Philosophical and Doctrinal Foundations of the Sociological Analysis of Human Person in the Writings of Leon Dyczewski

Keywords: person, family, culture, sociology, social life

Abstract

In the article I presented selected philosophical and doctrinal foundations of Leon Dyczewski’s thoughts on various aspects of human social life. I answered the question of whether there are any coherent ideological foundations for the sociological reflection of the Lublin sociologist. I argued in favor of the thesis that using the achievements of world sociol-ogy, Dyczewski maintained ideological coherence thanks to taking into account the category of the human person in his analyzes. I showed that he did not avoid certain tensions between treating a person as a person with metaphysical living bases and the sociological dimension of a person seen in relation to other people.

References

Baran K., Jurek K. (2018), Leona Dyczewskiego koncepcja kultury, [w:] M. Halicka, A. Szafranek, L. Dakowicz (red.), Mistrz i przyjaciel. Ojciec Profesor Leon Benigny Dyczewski OFMConv., Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 85-104.

Buttiglione R. (1994), Kilka uwag o sposobie czytania „Osoby i czynu”, [w:] K. Wojtyła, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin,: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 9-42.

Dyczewski L. (1994a), Ludzie starzy i starość w społeczeństwie i kulturze, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Dyczewski L. (1994b), Rodzina, społeczeństwo, państwo, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Dyczewski L. (1995), Kultura polska w procesie przemian, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Dyczewski L. (2002), Trwałość i zmienność kultury polskiej, Lublin: Oficyna Wydawnicza Wojewódzkiego Domu Kultury.

Dyczewski L. (2003), Rodzina twórcą i przekazicielem kultury, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Dyczewski L. (2011), Źródła wielkości, czyli o środowisku rodzinnym św. Maksymiliana Kolbego, Niepokalanów–Lublin: Wydawnictwo Ojców Franciszkanów w Niepokalanowie.

Dyczewski L. (2012), Obrońca godności i praw człowieka, Częstochowa, Kuria Metropolitalna w Częstochowie, Tygodnik Katolicki „Niedziela”.

Dyczewski L. (2016), Kultura jednoczy i różnicuje, red. D. Wadowski, Lublin (mps).

Golka M. (2014), Czy można ukryć się przed kulturą medialną?, Opuscula Sociologica, nr 1, s. 5-14.

Hałas E. (1999), Socjologia a etyka społeczna w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1918-1998), [w:] E. Hałas (red.), Pomiędzy etyką a polityką. 80 lat socjologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1918-1998), Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 13-14.

Jabłoński A. (2018a), Od filozofii społecznej do socjologii filozoficznej, [w:] W. Szymczak (red.), 100 lat socjologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Idee – Teorie – Badania, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, s. 21-44.

Jabłoński A. (2018b), Realistyczny ogląd społeczeństwa w socjologii Jana Turowskiego, [w:] M. Wódka, S. Fel (red.), Jan Turowski (1917-2006). Myśl socjologiczna, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 33-55.

Jabłoński A., J. Szymczyk (2020), Realist-axiological perspectives and images of social life. A century of sociology at the John Paul II Catholic University of Lublin, Berlin: Peter Lang.

Jabłoński A., W. Szymczak (2021), Aktywność obywatelska w kontekście modelu partycypacji społecznej. Socjologiczna aplikacja personalistycznych idei Karola Wojtyły, Przegląd Sejmowy, nr 1, s. 9-30.

Jan Paweł II (1983), O małżeństwie i rodzinie 1978-1982, wybór A. Wieczorek, T. Żeleźnik, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Kowalczyk S. (2005), Człowiek a społeczność. Zarys filozofii społecznej, Lublin: Wydawnictwo KUL.

Krąpiec M.A. (1979), Ja – człowiek. Zarys antropologii filozoficznej, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Mirek F. (1948), Zarys socjologii, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Rembierz M. (2018), Pedagogiczne perspektywy personalistycznej socjologii. Nurty pedagogicznej refleksji w badaniach i troskach społecznych Leona Dyczewskiego, [w:] M. Halicka, A. Szafranek, L. Dakowicz (red.), Mistrz i przyjaciel. Ojciec Profesor Leon Benigny Dyczewski OFMConv., Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 123-156.

Rodziński A. (1989), Osoba, moralność, kultura, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Rybicki P. (1963), Arystoteles. Początki i podstawy nauki o społeczeństwie, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Scruton R. (2000), Przewodnik po filozofii dla inteligentnych, tłum. S. Sowa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Scruton R. (2010a), Kultura jest ważna. Wiara i uczucie w osaczonym świecie, tłum. T. Bieroń, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Scruton R. (2010b), Pożytki z pesymizmu i niebezpieczeństwa fałszywej nadziei, tłum. B. Bieroń, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.

Strzeszewski C. (pseud. S. Jarocki) (1964), Katolicka Nauka Społeczna, Paris: Société d’Editions Internationales.

Szulich-Kałuża J. (2018), Wartość rodziny w dobie przemian społeczno-kulturowych w refleksji Leona Dyczewskiego, [w:] M. Halicka, A. Szafranek, L. Dakowicz (red.), Mistrz i przyjaciel. Ojciec Profesor Leon Benigny Dyczewski OFMConv., Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 57-74.

Szulich-Kałuża J. (2019), Kulturotwórcze konteksty komunikacji społecznej w ujęciu Leona Dyczewskiego, [w:] J. Szulich-Kałuża, O. Białek-Szwed (red.), Jakie media? Konteksty, badania, postulaty.

-lecie Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej KUL, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 32-46.

Szymański A. (1920), Bolszewizm, Poznań–Warszawa: Nakład Księgarni Św. Wojciecha.

Szymański A. (1938), Katolicka myśl społeczna w uchwałach synodu, Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej.

Świątkiewicz W. (2018), Ojciec Profesor Leon Dyczewski OFMConv. jako nauczyciel i wychowawca; badacz kultury, [w:] M. Halicka, A. Szafranek, L. Dakowicz (red.), Mistrz i przyjaciel. Ojciec Profesor Leon Benigny Dyczewski OFMConv., Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 251-274.

Wojtyła K. (1969), Osoba i czyn, Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne.

Wojtyła K. (1982), Miłość i odpowiedzialność, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Znaniecki F. (1974), Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, Warszawa: PWN.

Published
2021-06-30
Section
Articles