Polskie doradztwo wyborcze na drodze amerykanizacji

Wojciech Peszyński

Wojciech Peszyński Nicolaus Copernicus University in Toruń

Keywords: political consulting; Americanization; election campaigns; political communication; personalization; professionalization

Abstract

The article concerns the activity of political consultants in Polish elections campaigns. The Author is particularly interested in Americanization of political consulting in Poland. The article analyses all Polish campaigns since 1989. The article is comprised of four parts. The first, introductory part concerns the methodological background: the aim and content of the analyses, along with the sources (mainly books and newspapers). The second part, ‘The American Model of Political Consulting’ presents a short history of consulting as a profession and the determinants of the American domination in the global political communication. The third, and the main part of the article, ‘The Exponents of the Americanization of Polish Political Consulting”, concentrates on the dimensions in which the process in question takes place and illustrates the arguments with numerous examples. The last part, ‘Summary’, aims at answering the following questions: where does the contemporary Polish consulting model belong and where does it go? To answer these questions, the most widely recognized classification of consulting models created by David M. Farrell, Robin Kolodny and Stephen Medvic.

References

Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk: Wyd. Arche 2001.

Biskup B.: Doradca polityczny. Skuteczny komunikator czy hochsztapler, [w:] Kryzys marketingu politycznego, red. A. Kasińska-Metryka, R. Wiszniowski, Toruń: Wyd. Adam Marszałek 2013, s. 150-162.

Biskup B.: Rozwój doradztwa politycznego w Polsce, [w:] Profesjonalizacja i mediatyzacja kampanii politycznych w Polsce, red. K. Churska-Nowak., S. Drobczyński, Poznań: WSNiD, 2011, s. 91-106;

Cichosz M.: (Auto)kreacja wizerunku polityka na przykładzie wyborów prezydenckich w III RP, Toruń: Wyd. Adam Marszałek 2007.

Cwalina W., Falkowski A.: Marketing polityczny. Perspektywa psychologiczna, Gdańsk: GWP 2005.

Dalton R.J., Farrell D.M., McAllister I.: Political Parties and Democratic Linkage: How Party Organize Democracy, Oxford: Oxford University Press 2011.

Dobek-Ostrowska B.: Profesjonalizacja kampanii wyborczych we współczesnym święcie i jej konsekwencje, [w:] Kampania wyborcza: marketingowe aspekty komunikowania politycznego, red. B. Dobek-Ostrowska, Wrocław: Wyd. UWr 2005, s. 11-33.

Edukacja głupcze!, „Newsweek Polska” z 23.01.2005, s. 6.

Farrell D. M., Kolodny R., Medvic S.: Parties and Campaign Professionals in a Digital Age. Political Consultants in the United States, “Press/Polities” 2001, nr 6 (4), s. 11-30.

Farrell D.M.: Campaign Strategies and Tactics, [w:] Comparing Democracies. Elections and Voting in Global Perpectives, red. R. LcDuc, R. Niemi, P. Norris, Thousand Oaks-London-New Dehli: SAGE 1996, s. 160-183.

Gołębiewski P.: Stowarzyszenia konsultantów politycznych, 2006, http://www.markctingpolityczny.org/stowarzyszcnia-konsultantow-politycznych/#.UgqYsGlYp-w (dostęp 18.08.2013).

Gorton G.: Wygram każde wybory [wywiad dla „Die Wcltwoche” z 18.12.2003] - cyt. za: http://marketingwpolitycc.zgora.pl/artykuly.htm (dostęp: 17.08.2013).

Holtz-Bacha Ch.: Political Communication Research Abroad: Europe, [w;] Handbook of Political Communication Research, red. L.L. Raid, Mahwah-Ncw Jersey-London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers 2004, s. 463-478.

Kaid L. L., Holtz-Bacha Ch. (red.): The SAGE handbook of political advertising, Thousand Oaks: SAGE 2006

Karnowski M., Mistewicz E.: Anatomia władzy. Mistewicz kontra Karnowski, Warszawa: Wyd. Czerwone i Czarne 2010.

Karvonen L.: The Personalisation of Politics. A study of parliamentary democracies, Essex: ECPR Press 2010.

Kolczyński M, Strategie komunikowanie politycznego, Katowice: Wyd. UŚ 2007.

Kolczyński M., Mazur M.: Broń masowego wrażenia. Kampania wyborcza 2007 roku w Polsce, Warszawa: Wyd. Sejmowe 2009.

Kołakowska D, PO instruuje: nie róbcie dzikiej kampanii, „Rzeczpospolita” z 20-21.08.2011, s. A3.

Kowalski J.: Cza-cza z Tuskiem, „Duży Format” [dodatek do] „Gazeta Wyborcza” z 29.10.2007, s. 3-4.

Leksiński M.: Polscy konsultanci polityczni?, 2010, http://prolityka.blogspot.com/2010/01/polscy-konsultanci-polityczni.html (dostęp: 2.09.2013).

Lis T.: Jak to się robi w Ameryce, Warszawa: Wyd. Książkowe Twój Styl 2000.

Marakeko V.: Kampania jakiej jeszcze nic było, „Gazeta Wyborcza” z 12.10.2011, s. 3.

Marciniak E. M.: Personalizacja zachowań wyborczych w Polsce w kontekście Modelu Zgodności Preferencji Politycznych, Warszawa, Elipsa 2013.

Mazur M.: Amerykanizacja polskich kampanii wyborczych?, [w:] Profesjonalizacja i mediatyzacja kampanii politycznych w Polsce, red. K. Churska-Nowak, S. Drobczyński, Poznań: Wyd. WSNHiD 2011, s. 17-38;

Mazur M.: Marketing polityczny, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.

Newman B. I., Perl off R.: Political Marketing: Theory, Research, and Applications, [w:]

Handbook of Political Communication Research, red. L.L. Kaid, Mahwah-Ncw Jersey-London:

Lawrence Erlbaum Associates, Publishers 2004, s. 17-44.

Olczyk T.: Kamopania 2.0? Internet w kampanii Baracka Obamy a nowe zjawiska w komunikacji politycznej, [w:] Polityczne aspekty nowych mediów, red. M. Jcziński, A. Seklecka, W. Peszyński, Toruń: Wyd. Adam Marszałek 2010, s. 9-22.

Peszyński W.: Personalizacja kampanii parlamentarnej w Polsce 2011 roku, ,Athenaeum Polskie Studia Politologiczne” 2012, nr 35, s. 62-77.

Plasser F., Schcuchcr C., Scnft C.: Is there a European style of political marketing? A survey of political managers and consultants, [w:] B. I. Newman (red.), In Handbook of Political Marketing, Thousand Oaks, CA: Sage 1999, s. 89-112.

Plasser F.: American Campaign Techniques Worldwide, [w:] 'The Harvard International "Journal of Press/Politics” nr 5/33, 2000, Thousand Oaks London-New Dchli: SAGE, s. 33-54.

Płudowski T.: Komunikacja polityczna w amerykańskich kampaniach wyborczych, Warszawa: Wyd. Nauk. PWN 2008.

Poundstone W.: Gaming The Vote. Why Elections Aren’t Fair'?, New York: Hill and Wang 2008.

Roper J., Holtz-Bacha Ch., Mazzoleni G.: The politics of representation: election campaigning and proportional representation, New York: Peter Lang 2004.

Sabato L.: The Rise of Politicial Consultants, Basic Book, New York: Inc., Publishers 1981.

Swanson D.L., Mancicni P.: Patterns of Modern Electoral Campaigning and Their Consequences [w:] Politics, Media and Modern Democracy, red. D.L. Sawnson, P. Mancicni, Westport-Connccticut-London: Preager 1996, s. 247-276.

Szwejkowski B.: MyPiS.pl - rewolucji nie będzie, „Nowe Media” 2011, nr 2, s. 69-82.

Wiszniowski R.: Marketing wyborczy. Studium kampanii wyborczych w systemach prezydenckich i semiprezydenckich, Warszawa-Wrocław: PWN 2000.

Witwicki P., wywiad nt. pracy Igora Ostachowicza, przeprowadzony 26.11.2013, podczas wizyty dziennikarza Polsatu na Wydziale Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK w Toruniu.

Władcy marionetek, http://www.youtube.com/watch'?v=SgYgGbW93mQ (dostęp: 5.09.2013).

Wojtkowski L.: Mediatyzacja polityki. Amerykańska kampania prezydencka 2008, Toruń: Wyd. UMK 2012.

Wronowska K.: Obama ma ratować Polską lewicę, „Dziennik” z 3.09.2008, s. 6.