Kulturowe dylematy polskiej transformacji: między adaptacją a odrzuceniem

Słowa kluczowe: kultura; transformacja; zróżnicowanie kulturowe; system światowy

Abstrakt

Współczesny świat uwikłany jest w procesy o znaczeniu globalnym. Najważniejsze to globalizacja i metropolizacja, których rezultaty zmieniają polski system ekonomiczny, polityczny i kulturowy. Głównym celem artykułu jest pokazanie zmian, jakie zaszły w polskiej kulturze po 1989 r. Po pierwsze, Polska stała się społeczeństwem zróżnicowanym kulturowo, gdyż żyją tutaj mniejszości etniczne, narodowe czy religijne. Po drugie, do Polski docierają elementy innych kultur, ale także elementy polskiej kultury stały się uniwersalne. To wszystko się dzieje, gdyż Polska została włączona w system światowy.

Bibliografia

Aktywność Polaków w organizacjach obywatelskich. Komunikat z badań CBOS, Warszawa, luty 2018.

Bauman Z.: Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, tłum. E. Klekot, Warszawa: PIW 2000.

Bauman Z.: Szkice z teorii kultury, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2017.

Bourdieu P., Passeron J.-C.: Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, tłum. E. Neyman, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2006.

Burszta W.: Wielokulturowość. Pytania pierwsze, w: U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego, red. M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński, Warszawa: Oficyna Naukowa 1997.

Burszta W.J.: Świat jako więzienie kultury. Pomyślenia, Warszawa: PIW 2008.

Brzeziński D.: Redukcja i proliferacja wieloznaczności: teoria kultury Zygmunta Baumana w polskim okresie jego twórczości, „Studia Socjologiczne” 2017, nr 1(224), s. 29-57.

Custine de A.: Listy z Rosji. Rosja w 1839 roku, tłum. M. Leśniewska, Łódź: Editions Spotkania 2015.

Czykwin E.: Stygmat społeczny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2007.

Florida R.L.: Cities and the Creative Class, New York–London: Routledge 2005.

Geertz C.: After the Fact. Two Countries, Four Decades, One Anthropologist, Cambridge, Mass.: Harvard University Press 1995.

Goffman E.: Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, tłum. A. Dzierżyński, J. Tokarska-Bakir, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2005.

Jałowiecki B., Szczepański M.S.: Dziedzictwo polskich regionów, w: Jedna Polska? Dawne i nowe zróżnicowania społeczne, red. A. Kojder, Warszawa: WAM 2007.

Jelonek A.W., Tyszka K.: Koncepcje rozwoju społecznego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2001.

Krzysztofek K., Szczepański M.S.: Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2005.

Kymlicka W.: Multicultural Citizenship. A liberal Theory of Minority Rights, Oxford: Oxford University Press 1994 .

Laue Von T.H.: The World Revolution of Westernization: The Twentieth Century in Global Perspective, New York: Oxford University Press 1987.

Laskowska I., Dańska-Borsiak B.: Analiza przestrzennego zróżnicowania rozwoju społecznego w Polsce na poziomie NUTS 3 z wykorzystaniem lokalnego indeksu HDI, „Acta Universitatis Lodziensis”, Folia Oeconomica 2018, nr 1(333), s. 111-131.

Lerner D., Schramm W.: Communication and Change in Developing Countries; the last 10 years and next, Honolulu: University Press of Hawaii 1976.

Levitt T.: The Marketing Imagination, New York: The Free Press 1983.

Mathews G.: Supermarket kultury, tłum. E. Klekot, Warszawa: PIW 2005.

Ritzer G.: Mcdonaldyzacja społeczeństwa, tłum. S. Magala, Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA 1999.

Sadowski A.: Pochodzenie etniczne a tożsamości narodowe. Narody pluralistyczne na przykładzie Europy Środkowo-Wschodniej, „Kultura i Społeczeństwo” 62(2018), nr 2, s. 135-153.

Sadowski A.: Zróżnicowanie kulturowe a społeczeństwo obywatelskie, „Sprawy Narodowościowe” 1999, nr 14-15.

Slany K.: Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos 2002.

Szczepański M.S.: Pokusy nowoczesności. Polskie dylematy rozwojowe, Kraków–Katowice: Amp 1992.

Szczepański M.S.: W europejskiej poczekalni, „Studia Europejskie” 1999, nr 4, s. 11-30.

Socjologia regionu i społeczności lokalnych. Antologia, red. M.S. Szczepański [i in.], Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego 2011.

Szczepański M.S., Śliz A.: WieloPolska: nowe struktury – nowe zróżnicowania, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2012.

Tokarczuk O.: Bieguni, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2018.

Wilkoszewska K.: Ku estetyce transkulturowej. Wprowadzenie, w: Estetyka trnaskulturowa, red. K. Wilkoszewska, Kraków: Universitas 2004.

Fish S.: Boutique Multiculturalism, or Why Liberale Are Incapable of Thinking about Hale Speech, “Critical Inquiry” 1997, Vol. 23, No. 2; http://www.jstor.org/stable/1343988

Opublikowane
2019-11-19
Dział
Artykuły