“A Certain Epoch” in Wojciech Młynarski’s Winged Words

  • Aneta Wysocka Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland
Keywords: winged words, works of Wojciech Młynarski, textual picture of the People’s Republic of Poland, picture of work and fun, song language and style

Abstract

The focus of the present article are the winged words appearing in Wojciech Młynarski’s songs. A lexicographic and corpus-based study was conducted in which seventeen expressions of this type were identified. Eight of them were subjected to a semantic-pragmatic analysis using the instrumentation offered by anthropological and cultural linguistics. The selection criterion for the aphorisms was the degree of their entrenchment in the historical context: only those expressions were selected whose accurate interpretation required knowledge of the epoch itself. The aphorisms revolved around three main conceptual domains: work, fun, and the media. The textual images of various phenomena from these domains were analysed as the background for a semantic-pragmatic characterisation of the winged words.

References

Barańczak, Stanisław. Wiersze zebrane. Wydawnictwo a5, 2007.

Bartmiński, Jerzy. „Robota i praca: Dwa profile pojęcia – dwie formacje kulturowe?”. Praca ludzka w perspektywie interdyscyplinarnej, red. Arkadiusz Bagłajewski, Jerzy Bartmiński, Monika Łaszkiewicz i Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2018, ss. 273-292.

Bolecki, Włodzimierz. „Język jako świat przedstawiony: o wierszach Stanisława Barańczaka”. Pamiętnik Literacki, nr 76/2, 1985, ss. 149-174.

Bralczyk, Jerzy. „Młynarski stworzył postać Młynarskiego”. Mistrz. Absolutnie. Wspomnienia o Wojciechu Młynarskim. Czerwone i Czarne, 2017, ss. 109-124.

Bralczyk, Jerzy. „Młynarski. Absolutnie”. Od oddechu do oddechu. Najpiękniejsze wiersze i piosenki. Prószyński i S-ka, 2017, e-book.

Bralczyk, Jerzy. 444 zdania polskie. Świat Książki, 2007.

Buttler, Danuta. Polski dowcip językowy. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001.

Chlebda, Wojciech. Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2005.

Cialdini, Robert. Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2009.

Głowiński, Michał. Nowomowa po polsku. Wydawnictwo PEN, 1990.

Groński, Marek. „Wspaniałe ucho do rzeczywistości”. Mistrz. Absolutnie. Wspomnienia o Wojciechu Młynarskim. Czerwone i Czarne, 2017, ss. 203-219.

Ignatowicz-Skowrońska, Jolanta. „Skrzydlate słowa Juliana Tuwima”. Studia Językoznawcze, t. 14, 2015, ss. 225-248.

Kapuściński, Ryszard. Cesarz. Czytelnik, 1999.

Kapuściński, Ryszard. Lapidaria. Czytelnik, 1997.

Kiec, Izolda. Historia polskiego kabaretu. Wydawnictwo Poznańskie, 2014.

Kiec, Izolda. Wyprzedaż teatru w ręce błazna i arlekina... czyli o kabarecie. Wydawnictwo Poznańskie, 2001.

Kłosińska, Anna, Elżbieta Sobol i Anna Stankiewicz. Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.

Kopaliński, Władysław. Słownik mitów i tradycji kultury. Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997.

Markiewicz, Henryk, i Andrzej Romanowski. Skrzydlate słowa. Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990.

Mazurkiewicz-Brzozowska, Małgorzata. „Dwa spojrzenia na pracę. Perspektywa interpretacyjna a znaczenie słowa”. Językowy obraz świata, red. Jerzy Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1999, ss. 121-136.

Młynarski, Wojciech. Od oddechu do oddechu. Prószyński i S-ka, 2017, e-book.

Młynarski, Wojciech. Rozmowy. Prószyński i S-ka, 2018, e-book.

Müldner-Nieckowski, Piotr. Wielki słownik frazeologiczny języka polskiego. Świat Książki, 2004.

Niewiara, Aleksandra. Kształty polskiej tożsamości: potoczny dyskurs narodowy w perspektywie etnolingwistycznej (XVI-XX w.). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2009.

Ogórek, Michał. „Wierszowany przepis na życie”. Mistrz. Absolutnie. Wspomnienia o Wojciechu Młynarskim. Czerwone i Czarne, 2017, ss. 70-71.

Oramus, Marek. „Od oddechu do oddechu (recenzja)”. Galaktyka Gutenberga, www.galgut.eu. Dostęp 4.09.2020.

Pałuszyńska, Edyta. „Ile to trzeba się nagazdować, by Polska była Polską, czyli o tworzeniu wspólnoty dyskursu w tekstach Wojciecha Młynarskiego”. Strasznie lubię cię, piosenko. Szkice o tekstach Wojciecha Młynarskiego, red. Katarzyna Burska i Elwira Olejniczak, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018, ss. 237-248.

Poniedzielski, Andrzej. „Wiedział, że z głupoty bierze się wszelkie zło”. Mistrz. Absolutnie. Wspomnienia o Wojciechu Młynarskim. Czerwone i Czarne, 2017, ss. 179-202.

Rosińska-Mamej, Agnieszka, i Dorota Połowniak-Wawrzonek. „Lubmy swoje, czyli o skrzydlatych słowach wywodzących się z piosenek”. Respectus Philologicus, t. 36 (41), 2019, ss. 32-46.

Siemaszko, Andrzej. Granice tolerancji: o teoriach zachowań dewiacyjnych. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.

Słownik frazeologiczny języka polskiego, red. Stanisław Skorupka, t. 1-2, Wiedza Powszechna, 1967.

Słownik języka polskiego PWN, sjp.pwn.pl. Dostęp 1.07.2020.

Słownik języka polskiego, red. Witold Doroszewski, t. 1-10, Wiedza Powszechna, 1958-1969.

Tokarski, Ryszard. „Relatywizm w języku – relatywizm w tekście”. Relatywizm w języku i kulturze, red. Anna Pajdzińska i Ryszard Tokarski, Wydawnictwo UMCS, 2010, ss. 203-215.

Tokarski, Ryszard. Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2013.

Weiss, Janusz. „Epoka wybitnych kabaretów”. Mistrz. Absolutnie. Wspomnienia o Wojciechu Młynarskim. Czerwone i Czarne, 2017, ss. 159-178.

Wieczorkiewicz, Bronisław. Warszawskie ballady podwórzowe: pieśni i piosenki warszawskiej ulicy. PIW, 1971.

Wittgenstein, Ludwig. Tractatus logico-philosophicus. Tłum. Bogusław Wolniewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.

Wróblewski, Bogusław. „Stańczyk i Kubuś w jednym stali dziele. O twórczości Wojciecha Młynarskiego”. Akcent, nr 2, 2007, akcentpismo.pl. Dostęp 4.09.2020.

Wysocka, Aneta. „Róbmy swoje!, czyli ethos inteligencki w nowoczesnej parenezie Wojciecha Młynarskiego”. Annales UMCS, sectio N, Educatio Nova, nr 5, 2020, ss. 171-184.

Wysocka, Aneta. „Wytworne żarty od niechcenia. Dowcip stylistyczny w piosenkach Wojciecha Młynarskiego”. Akcent, nr 2 (156), 2019, ss. 25-33.

Published
2022-07-27
Section
Articles