The Establishment and Status of a Principle of Sustainable Development
Keywords:
Catholic social thought; ethical-social principle; sustainable development
Abstract
The aim of the article is to analyze the formation process of sustainable development as a new ethical and social principle and to determine its status. The starting point is to demonstrate that there are different catalogs of ethical and social principles in Catholic social thought. Their diversity and dynamics points to the existence of the premises upon which official bodies of the social thought of the Catholic Church along with specialists in theoretical reflection, interpret and formulate new ethical and social principles. The article discusses the process of emergence of new ethical and social principles, which in the history of the Catholic social teaching has already many times revealed a regularity that the reflection of professionals dealing with Catholic social thought sometimes precede the social teaching of the hierarchical Church and inspires to formulate new statements. In this context, an attempt has been undertaken to reconstruct the stages and circumstances of forming a new ethical and social principle of sustainable development and to demonstrate what its status is on the grounds of Catholic social thought.
References
Anzenbacher A.: Wprowadzenie do chrześcijańskiej etyki społecznej, Kraków: Wydawnictwo WAM 2010.
Baumgartner A., Korff W.: Sozialprinzipien als ethische Baugesetzlichkeiten moderner Gesellschaft: Personalität, Solidarität und Subsidiarität, w: Handbuch der Wirtschaftsethik, Verhältnisbestimmung von Wirtschaft und Ethik, red. W. Korff, Gütersloh: Gütersloher Verlagshaus 1999, s. 225-237.
Bollati R.: Allargare gli orizzonti dell’umano. Un approccio alla Dottrina Sociale della Chiesa, Milano: Vita e pensiero 2012.
Brundtland-Kommission (WCED): Our Common Future, 1987.
Carlowitz von H.C.: Sylvicultura oeconomica oder Haußwirthliche Nachricht und Naturmäßige Anweisung zur Wilden Baum-Zucht, Leipzig: Johann Friedrich Braun 1713.
Christliche Sozialethik – Architektur einer jungen Disziplin. Akademischer Festakt zum 85. Geburtstag von Wilhelm Korff, red. M. Vogt, München: Verlag Lutz Garnies 2012.
Chwaszcz J., Niewiadomska I., Fel S., Wiechetek M., Palacz-Chrisidis A.: Innowacyjne narzędzia do diagnozy potencjału readaptacyjnego osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i zawodowym, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2015.
Cingolani R.: Un’enciclica che dà alto valore alla scienza, „Avvenire” 48(2015), nr 144, z 19.06.2015, s. 6.
Ciszek M.: „Ekologizm” jako nowy nurt polityczny. Implikacje filozoficzno-etyczne, „Studia Ecologiae et Bioethicae” 8(2010), nr 2, s. 45-51.
Fel S.: Ksiądz Profesor Franciszek Janusz Mazurek – uczony i nauczyciel akademicki, w: Godność osoby ludzkiej w społeczeństwie i gospodarce, red. S. Fel, M. Wódka, Lublin: Wydawnictwo KUL 2014, s. 9-27.
Grasso E.: La dottrina sociale della Chiesa. Origini e sviluppi, principi e fondamentali, Bologna: Editrice Missionaria Italiana 2011.
Höffner J.: Chrześcijańska nauka społeczna, Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy 1993.
Konferencja Narodów Zjednoczonych „Środowisko i Rozwój”, Zasady ogólnych praw i obowiązków, Rio de Janeiro 1992.
Kongregacja ds. Wychowania Katolickiego, Wskazania dotyczące studiów i nauczania doktryny społecznej Kościoła w ramach formacji kapłańskiej, „L’Osservatore Romano” 10(1989), nr 7, s. 10-12.
Koperek J.: Dobro wspólne, w: Słownik społeczny, red. B. Szlachta, Kraków: WAM 2004, s. 139-146.
Korff W.: Leitideen verantworteter Technik, „Stimmen der Zeit” 207(1989), z. 4, s. 253-266.
Kupny J.: Podstawowe zasady życia społecznego, w: Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2007, s. 76-87.
Mariański J.: Troska Kościoła o ochronę środowiska naturalnego, w: Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia gospodarczego, red. J. Kupny, S. Fel, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2003, s. 202-218.
Marx R., Wulsdorf H.: Christliche Sozialethik. Konturen – Prinzipien – Handlungsfelder, Paderborn: Bonifatius 2002.
Mazur J.: Afirmacja dobra wspólnego. Katolicka nauka społeczna propozycją dla polityki, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2015.
Münk H.J.: Nachhaltige Entwicklung und Soziallehre, „Stimmen der Zeit” 216(1998), s. 231-245.
Münk H.J.: Retinität als neues Sozialprinzip?, w: Auf neue Art Kirche sein. Wirklichkeiten – Herausforderung – Wandlungen, red. W. Schreer, G. Steins, München: Don Bosco 1999, s. 540-550.
Núñez M.: I principi della dottrina sociale della Chiesa. Una lettura dalla prospettiva della libertà, „Ricerche Teologiche” 24(2013), nr 2, s. 333-370.
Papieska Rada Iustitia et Pax, Kompendium Nauki Społecznej Kościoła, Kielce: Jedność 2005.
Piwowarski W.: ABC katolickiej nauki społecznej, Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne 1993.
Piwowarski W.: Państwo, w: Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX i Wydawnictwo Misjonarzy Klaretynów PALABRA 1993, s. 124-126.
Piwowarski W.: Podstawowe społeczne zasady prawa naturalnego, „Roczniki Filozoficzne” 11(1963), z. 2, s. 111-121.
Piwowarski W.: Zasada pomocniczości w encyklice „Pacem in terris”, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 12(1965), z. 3, s. 79-94.
Podgórski R.A.: Historia myśli społecznej. Od antyku do współczesności, Poznań: CONTACT 2012.
Prüfer P.: Socjologia moralności a katolicka nauka społecznej, w: Leksykon socjologii moralności, red. J. Mariański, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS 2015, s. 744-751.
Rat der Evangelischen Kirche in Deutschland und der Deutschen Bischofskonferenz, Für eine Zukunft in Solidarität und Gerechtigkeit, Hannover–Bonn 1997.
Sobór Watykański II, Gaudium et spes, Wrocław 1985.
Strzeszewski Cz.: Katolicka nauka społeczna, Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1994.
Sutor B.: Nachhaltigkeit: neues Sozialprinzip oder Zukunftsdimension des Gemeinwohls?, „Stimmen der Zeit” 230(2012), z. 9, s. 617-625.
Szymczyk J.: Zasada dobra wspólnego a urządzenia życia społeczno-politycznego, w: Godność osoby ludzkiej w społeczeństwie i gospodarce, red. S. Fel, M. Wódka, Lublin: Wydawnictwo KUL 2014, s. 405-420.
Veith W.: Nachhaltigkeit, w: Christliche Sozialethik, red. M. Heimbach-Steins, Regensburg: Verlag Friedrich Pustet 2004, s. 302-314.
Vogt M.: Christliche Umweltethik, w: Ein Gott für die Menschen, red. B. Lothar, K. Bopp, N. Wolff, München: Don Bosco 2002, s. 253-263.
Vogt M.: Das Konzept der Nachhaltigkeit, w: Handbuch der Katholischen Soziallehre. Im Auftrag der Görres-Gesellschaft zur Pflege der Wissenschaft und der Katholischen Sozialwissenschaftlichen Zentralstelle, red. A. Rauscher, J. Althammer, W. Bergsdorf, O. Depenhauer, Berlin: Dunckler & Humbolt 2008, s. 411-419.
Vogt M.: Nachhaltigkeit – ein neues Sozialprinzip?, w: Sozialprinzipien. Leitideen in einer sich wandelnden Welt, red. A. Baumgartner, G. Putz, Innsbruck: Tyrolia 2001, s. 142-159.
Vogt M.: Nachhaltigkeit theologisch-ethisch, w: Prinzip Nachhaltigkeit: Ethische Fragen im interdisziplinären Diskurs, red. M. Vogt, F. Uekötter, D. Mike, München: Münchner Kompetenzzentrum Ethik 2013, s. 25-46.
Vogt M.: Prinzip Nachhaltigkeit. Ein Entwurf aus theologisch-ethischer Perspektive, München: Oekom Verlag 2009.
Vogt M.: Prinzipiell und doch konkret: Nachhaltigkeit als sozialethisches Prinzip, w: Nachhaltigkeit als Prinzip für die Zukunft, red. Institut für Bildung und Entwicklung im Caritasverband der Erzdiözese München und Freising, München: Don Bosco 2003, s. 16-30.
Vogt M.: Ratinität, w: Lexikon der Bioethik, red. W. Korff, Bd. III, Gütersloh: Gütersloher Verlaghaus 1998, s. 209-210.
Vogt M.: Zasada zrównoważonego rozwoju i jego realizacja w Niemczech, wykład wygłoszony dnia 9.05.2014 r. w czasie V Chrześcijańskiego Tygodnia Społecznego w Lublinie, tłum. M. Hułas, http://ordosocialis.de/pdf/M.Vogt/Das_Prinzip_Nachhaltigkeit-pol.pdf [dostęp: 04.11.2015].
Wojtyla K.: La dottrina sociale della Chiesa – intervista di Vittorio Possenti (1978), Roma: Lateran University Press 2003.
Wulsdorf H., Schärtl T.: Nachhaltigkeit. Vom Schlagwort zum Prinzip, „Ethica” 12(2004), s. 137-162.
Baumgartner A., Korff W.: Sozialprinzipien als ethische Baugesetzlichkeiten moderner Gesellschaft: Personalität, Solidarität und Subsidiarität, w: Handbuch der Wirtschaftsethik, Verhältnisbestimmung von Wirtschaft und Ethik, red. W. Korff, Gütersloh: Gütersloher Verlagshaus 1999, s. 225-237.
Bollati R.: Allargare gli orizzonti dell’umano. Un approccio alla Dottrina Sociale della Chiesa, Milano: Vita e pensiero 2012.
Brundtland-Kommission (WCED): Our Common Future, 1987.
Carlowitz von H.C.: Sylvicultura oeconomica oder Haußwirthliche Nachricht und Naturmäßige Anweisung zur Wilden Baum-Zucht, Leipzig: Johann Friedrich Braun 1713.
Christliche Sozialethik – Architektur einer jungen Disziplin. Akademischer Festakt zum 85. Geburtstag von Wilhelm Korff, red. M. Vogt, München: Verlag Lutz Garnies 2012.
Chwaszcz J., Niewiadomska I., Fel S., Wiechetek M., Palacz-Chrisidis A.: Innowacyjne narzędzia do diagnozy potencjału readaptacyjnego osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i zawodowym, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2015.
Cingolani R.: Un’enciclica che dà alto valore alla scienza, „Avvenire” 48(2015), nr 144, z 19.06.2015, s. 6.
Ciszek M.: „Ekologizm” jako nowy nurt polityczny. Implikacje filozoficzno-etyczne, „Studia Ecologiae et Bioethicae” 8(2010), nr 2, s. 45-51.
Fel S.: Ksiądz Profesor Franciszek Janusz Mazurek – uczony i nauczyciel akademicki, w: Godność osoby ludzkiej w społeczeństwie i gospodarce, red. S. Fel, M. Wódka, Lublin: Wydawnictwo KUL 2014, s. 9-27.
Grasso E.: La dottrina sociale della Chiesa. Origini e sviluppi, principi e fondamentali, Bologna: Editrice Missionaria Italiana 2011.
Höffner J.: Chrześcijańska nauka społeczna, Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy 1993.
Konferencja Narodów Zjednoczonych „Środowisko i Rozwój”, Zasady ogólnych praw i obowiązków, Rio de Janeiro 1992.
Kongregacja ds. Wychowania Katolickiego, Wskazania dotyczące studiów i nauczania doktryny społecznej Kościoła w ramach formacji kapłańskiej, „L’Osservatore Romano” 10(1989), nr 7, s. 10-12.
Koperek J.: Dobro wspólne, w: Słownik społeczny, red. B. Szlachta, Kraków: WAM 2004, s. 139-146.
Korff W.: Leitideen verantworteter Technik, „Stimmen der Zeit” 207(1989), z. 4, s. 253-266.
Kupny J.: Podstawowe zasady życia społecznego, w: Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia społecznego i politycznego, red. S. Fel, J. Kupny, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2007, s. 76-87.
Mariański J.: Troska Kościoła o ochronę środowiska naturalnego, w: Katolicka nauka społeczna. Podstawowe zagadnienia z życia gospodarczego, red. J. Kupny, S. Fel, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2003, s. 202-218.
Marx R., Wulsdorf H.: Christliche Sozialethik. Konturen – Prinzipien – Handlungsfelder, Paderborn: Bonifatius 2002.
Mazur J.: Afirmacja dobra wspólnego. Katolicka nauka społeczna propozycją dla polityki, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2015.
Münk H.J.: Nachhaltige Entwicklung und Soziallehre, „Stimmen der Zeit” 216(1998), s. 231-245.
Münk H.J.: Retinität als neues Sozialprinzip?, w: Auf neue Art Kirche sein. Wirklichkeiten – Herausforderung – Wandlungen, red. W. Schreer, G. Steins, München: Don Bosco 1999, s. 540-550.
Núñez M.: I principi della dottrina sociale della Chiesa. Una lettura dalla prospettiva della libertà, „Ricerche Teologiche” 24(2013), nr 2, s. 333-370.
Papieska Rada Iustitia et Pax, Kompendium Nauki Społecznej Kościoła, Kielce: Jedność 2005.
Piwowarski W.: ABC katolickiej nauki społecznej, Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne 1993.
Piwowarski W.: Państwo, w: Słownik katolickiej nauki społecznej, red. W. Piwowarski, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX i Wydawnictwo Misjonarzy Klaretynów PALABRA 1993, s. 124-126.
Piwowarski W.: Podstawowe społeczne zasady prawa naturalnego, „Roczniki Filozoficzne” 11(1963), z. 2, s. 111-121.
Piwowarski W.: Zasada pomocniczości w encyklice „Pacem in terris”, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 12(1965), z. 3, s. 79-94.
Podgórski R.A.: Historia myśli społecznej. Od antyku do współczesności, Poznań: CONTACT 2012.
Prüfer P.: Socjologia moralności a katolicka nauka społecznej, w: Leksykon socjologii moralności, red. J. Mariański, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS 2015, s. 744-751.
Rat der Evangelischen Kirche in Deutschland und der Deutschen Bischofskonferenz, Für eine Zukunft in Solidarität und Gerechtigkeit, Hannover–Bonn 1997.
Sobór Watykański II, Gaudium et spes, Wrocław 1985.
Strzeszewski Cz.: Katolicka nauka społeczna, Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1994.
Sutor B.: Nachhaltigkeit: neues Sozialprinzip oder Zukunftsdimension des Gemeinwohls?, „Stimmen der Zeit” 230(2012), z. 9, s. 617-625.
Szymczyk J.: Zasada dobra wspólnego a urządzenia życia społeczno-politycznego, w: Godność osoby ludzkiej w społeczeństwie i gospodarce, red. S. Fel, M. Wódka, Lublin: Wydawnictwo KUL 2014, s. 405-420.
Veith W.: Nachhaltigkeit, w: Christliche Sozialethik, red. M. Heimbach-Steins, Regensburg: Verlag Friedrich Pustet 2004, s. 302-314.
Vogt M.: Christliche Umweltethik, w: Ein Gott für die Menschen, red. B. Lothar, K. Bopp, N. Wolff, München: Don Bosco 2002, s. 253-263.
Vogt M.: Das Konzept der Nachhaltigkeit, w: Handbuch der Katholischen Soziallehre. Im Auftrag der Görres-Gesellschaft zur Pflege der Wissenschaft und der Katholischen Sozialwissenschaftlichen Zentralstelle, red. A. Rauscher, J. Althammer, W. Bergsdorf, O. Depenhauer, Berlin: Dunckler & Humbolt 2008, s. 411-419.
Vogt M.: Nachhaltigkeit – ein neues Sozialprinzip?, w: Sozialprinzipien. Leitideen in einer sich wandelnden Welt, red. A. Baumgartner, G. Putz, Innsbruck: Tyrolia 2001, s. 142-159.
Vogt M.: Nachhaltigkeit theologisch-ethisch, w: Prinzip Nachhaltigkeit: Ethische Fragen im interdisziplinären Diskurs, red. M. Vogt, F. Uekötter, D. Mike, München: Münchner Kompetenzzentrum Ethik 2013, s. 25-46.
Vogt M.: Prinzip Nachhaltigkeit. Ein Entwurf aus theologisch-ethischer Perspektive, München: Oekom Verlag 2009.
Vogt M.: Prinzipiell und doch konkret: Nachhaltigkeit als sozialethisches Prinzip, w: Nachhaltigkeit als Prinzip für die Zukunft, red. Institut für Bildung und Entwicklung im Caritasverband der Erzdiözese München und Freising, München: Don Bosco 2003, s. 16-30.
Vogt M.: Ratinität, w: Lexikon der Bioethik, red. W. Korff, Bd. III, Gütersloh: Gütersloher Verlaghaus 1998, s. 209-210.
Vogt M.: Zasada zrównoważonego rozwoju i jego realizacja w Niemczech, wykład wygłoszony dnia 9.05.2014 r. w czasie V Chrześcijańskiego Tygodnia Społecznego w Lublinie, tłum. M. Hułas, http://ordosocialis.de/pdf/M.Vogt/Das_Prinzip_Nachhaltigkeit-pol.pdf [dostęp: 04.11.2015].
Wojtyla K.: La dottrina sociale della Chiesa – intervista di Vittorio Possenti (1978), Roma: Lateran University Press 2003.
Wulsdorf H., Schärtl T.: Nachhaltigkeit. Vom Schlagwort zum Prinzip, „Ethica” 12(2004), s. 137-162.
Published
2020-05-05
Section
Articles
Copyright (c) 2016 Roczniki Nauk Społecznych
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
