Polskie doradztwo wyborcze na drodze amerykanizacji

Wojciech Peszyński

Wojciech Peszyński Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Słowa kluczowe: konsulting; amerykanizacja; kampanie wyborcze; komunikacja polityczna; personalizacja; profesjonalizacja

Abstrakt

Artykuł dotyczy aktywności konsultantów politycznych w polskich kampaniach wyborczych, a dokładnie powielania przez nich wzorców charakterystycznych dla kampanii amerykańskich. Na strukturę pracy złożyły się cztery części. W pierwszej, wprowadzającej, zakreślono przedmiot i cel badań oraz źródła, z jakich korzystał autor. W drugiej, pt. „Amerykański model konsultingu politycznego” przedstawiono genezę tego zawodu oraz determinanty, które przesądzają o sile zawodowych doradców w zarówno w amerykańskim jak i w światowym systemach komunikowania politycznego. W części trzeciej - najbardziej istotnej - pt. „Przejawy amerykanizacji polskiego konsultingu” pokazano wymiary, na jakich badany proces zachodzi, dokumentując każdą płaszczyznę bogatą ilością przykładów. W części czwartej, pt. „Podsumowanie” zrezygnowano z klasycznego podsumowania rozważań. Wykorzystano to na refleksje w aspekcie ulokowania współczesnego polskiego konsultingu na tle najbardziej popularnej klasyfikacji modeli autorstwa Davida M. Farrella, Robina Kolodny’ego i Stephana Medvica.

Bibliografia

Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk: Wyd. Arche 2001.

Biskup B.: Doradca polityczny. Skuteczny komunikator czy hochsztapler, [w:] Kryzys marketingu politycznego, red. A. Kasińska-Metryka, R. Wiszniowski, Toruń: Wyd. Adam Marszałek 2013, s. 150-162.

Biskup B.: Rozwój doradztwa politycznego w Polsce, [w:] Profesjonalizacja i mediatyzacja kampanii politycznych w Polsce, red. K. Churska-Nowak., S. Drobczyński, Poznań: WSNiD, 2011, s. 91-106;

Cichosz M.: (Auto)kreacja wizerunku polityka na przykładzie wyborów prezydenckich w III RP, Toruń: Wyd. Adam Marszałek 2007.

Cwalina W., Falkowski A.: Marketing polityczny. Perspektywa psychologiczna, Gdańsk: GWP 2005.

Dalton R.J., Farrell D.M., McAllister I.: Political Parties and Democratic Linkage: How Party Organize Democracy, Oxford: Oxford University Press 2011.

Dobek-Ostrowska B.: Profesjonalizacja kampanii wyborczych we współczesnym święcie i jej konsekwencje, [w:] Kampania wyborcza: marketingowe aspekty komunikowania politycznego, red. B. Dobek-Ostrowska, Wrocław: Wyd. UWr 2005, s. 11-33.

Edukacja głupcze!, „Newsweek Polska” z 23.01.2005, s. 6.

Farrell D. M., Kolodny R., Medvic S.: Parties and Campaign Professionals in a Digital Age. Political Consultants in the United States, “Press/Polities” 2001, nr 6 (4), s. 11-30.

Farrell D.M.: Campaign Strategies and Tactics, [w:] Comparing Democracies. Elections and Voting in Global Perpectives, red. R. LcDuc, R. Niemi, P. Norris, Thousand Oaks-London-New Dehli: SAGE 1996, s. 160-183.

Gołębiewski P.: Stowarzyszenia konsultantów politycznych, 2006, http://www.markctingpolityczny.org/stowarzyszcnia-konsultantow-politycznych/#.UgqYsGlYp-w (dostęp 18.08.2013).

Gorton G.: Wygram każde wybory [wywiad dla „Die Wcltwoche” z 18.12.2003] - cyt. za: http://marketingwpolitycc.zgora.pl/artykuly.htm (dostęp: 17.08.2013).

Holtz-Bacha Ch.: Political Communication Research Abroad: Europe, [w;] Handbook of Political Communication Research, red. L.L. Raid, Mahwah-Ncw Jersey-London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers 2004, s. 463-478.

Kaid L. L., Holtz-Bacha Ch. (red.): The SAGE handbook of political advertising, Thousand Oaks: SAGE 2006

Karnowski M., Mistewicz E.: Anatomia władzy. Mistewicz kontra Karnowski, Warszawa: Wyd. Czerwone i Czarne 2010.

Karvonen L.: The Personalisation of Politics. A study of parliamentary democracies, Essex: ECPR Press 2010.

Kolczyński M, Strategie komunikowanie politycznego, Katowice: Wyd. UŚ 2007.

Kolczyński M., Mazur M.: Broń masowego wrażenia. Kampania wyborcza 2007 roku w Polsce, Warszawa: Wyd. Sejmowe 2009.

Kołakowska D, PO instruuje: nie róbcie dzikiej kampanii, „Rzeczpospolita” z 20-21.08.2011, s. A3.

Kowalski J.: Cza-cza z Tuskiem, „Duży Format” [dodatek do] „Gazeta Wyborcza” z 29.10.2007, s. 3-4.

Leksiński M.: Polscy konsultanci polityczni?, 2010, http://prolityka.blogspot.com/2010/01/polscy-konsultanci-polityczni.html (dostęp: 2.09.2013).

Lis T.: Jak to się robi w Ameryce, Warszawa: Wyd. Książkowe Twój Styl 2000.

Marakeko V.: Kampania jakiej jeszcze nic było, „Gazeta Wyborcza” z 12.10.2011, s. 3.

Marciniak E. M.: Personalizacja zachowań wyborczych w Polsce w kontekście Modelu Zgodności Preferencji Politycznych, Warszawa, Elipsa 2013.

Mazur M.: Amerykanizacja polskich kampanii wyborczych?, [w:] Profesjonalizacja i mediatyzacja kampanii politycznych w Polsce, red. K. Churska-Nowak, S. Drobczyński, Poznań: Wyd. WSNHiD 2011, s. 17-38;

Mazur M.: Marketing polityczny, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.

Newman B. I., Perl off R.: Political Marketing: Theory, Research, and Applications, [w:]

Handbook of Political Communication Research, red. L.L. Kaid, Mahwah-Ncw Jersey-London:

Lawrence Erlbaum Associates, Publishers 2004, s. 17-44.

Olczyk T.: Kamopania 2.0? Internet w kampanii Baracka Obamy a nowe zjawiska w komunikacji politycznej, [w:] Polityczne aspekty nowych mediów, red. M. Jcziński, A. Seklecka, W. Peszyński, Toruń: Wyd. Adam Marszałek 2010, s. 9-22.

Peszyński W.: Personalizacja kampanii parlamentarnej w Polsce 2011 roku, ,Athenaeum Polskie Studia Politologiczne” 2012, nr 35, s. 62-77.

Plasser F., Schcuchcr C., Scnft C.: Is there a European style of political marketing? A survey of political managers and consultants, [w:] B. I. Newman (red.), In Handbook of Political Marketing, Thousand Oaks, CA: Sage 1999, s. 89-112.

Plasser F.: American Campaign Techniques Worldwide, [w:] 'The Harvard International "Journal of Press/Politics” nr 5/33, 2000, Thousand Oaks London-New Dchli: SAGE, s. 33-54.

Płudowski T.: Komunikacja polityczna w amerykańskich kampaniach wyborczych, Warszawa: Wyd. Nauk. PWN 2008.

Poundstone W.: Gaming The Vote. Why Elections Aren’t Fair'?, New York: Hill and Wang 2008.

Roper J., Holtz-Bacha Ch., Mazzoleni G.: The politics of representation: election campaigning and proportional representation, New York: Peter Lang 2004.

Sabato L.: The Rise of Politicial Consultants, Basic Book, New York: Inc., Publishers 1981.

Swanson D.L., Mancicni P.: Patterns of Modern Electoral Campaigning and Their Consequences [w:] Politics, Media and Modern Democracy, red. D.L. Sawnson, P. Mancicni, Westport-Connccticut-London: Preager 1996, s. 247-276.

Szwejkowski B.: MyPiS.pl - rewolucji nie będzie, „Nowe Media” 2011, nr 2, s. 69-82.

Wiszniowski R.: Marketing wyborczy. Studium kampanii wyborczych w systemach prezydenckich i semiprezydenckich, Warszawa-Wrocław: PWN 2000.

Witwicki P., wywiad nt. pracy Igora Ostachowicza, przeprowadzony 26.11.2013, podczas wizyty dziennikarza Polsatu na Wydziale Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK w Toruniu.

Władcy marionetek, http://www.youtube.com/watch'?v=SgYgGbW93mQ (dostęp: 5.09.2013).

Wojtkowski L.: Mediatyzacja polityki. Amerykańska kampania prezydencka 2008, Toruń: Wyd. UMK 2012.

Wronowska K.: Obama ma ratować Polską lewicę, „Dziennik” z 3.09.2008, s. 6.