Nazi Prisons and Transit Camps in the Light of Memoirs of the Polish Clergy in the Years 1939-1945

  • Katarzyna Dańczura The John Paul II Catholic University of Lublin, Faculty of Theology
Keywords: World War II; Nazi prisons; transit camps; Polish clergy; memoir literature; extermination of the intelligentsia; German occupation of Poland; religious life

Abstract

Upływ prawie 70 lat od zakończenia II wojny światowej pozwala stwierdzić, iż mimo przeprowadzenia gruntownych badań nad okupacją hitlerowską nadal w historii tego okresu pozostają obszary niezbadane. Wymownym tego przykładem jest system terroru i eksterminacji przeprowadzony na duchownych polskich, którego częścią składową były więzienia i tzw. obozy przejściowe (mieszczące się zazwyczaj w zaadaptowanych do tego celu klasztorach). Bogatym i cennym źródłem uzupełniającym dotychczasowe nieścisłości są wspomnienia kapłanów-ofiar tej przerażającej machiny. Opierając się na literaturze pamiętnikarskiej, artykuł porusza zagadnienia związane z internowaniem kapłanów w aresztach − począwszy od momentu ich osadzenia (rewizja osobista), poprzez pobyt (harmonogram dnia, wyżywienie, warunki bytowe, kary i represje oraz oprawcy, praca), kończąc na życiu religijnym.

References

Bardel M., Z Krasnobrodu przez obozy i obczyznę do rodzinnych stron. Opracował, wstępem i przypisami opatrzył oraz podał do druku E. Walewander, Lublin 1995.

Dziasek F., Pamiętnik czasu pogardy. Przygotował do druku i słowem wstępnym opatrzył F.Lenort, Poznań 2005.

Frankiewicz E., Człowiek poza nawiasem, Warszawa 1955.

Gaik T., Byłem tam. Wspomnienia więźnia nr 27369 KL Auschwitz i nr 30283 KL Dachau. Do druku przygotował, wstępem i przypisami opatrzył R. Kurek, Tarnów 2004.

Gajdus W., Nr 20998 opowiada. Do druku przygotował i przypisami opatrzył S. Trzciński, Pelplin 2001.

Hamerszmit K., Na kapłańskiej drodze II. Ks. Kazimierz Hamerszmit − numer obozowy wDachau 22575: wspomnienia. Opracował E. Anuszkiewicz, Ełk 2002.

Jeż I., Błogosławcie Pana światło i ciemności, Katowice 1994.

Korszyński F., Jasne promienie w Dachau, Poznań−Warszawa 1985.

Kozłowiecki A., Ucisk i strapienie, Kraków 2008.

Majdański K., Będziecie moimi świadkami, Łomianki 1999.

Malak K., Klechy w obozach śmierci. Wznowił H. Pająk, t. 1, Lublin 2004.

Szweda K., Ponieśli swój krzyż, Poznań 1989.

Published
2019-12-05
Section
Articles