On the multiplied spectacle in Tyrtej–Za kulisami by Cyprian Norwid

  • Mirella Kryś Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland
Keywords: Cyprian Norwid, Tyrtej, Za kulisami, theatricality, theatrum mundi

Abstract

The main object of analysis in this article is the doubly understood category of theatricality that organizes Norwid’s reflection in a dramatic diptych called Tyrtej–Za kulisami. The present study study shows the influence of Norwid’s contacts with the scene on the shaping of theatricality in the examined plays. The poet recorded his theatrical experience in his critical writings and artistic pieces he conveyed it in his paintings and designs. The article presents two proposals of reading theatrical plays. The first assumes that the described events are realistically motivated because they take place in the space of the 19th century theatres of Warsaw and other European countries. The second proposal involves interpretation of metaphorical and parabolic senses inscribed in the diptych, with special emphasis on the extracts of Dedykacja.

Author Biography

Mirella Kryś, Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland

Mirella Kryś – mgr, doktorantka w Zakładzie Literatury Romantyzmu, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, rozprawę doktorską pisze pod opieką naukową prof. UAM dr hab. Aliny Borkowskiej-Rychlewskiej

References

Borowiec A., „Album Orbis” Cypriana Norwida jako księga sztukmistrza, Gdańsk 2016.

Braun K., Cypriana Norwida teatr bez teatru, Warszawa 1971.

Braun K., Kulturowy wymiar „Za kulisami” Cypriana Norwida, „Tematy i Konteksty” 2013, nr 3, s. 302-313.

Halkiewicz-Sojak G., Liryczne ramy dramatycznego dyptyku Norwida, [w:] Liryka Cypriana Norwida, red. P. Chlebowski, W. Toruń, Lublin 2003, s. 257-276.

Horzyca W., O inscenizacji „Za kulisami” Norwida, „Teatr” 1947, nr 4-5, s. 65-76.

Kowalczykowa A., Warszawa romantyczna, Warszawa 1987.

Kracauer S., Jacques Offenbach i Paryż jego czasów, przeł. A. Sąpoliński, Warszawa 1992.

Król-Kaczorowska B., Teatry Warszawy, Warszawa 1986.

Miłkowski T., Teatr Norwida, Toruń 2013.

Norwid C., Trylogia włoska, oprac. W. Gomulicki, Warszawa 1979.

Nowicka E., Zapisane w operze. Studia z historii i estetyki opery, Poznań 2012.

Piotrowska M., Narodowe widowiska kulturowe. Uroczystości żałobne i rocznicowe w Wielkopolsce (1815-1914), Poznań 2011.

Poeta i sztukmistrz. O twórczości poetyckiej i artystycznej Norwida, red. P. Chlebowski, Lublin 2007.

Sławińska I., „Chrześcijańska drama” Norwida, „Studia Norwidiana” 3-4: 1985-1986, s. 57-74.

Sławińska I., Reżyserska ręka Norwida, Kraków 1971, s. 167-172.

Szczerba W., Koncepcja wiecznego powrotu w myśli wczesnochrześcijańskiej, Wrocław 2001.

Szwankowski E., Teatry Warszawy w latach 1765-1918, Warszawa 1979.

Świontek S., Teatr w świecie i świat w teatrze (Z problemów dramaturgii C. Norwida: „Aktor” – „Za kulisami”), „Polonistyka” 1983, nr 8, s. 712-721.

Świontek S., Teatr w teatrze, [w:] tenże, Norwidowski teatr świata, Łódź 1983, s. 89-128.

Trybuś K., Benjamin komentatorem Norwida, [w:] Wokół „Pasaży” Waltera Benjamina, red. P. Śniedziewski, K. Trybuś, M. Wilczyński, Poznań 2009, s. 195-204.

Trybuś K., Stary poeta. Studia o Norwidzie, Poznań 2000.

Wanicka A., Dramat i komedia Teatrów Warszawskich 1868-1880, Kraków 2011.

Wypych-Gawrońska A., Warszawski teatr operowy w latach 1832-1880, Częstochowa 2005.

Published
2020-12-29
Section
Articles