The Impact of the Crisis on Leadership Models: an Analysis Based on Poland and Spain

Abstrakt

Wpływ kryzysu na modele przywódcze: analiza na podstawie Polski i Hiszpanii

Artykuł ma na celu zdiagnozowanie zależności zachodzących pomiędzy sytuacjami kryzysowymi (w wymiarze ekonomicznym, politycznym, społecznym) a przeobrażeniami modeli przewodzenia. Analizę porównawczą dokonano na przykładzie Polski i Hiszpanii, tj. państw zbliżonych powierzchnią, liczbą ludności, religią, ale także przeszłością, tj. doświadczeniem transformacji systemowej. Cele szczegółowe niniejszych rozważań to wskazanie wektorów dokonujących się zmian, określenie wiodących czynników wpływających na ewolucję przywództwa i opisanie kształtujących się w warunkach kryzysu nowych modeli przewodzenia.

Główna teza artykułu sprowadza się do stwierdzenia, że po 1989 r. w Polsce można wskazać przechodzenie od przywództwa charyzmatycznego do zorientowanego rynkowo, podczas gdy w Hiszpanii tzw. przywództwo oparte na charyzmie ulega stopniowej erozji. Jest to efekt procesu „italianizacji” przywództwa i kształtowania się mechanizmów quasi-przywództwa opartych na wzorcach zaczerpniętych z Ameryki Południowej a implementowanych przez kraje południa Europy.

Tekst powstał na podstawie materiałów zgromadzonych podczas kwerendy w Hiszpanii, korespondencji z tamtejszymi politykami, a główną metodą badawczą jest metoda komparatystyczna.