Word Formation in the Teaching of Polish as a Foreign Language: Opportunities and Limitations

Keywords: word formation, categoriality, formal regularity, semantic regularity, teaching Polish as a foreign language

Abstract

The article is devoted to the role and place of derivation in the teaching of Polish Language and Culture to foreigners. The author discusses the opportunities and limitations related to the inclusion of word formation issues in the teaching of Polish as a foreign language. Research has frequently indicated that the main factor hindering the decoding of meanings and word formations by foreigners is the ungrammaticality of the derivations (limited categoriality, and formal and semantic irregularity), which distinctively differentiates word formations from inflection, and locates it between grammar and vocabulary. It is generally believed that derivatives are acquired as lexical units. Following from Adam Heinz, the author claims that grammaticality is a gradable feature and proves that the difference between them is fluid. Raising students’ awareness of the particularly productive functions of affixes, and showing the rules of their use within word formation categories (which are more regular and frequent in everyday communication), contributes to the improvement of text reception and production skills, which in general facilitate language learning.

References

Badyda, Ewa. „Między gramatyką naukową a gramatyką pedagogiczną. O wprowadzaniu wybranych zagadnień słowotwórczych w serii podręczników do nauczania języka polskiego jako obcego Hurra!!! Po polsku”. Słowotwórstwo dawne i współczesne. Materiały szóstej konferencji językoznawczej poświęconej pamięci Profesora Bogusława Krei, red. Ewa Rogowska-Cybulska i Ewa Badyda, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2014, ss. 39-49.

Dokulil, Miloš. Teoria derywacji. Tłum. Anna Bluszcz i Jan Stachowski. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1979.

Fibiger, Judyta. Swego nie znacie… czyli Polska oczami obcokrajowców. Element One, 2010.

Grzegorczykowa, Renata. Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981.

Grzegorczykowa, Renata, i Jadwiga Puzynina. „Problemy ogólne słowotwórstwa”. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. Renata Grzegorczykowa, Roman Laskowski i Henryk Wróbel, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, ss. 307-331.

Grzegorczykowa, Renata, i Jadwiga Puzynina. „Słowotwórstwo rzeczowników”. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. Renata Grzegorczykowa, Roman Laskowski i Henryk Wróbel, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, ss. 332-407.

Heinz, Adam. „Fleksja a derywacja”. Język Polski, nr XLI, z. 5, 1961, ss. 343-354.

Kallas, Krystyna. „Słowotwórstwo przymiotników”. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. Renata Grzegorczykowa, Roman Laskowski i Henryk Wróbel, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, ss. 408-455.

Mańczak, Witold. „Jeszcze o modzie na zdrobnienia”. Język Polski, t. 41, z. 2-3, 2011, ss. 218-219.

Mańczak, Witold. „Moda na zdrobnienia”. Język Polski, t. 60, z. 1, 1980, ss. 69-71.

Miodek, Jan. „Szaleństwo zdrobnień trwa!”. Język Polski, t. 92, z. 5, 2018, s. 402.

Möller, Steffen. Polska da się lubić. Mój prywatny przewodnik po Polsce i Polakach. Publicat, 2006.

Mycawka, Mirosława. „Formacje z sufiksem -s typu normals, terytorials, totals”. LingVaria, nr 1, 2020, ss. 75-87.

Nagórko, Alicja. Zarys gramatyki polskiej. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.

Pastuchowa, Magdalena. „Słowotwórstwo – sposób na nazywanie świata czy część systemu gramatycznego?”. Sztuka to rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, red. Jolanta Tambor i Aleksandra Achtelik, Wydawnictwo Gnome, 2013, ss. 9-19.

Pastuchowa, Magdalena. „Rola nauczania słowotwórstwa w kształtowaniu kompetencji językowej cudzoziemców”. Sztuka i rzemiosło. Nauczyć Polski i polskiego, red. Aleksandra Achtelik, Małgorzata Kita i Jolanta Tambor, Wydawnictwo Gnome, 2010, ss. 9-15.

Pastuchowa, Magdalena. „O słowotwórstwie z perspektywy leksykalnej”. Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego, red. Aleksandra Achtelik i Jolanta Tambor, Wydawnictwo Gnome, 2007, ss. 21-27.

Puzynina, Jadwiga. „Procesy nadawania i rozumienia komunikatów językowych a słowotwórstwo”. Prace Filologiczne, nr 20, 1970, ss. 59-64.

Sambor, Jadwiga. „Język polski w świetle statystyki”. Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Wydawnictwo UMCS, 2001, ss. 503-526.

Seretny, Anna, i Wiesław Stefańczyk. „Między gramatyką a słownikiem – słowotwórstwo w perspektywie glottodydaktycznej”. Postscriptum Polonistyczne, nr 2, 2015, ss. 45-61.

Skarżyński, Mirosław. „Słowotwórstwo w nauczaniu języka polskiego jako obcego”. Poradnik Językowy, z. 9-10, 1987, ss. 697-704.

Waszakowa, Krystyna. „Internacjonalizacja w słowotwórstwie polszczyzny przełomu XX i XXI wieku jako przykład jednostronnych kontaktów językowych”. Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, nr 75, 2019, ss. 179-193.

Witalisz, Alicja. „Rozporekgate a oscypekgate, biznesowy a casualowy: angielsko-polskie hybrydy we współczesnej polszczyźnie”. Język Polski, t. 96, z. 4, 2016, ss. 65-74.

Published
2021-12-06
Section
Articles