, ss. 43–44.
Krygier-Łączkowska, Agnieszka. „Jana Pawła II dyskusja z nowomową”. Jan Paweł II Odnowiciel Mowy Polskiej, red. Stanisław Mikołajczak, Marta Wrześniewska-Pietrzak, Wydawnictwo WiS, 2009, ss. 93–103.
Leksykon pielgrzymek Jana Pawła II, red. Antoni Jackowski i Izabela Sołjan, Wydawnictwo WAM, 2005.
„Papież Jan Paweł II. Pielgrzym – podróżnik, zapamiętany przez świat”. Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, lib-dev.amu.edu.pl/papiez-jan-pawel-ii-pielgrzym-podroznik-zapamietany-przez-swiat/. Dostęp 10.11.2020.
Skalski, Władysław J. Pierwsza pielgrzymka Ojca Świętego Jana Pawła II do Polski: Jan Paweł II w Nowym Targu – 8 czerwca 1979 r. – w dokumentach Służby Bezpieczeństwa PRL. Wydawnictwo M, 2008.
„Sztambuch”. Wikipedia, pl.wikipedia.org/wiki/Sztambuch. Dostęp 10.11.2020.
Wizyta Jana Pawła II w Polsce 1979. Dokumenty KC PZPR i MSW, red. Andrzej Friszke i Marcin Zaremba, Instytut Studiów Politycznych, Towarzystwo „Więź”, 2005.
Copyright (c) 2020 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
