The Ups and Downs of Family Life During a Lockdown: Changes in Selected Family Functions

Keywords: family functions, pandemic, family sociology, social changes

Abstract

The article seeks to present family life during the SARS-CoV-2 pandemic and identify the changes in the traditionally defined functions that the family performs towards its members. The following research questions have been put forward: How have the traditionally dominant family functions changed? Which components were particularly emphasized by the period of the first pandemic restrictions in this regard? Empirically, the research is based on the narratives of Lubuskie Voivodeship inhabitants, collected using the autoethnographic method during the first weeks of the lockdown due to the spread of the coronavirus. A total of 87 stories were collected from respondents in three social categories: pupils and students, professionally active people, and seniors. Based on the results the following conclusions can be drawn. The organizational chaos, the breaking of the current routine and patterns made it possible to highlight several features characterizing family functions, summarized by Tomasz Szlendak in 2015. The analysis of the respondents’ statements made it possible to indicate the directions of changes in the activity of families for the sake of their members with respect to areas of care, emotions, socialization, recreation and social life, and control. The common denominator of these changes is the experimental and tangible lack of freedom of choice and the possibility of direct contacts.

Author Biography

Beata Trzop, Institute of Sociology, University of Zielona Góra, Poland

Socjolożka, pracuje na stanowisku profesora w Instytucie Socjologii UZ, zainteresowania badawcze koncentrują się wokół problematyki stylów życia, społeczno - kulturowych konsekwencji starzenia się społeczeństw, współczesnej młodzieży oraz problematyki z zakresu gender studies. Autorka i współautorka  kilku monografii, m.in. Dojrzałe, spełnione, niezależne? Kobiety 50+ w socjologicznym zwierciadle (2013), Mężczyźni (nie)dzisiejsi: dylematy wokół współczesnych wzorców męskości (2019), Zapiski Lubuszan z czasów zarazy” 2020. Pandemia koronawirusa w społeczeństwie globalnego ryzyka (Szaban, Trzop, 2020), Młodzież w czasach nieufności. Studenci zielonogórscy o sobie i innych (współ.2014).

References

Adamski F. (1984), Socjologia małżeństwa i rodziny. Wprowadzenie, Warszawa: PWN.

Bartkowiak A., Karmelińska-Jagodzik E. (2021), Relacje młodych ludzi (18-25) z ich rodzicami w czasie pandemii COVID-19, Społeczeństwo. Edukacja. Język, 13, s. 185-200.

Dai L.T., Wang L.N. (2015), Review of Family Functioning, Open Journal of Social Sciences, nr 3, s. 134-141, http://dx.doi.org/10.4236/jss.2015.312014 [dostęp: 10.06.2022].

Długosz P., Kryvachuk L. (2020), Neurotic generation of Covid-19 in Eastern Europen, International Journal of Mental Health and Addiction, Front Psychiatry 2021 Jul 9, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34305670/ [dostęp: 12.06.2022].

Drozdowski R., Frąckowiak M., Krajewski M., Kubacka M., Modrzyk A., Rogowski Ł., Rura P., Stamm A. (2020), Życie codzienne w czasach pandemii. Raport z pierwszego etapu badań, Poznań: Wydawnictwo UAM.

Franconi A., Naumowicz K. (2021), Praca zdalna podczas pandemii COVID-19 i prawo do bycia offline – konsekwencje dla udziału kobiet w cyfrowym świecie pracy, Z Problematyki Prawa Pracy i Polityki Socjalnej, 19, nr 2, s. 1-20, https://doi.org/10.31261/zpppips.2021.19.09 [dostęp: 10.06.2022].

Gambin M., Sękowski M., Woźniak-Prus M., Cudo A., Hansen K., Gorgol J., Huflejt-Łukasik M., Kmita G., Kubicka K., Łyś A.E., Maison D., Oleksy T., Wnuk A. (2020a), Uwarunkowania objawów depresji i lęku uogólnionego u dorosłych Polaków w trakcie epidemii COVID-19 – raport z pierwszej fali badania podłużnego, Raport z pierwszej fali badania podłużnego, Uniwersytet Warszawsk, http://psych.uw.edu.pl/2020/05/27/raport-z-i-fali-badania-podluznego-uwarunkowania-objawow-depresji-i-leku-uogolnionego-u-doroslych-polakow-w-trakcie-epidemii-covid-19/ [dostęp: 20.06.2022].

Gambin M., Woźniak-Prus M., Sękowski M., Cudo A., Pisula E., Kiepura E., Kmita G. (2020), Factors related to positive experiences in parent-child relationship during the COVID-19 lockdown. The role of empathy, emotion regulation, parenting self-efficacy and social support, https://psyarxiv.com/yhtqa [dostęp: 10.06.2022].

Giddens A. (2004), Socjologia, Warszawa: PWN.

Heitzman J. (2020), Wpływ pandemii COVID-19 na zdrowie psychiczne, Psychiatria Polska, 54, nr 2, https://pulsmedycyny.pl/pandemia-covid-19-niezbedne-sa-inwestycje-na-rzecz-zdrowia-psychicznego-raport-onz-991229 [dostęp: 10.05.2020].

Hussong A.M., Midgette A.J., Richards A.N., Petrie R.C., Coffman J.L., Thomas T.E. (2021), COVID-19 Life Events Spill-Over on Family Functioning and Adolescent Adjustment, Journal of Early Adolescence, 42, nr 3, s. 1-30.

Kohler-Riessman C. (2001), Analysis of Personal Narratives, [w:] Handbook of Interviewing, ed. J.F. Gubrium, J.A. Holstein, London: Sage Publication.

Konecki K.T. (2000), Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa: PWN.

Korolczuk E. (2020), Czy kryzys ma płeć? Kobiety w czasach pandemii, Fundacja im. Heinricha Bölla, 29.04.2020, https://pl.boell.org/pl/2020/04/29/czy-kryzys-ma-plec-kobiety-w-czasach-pandemii [dostęp: 9.06.2022].

Kotlarska-Michalska A. (1985), Zarys funkcji opiekuńczo-zabezpieczającej rodziny, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 47, z. 1, s. 243-253.

Mariański J., Zaręba S. (2021), Rodzina jako wartość w czasie pandemii, Roczniki Nauk Społecznych, 13(49), nr 2, s. 7-20.

Monitoring Rynku Pracy – Kwartalne informacje o rynku pracy w I, II, III i IV kwartałach 2020 roku, GUS; https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/monitoring-rynku-pracy-kwartalna-informacja-o-rynku-pracy [dostęp: 21.04.2022].

Patterson J.M. (1988), Families Experiencing Stress: The Family Adjustment and Adaptation Response Model, Family System Medicine, 5, s. 202-237, http://dx.doi.org/10.1037/h0089739 [dostęp: 10.05.2020].

Plebańska M., Sieńczewska M., Szyller A. (2020), Edukacja zdalna w czasach COVID-19. Raport z badania, Warszawa: Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego, https://files.librus.pl/articles/00pic/20/07/09/librus/a_nauczanie_zdalne_oczami_nauczycieli_i_uczniow_RAP ORT.pdf [dostęp: 17.06.2022].

Pyżalski J. (red.) (2020), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele, Warszawa: EdukAcja.

Radziukiewicz M. (2021), Remote work in Poland and its perspectives/Praca zdalna w Polsce i jej perspektywy, Economic and Regional Studies, 14(4), s. 409-427, https://doi.org/10.2478/ers-2021-0029.

Silverman D. (2007), Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji, Warszawa: PWN.

Slany K. (2006), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Stankowska M. (2022), Sytuacja rodziców małych dzieci w trakcie pandemii COVID-19. Wybrane praktyki rodzinne, Przegląd Socjologii Jakościowej, 18, nr 1, s. 62-81, https://doi.org/10.18778/1733-8069.18.1.04.

Szlendak T. (2015), Socjologia rodziny: ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa: PWN.

Trzop B., Szaban D. (2020), Zapiski Lubuszan „z czasów zarazy”. Pandemia koronawirusa w społeczeństwie globalnego ryzyka, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.

Tyszka Z. (1990), Socjologia rodziny w Polsce, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 52, z. 3-4, s. 233-248.

Tyszka Z. (2001), System metodologiczny wieloaspektowej integracji analizy życia rodzinnego, Poznań: Wydawnictwo UAM.

Tyszka Z. (2003), Rodzina we współczesnym świecie, Poznań: Wydawnictwo UAM.

Wojtczuk A. (2020), Pandemia koronawirusa – zmiana w świecie. Zagrożenia dla zdrowia psychicznego i szanse rozwojowe, Student Niepełnosprawny. Szkice i Rozprawy, 20, nr 20(13), s. 101-113.

Tyszka Z. (red.) (1991), Rodziny polskie u progu lat dziewięćdziesiątych. Synteza rezultatów ogólnopolskich badań, Poznań: Wydawnictwo UAM.

Zahorska M. (2020), Sukces czy porażka zdalnego nauczania?, Fundacja im. Stefana Batorego, https://www.batory.org.pl/wp-content/uploads/2020/09/Sukces-czy-porazka-zdalnego-nauczania.pdf [dostęp: 25.05.2020].

Zięba B. (1989), Zakres funkcji socjalizacyjno-wychowawczej rodziny, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 51, z. 4, s. 343-355.

Żurek A. (2005), Koncepcja rodziny i sposoby jej badania w ujęciu Profesora Zbigniewa Tyszki, Roczniki Socjologii Rodziny, t. XVI: Dylematy współczesnych rodzin, red. A. Kotlarska-Michalska, s. 251-260.

Published
2022-09-30
Section
Articles