Theological Hermeneutics of the Language of Faith
Abstract
The theological hermeneutics of the language of faith proposed by A. Grabner-Haider is a theological method of explaining, understanding and interpreting the entirety of the language of faith. This Austrian methodologist of religion distinguishes in a programmatic way between the scientific and the pre-scientific, pragmatic type of interpretation and argumentation. Grabner-Haider is exactly right in observing that this primary divide leads to another one: between two canonical logical languages (Orthosprache). The former is the canonical language of an interpreter, which is used indirectly to talk about the subject matter of the text, while the latter is the canonical language of the transposed text. Both these languages can interact by reciprocal corrections, critical approaches and modifications. It is possible to move past the canonical language of the text’s author towards the canonical language of its interpreter. In this case, the canonical language of the author can be labelled “Interpretandum.” This means the text that is subject to interpretation, understanding or translation. The canonical language of the interpreter, on the other hand, can be labelled “Interpretans,” that is the one utilized for interpretation, understanding or translation. Consequently, it makes sense to believe that theology allows space for hermeneutics proper. The scientific type of hermeneutics, which as such assumes a need for language analysis, marks a passage from the canonical language of the analysed text to the canonical language of the interpreter. One can also say that scientific hermeneutics is a kind of understanding of a systematically ordered text via a systematically ordered language.
References
Austin J.L., How to Do Things with Words, Oxford 1962.
Barth G., Hermeneutyka osoby, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013.
Bartnik Cz.S., Możliwość stosowania analizy strukturalistycznej w teologii, „Znak” 25(1973), nr 228, s. 720-738.
Bartnik Cz.S., Hermeneutyka katolicka, EK, t. 6, kol. 774-779.
Bartnik Cz.S., Hermeneutyka personalistyczna, KUL, Lublin 1994.
Bronk A., Hermeneutyka, EK, t. 6, kol. 770-774.
Buxakowski J., Łaska Ducha Świętego i człowiek, Wydawnictwo „Bernardinum”, Pelplin 2007.
Bytniewski P., Hermeneutyka, PEF, t. 4, s. 383-386.
Coreth E., Grundlagen der Hermeneutik, Freiburg i. Br. 1969.
Duma T., Metafizyka relacji. U podstaw rozumienia relacji bytowych, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Wydawnictwo KUL, Lublin 2017.
Funke G., Hermeneutyka i język, przekł. B. Andrzejewski, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM w Poznaniu, Poznań 1994.
Funke G., Świadomość wiary. Hermeneutyka jako nauka o języku wiary w: tenże, Hermeneutyka i język, s. 103-136.
Gadamer H-G., Hermeneutyczny zwrot hermeneutyki pod znakiem języka, w: tenże, Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, przekł. B. Baran, Inter Esse, Kraków 1993, s. 353-442.
Góźdź K., Wiedza i wiara religijna, RT 63(2016), z. 2, s. 5-26.
Góźdź K., Teoria języka religijnego, RT 64(2017), z. 2, s. 5-32.
Grabner-Haider A., Glaubenssprache. Ihre Struktur und Anwendbarkeit in Verkündigung und Theologie, Herder, Wien 1975.
Grabner-Haider A., Semiotik und Theologie. Religiöse rede zwischen analytischer und hermeneutischer Philosophie, Kösel, München 1973.
Grabner-Haider A., Theorie der Theologie als Wissenschaft, Kösel, München 1974.
Grabner-Haider A., Verstehen und Erklären als theologisches Problem, „Wissenschaft und Weltbild” 25(1972), s. 296-304.
Jeanrond W.G., Hermeneutyka teologiczna. Rozwój i rozumienie, przekł. M. Borowska, Wydawnictwo WAM, Kraków 1999.
Lorda J.L., Łaska Boża, przekł. J. Lekan, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012.
Lorenzen P., Hermeneutik und Wissenschaftstheorie aus der Sicht der konstruktiven Methode, w: Hermeneutik als Kriterium für Wissenschaftlichkeit?, red. U. Gerber, Loccum 1972, s. 129-134.
Ortiz O.A., Antropologia hermeneutica, Madrit 1973.
Ratzinger J., Opera omnia, t. IX/1: Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach, przekł. J. Merecki, red. K. Góźdź, M. Górecka, Wydawnictwo KUL, Lublin 2018.
Ricoeur P., Lapointe R., Panorama de l’hermeneutique actuelle, „Biulletin de theologie biblique” 2(1972), s. 107-156.
Ricoeur P., Le conflit des interprétations. Essais d’hermeneutique, Editions du Seuil, Paris 1969.
Ricoeur P., Interpretacja a refleksja: Konflikt hermeneutyczny, przekł. S. Cichowicz, „Studia Filozoficzne” 9(1986), s. 137-162.
Ricoeur P., Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, przekł. P. Graff, K. Rosner, PIW, Warszawa 1989.
Smuniewski C., Wspólnota łaski. Charytologiczno-trynitarna eklezjologia, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.
Wittgenstein L., Lectures and Conversations on Aestetics. Psychology and Religious Belief, Oxford 1966.
Copyright (c) 2018 Roczniki Teologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
