On the Conceptual Aspect of Grammatical Nominative Categories in Teaching Foreign Languages: The Example of the Category of Numbers in Polish
Abstract
This article takes up the issue of the approach towards nominative categories in the teaching of Polish as a foreign language, based on the example of the category of number of the noun in Polish. The author refers to cognitive linguistic theory, which assumes that the distinction of the category of number has a conceptual basis. She argues that, in striving for the effective use of this category by a student in a new language, emphasis should be placed not only on mastering its morphological elements. Since nominative categories have been shaped in a given language primarily as an expression of its specific, conceptual categorisation of the world, learning it requires a partial suspension of the categorisation of extra-linguistic phenomena to which the student is accustomed in their own language, and migration to the world of the conceptual organisation of L2. This issue is discussed based on the example of plurale tantum and singulare tantum nouns, which, in this respect, may have a different status in different languages.
References
Andrzejczuk, Anna. „(Nie) tylko w liczbie mnogiej. Rozważania o szeroko rozumianych plurale tantum”. LingVaria, t. 2, nr 2, 2007, ss. 177-188.
Badyda, Ewa, i Lucyna Warda-Radys. „Ile skrzypiec gra w kwartecie? O kwantyfikacji rzeczowników plurale tantum we współczesnej polszczyźnie”. Polszczyzna wczoraj i dziś, red. Joanna Ginter, Alicja Pstyga i Lucyna Warda-Radys. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2020, ss. 121-136.
Bańko, Mirosław. Wykłady z polskiej fleksji. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
Budziak, Renata. „Gramatyka w nauczaniu i uczeniu się języków obcych – spojrzenie na historię i współczesność”. Studia Germanica Gedanensia 29, 2013, ss. 249-258.
Bundza, Iryna. „Rzeczowniki materialne singularia tantum w języku polskim i ukraińskim”. Rozprawy Komisji Językowej. Łódzkie Towarzystwo Naukowe, t. 59, 2013, ss. 7-20.
Bundza, Iryna. „Problemy nauczania kategorii liczby polskich rzeczowników w środowisku ukraińskojęzycznym”. Prace Językoznawcze, 19/1, 2017, ss. 17-30.
Bundza, Iryna. „Zrobię to bez zwłok… the category of numer in the teaching of Polish as a foreign language to Ukrainian-speaking people”. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, t. 26: Oblicza glottodydaktyki polonistycznej. Powiązania i inspiracje, red. Grażyna Zarzycka, Beata Grochala i Iwona Dembowska-Wosik, 2019, ss. 387-397.
Corbett, Greville G. „Pluralia tantum nouns and the theory of features: a typology of nouns with non-canonical number properties”. Morphology 29, 2019, ss. 51-108.
Dancygier, Barbara. „Non-typical cases of plural nouns in English and Polish”. Papers and Studies in Contrastive Linguistics, vol. 11, 1980, ss. 75-94.
Dyszak, Andrzej. Mały słownik rzeczowników osobliwych (o nietypowej odmianie). Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Spółka Wydawniczo-Księgarska, 1999.
Ferrando, Ignacio. „The Plural of Paucity in Arabic and Its Actual Scope. On two claims by Siibawayhi and Al-Farraa”. Perspectives on Arabic Linguistics XVI, ed. Sami Boudelaa, 2006, John Benjamins Publishing Company, ss. 39-61.
ESKOJ: Coste, Daniel, Brian North, Joseph. Shells i John Trim. Europejski system kształcenia opisu językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Tłum. Waldemar Martyniuk, Wydawnictwa Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, 2003.
Friedelówna, Teresa. Kategoria plurale tantum w języku polskim. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968.
Gradkowska, Joanna. „Charakterystyka fleksyjna rzeczowników plurale tantum (na materiale Słownika języka polskiego PAN pod red. W. Doroszewskiego)”. Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. 3, red. Zygmunt Saloni, Dział Wydawnictw Filii UW, 1989, ss. 145-162.
Grzegorczykowa, Renata, Roman Laskowski i Henryk Wróbel, redaktorzy. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia. Wyd. 3, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
Habrajska, Grażyna. Collectiva w języku polskim. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1995.
Humboldt von, Wilhelm. „O budowie gramatycznej języka chińskiego”. O myśli i mowie. Wybór pism z teorii poznania, filozofii dziejów i filozofii języka. Wyb., tłum., słowo wstępne Elżbieta M. Kowalska, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, ss. 305-324.
Imai, Mutsumi, i Dedre Gentner. „A cross-linguistic study of early word meaning: universal ontology and linguistic influence”. Cognition, t. 62, issue 2, 1997, ss. 169-200.
Izdebska-Długosz, Dominika. „Uczyć czy nie uczyć? – Przemiany miejsca i roli gramatyki w świetle metod nauczania języków obcych”. Acta Humana 7, 2016, ss. 93-103.
Jadacka, Hanna. „Pluralia tantum w opisie leksykograficznym”. LingVaria, nr 1 (1), 2006, ss. 161-169.
Jasińska, Agnieszka. „Jak objaśniać gramatykę uczącym się języka polskiego jako obcego”. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia, nr 7 (223), 2016, ss. 67-78.
Jasińska, Małgorzata. Pluralia tantum w języku polskim i rosyjskim. Studium porównawcze. Wydawnictwo Primum Verbum, 2015.
Kowalik, Krystyna. „Polskie pluralia tantum w słowniku i gramatyce (próba charakterystyki fleksyjnej)”, Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis Folia 6, Studia Linguistica I, 2002, ss. 143-154.
Król, Iwona. „Sposoby wyrażania mnogości zbiorowej w języku polskim i w języku arabskim”. Polonica, 35, 2015, ss. 219-229.
Majewicz, Alfred F., Języki świata i ich klasyfikowanie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989.
Muszyńska-Vizintin, Anna. „Kultura, gramatyka i uczucia. O interpretacyjnej funkcji liczby podwójnej w języku słoweńskim”. Kultura w stanie przekładu. Translatologia – kompatarystyka – transkulturowość, red. Włodzimierz Bolecki i Ewa Kraskowska. Instytut Badań Literackich PAN, 2012, ss. 344-352.
Muszyńska-Vizintin, Anna. „Tłumacz komparatysta – tłumacz uwikłany w język. O dwóch ‘poezjotwórczych’ kategoriach gramatycznych w języku polskim i słoweńskim”. Wzajemne związki między przekładem a komparatystyką, red. Bożena Tokarz, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2014, ss. 355-373.
Nagórko, Alicja. Podręczna gramatyka języka polskiego. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010.
Nerlicki, Krzysztof. „Studenci germanistyki o gramatyce i jej roli w mówieniu – czyli: dlaczego poznanie poglądów uczących się jest do osiągnięcia sukcesu koniecznie potrzebne”. Konińskie Studia Językowe, t. 2, nr 1, 2014, ss. 35-53.
Nowosad-Bakalarczyk, Marta. „Uzualne pluralia tantum we współczesnej polszczyźnie”. Studia Europaea Gnesnensia, 15, 2017, ss. 209-230.
Pietrow, Jarosław A., Kategoryzacja kwantytatywna w języku japońskim. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011.
Rogowska, Ewa. „Kategoria pluralia tantum w funkcji formantu słowotwórczego”, Język Polski, 71, z. 3-5. 1991, ss. 213-220.
Rogowska-Cybulska, Ewa. „Czy rośliny są postrzegane jako przedmioty morficzne?”. Z zagadnień leksykalno-semantycznych. Materiały trzeciej konferencji językoznawczej poświęconej pamięci profesora Bogusława Krei, red. Beata Milewska, Sylwia Rzedzicka. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2009, ss. 27-34.
Słaby-Góral, Iwona. „Nauczyciel uczy się przez całe życie”. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 21, 2014, ss. 229-249.
Tambor, Jolanta. „Niektóre «akademickie» pluralia tantum – semantyka, pragmatyka, struktura”. Postscriptum Polonistyczne, nr 1 (19), 2017, ss. 53-69.
Taylor, John R., Gramatyka kognitywna. Tłum. Magdalena Buchta, Łukasz Wiraszka, red. nauk. Elżbieta Tabakowska, TAiWPN Universitas, 2007.
Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Andrzej Markowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004.
Wierzbicka, Anna. O języku – dla wszystkich. Wiedza Powszechna, 1965.
Copyright (c) 2021 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
