Znaczenie oraz efekty wsparcia programu PHARE Institution Building w okresie bezpośrednich przygotowań Polski do członkostwa w Unii Europejskiej (1998-2003)

  • Artur Jan Kukuła Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Społecznych
Słowa kluczowe: Program PHARE; Nowa Orientacja PHARE; PHARE Rozwój instytucjonalny; Unia Europejska; Partnerstwo dla Członkostwa; przygotowania akcesyjne

Abstrakt

Jedną z najważniejszych inicjatyw wspierających demokratyczne przemiany w Europie Środkowo-Wschodniej oraz transformację polityczną i gospodarczą krajów tego regionu był program bezzwrotnej pomocowy finansowej PHARE, dedykowany pierwotnie krajom przodującym w reformach, tj. Polsce i Węgrom (Poland and Hungary: Assistance for Restructuring their Economies). Był on nakierowany nie tylko na doraźne wsparcie pogrążonych w kryzysie państw wschodnioeuropejskich, ale także na budowanie w nich stabilnych struktur demokratycznego, wolnorynkowego państwa prawa. Przedmiotem zainteresowania autora opracowania jest wsparcie, jakie otrzymała Polska na etapie właściwych przygotowań do członkostwa w UE w latach 1998-2003 w ramach programu wsparcia instytucjonalnego PHARE IB (Institution Building). Autor opracowania pragnie ukazać znaczenie oraz rezultaty projektów wsparcia programu PHARE IB na końcowym etapie przygotowań Polski do członkostwa w UE.

Bibliografia

Accession Partnership: Poland, dokument przyjęty przez Komisję Europejską w dniu 25 marca 1998 r., Official Journal of the European Communities, 98c/202/07.
„Agence Europe” z lat 1988–1992.
Agenda 2000. Unia Europejska rozszerzona i silniejsza, „Monitor Integracji Europejskiej”, wydanie specjalne, Warszawa: Komitet Integracji Europejskiej 1997.
Biała Księga w sprawie przygotowania stowarzyszonych krajów Europy Środkowej i Wschodniej do integracji z rynkiem wewnętrznym Unii Europejskiej, przyjęta przez Komisję Europejską w dniu 3 maja 1995 r.
Biegaj A., Negocjacje członkowskie. Polska w drodze do Unii Europejskiej, Warszawa: Pełnomocnik Rządu ds. Negocjacji o Członkostwo RP w Unii Europejskiej. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów 2000.
Borkowski J., Perspektywy członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Instytucje polskie odpowiedzialne za proces integracji z Unią Europejską, „Studia Europejskie” 1(2002).
„Bulletin of the European Communities” z lat 1988-1992.
Central Finance and Control Unit (CFCU). Poland − Memorandum of Understanding, European Commission, Directorate General for international Cooperation and Development; https://ec. europa.eu/neighbour hood-enlargement/sites/near/files/pdf/fiche-projet/poland/other/1998/pl-cfcu98.pdf [dostęp: 5.01.2017].
Conditions for membership; http://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/policy/conditions-membership_en [dostęp: 26.12.2016].
Guz-Vetter M., Przygotowanie polskiej administracji do efektywnego wykorzystania pomocy przedakcesyjnej oraz funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych 1999.
Harmonogram działań dostosowujących polską gospodarkę oraz system prawny do wymogów Układu Europejskiego w latach 1995-1996, Warszawa: Urząd Rady Ministrów/Pełnomocnik Rządu ds. Integracji Europejskiej oraz Pomocy Zagranicznej 1995.
Janus−Hibner M., Pastusiak R., Programy pomocowe w Polsce, Warszawa: CeDeWu 2004.
Kawa P., Ekonomiczne i prawne aspekty integracji Polski z Unią Europejską, Kraków: Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości 1998.
Kawecka–Wyrzykowska E., Polska w drodze do Unii Europejskiej, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne 1999.
Mrówka B., Żukowska M., Zakończenie działań Phare w Polsce. Wybrane elementy ewaluacji programu wsparcia dla polskiej transformacji i przygotowań akcesyjnych, „Studia Europejskie" 2(2008), s. 59-87.
Mrówka B., Programy pomocowe Unii Europejskiej dostępne dla samorządów w Polsce w okresie przedakcesyjnym, część 1 i 2, „Studia Europejskie” 1(2001), s. 119-139, 2(2001), s. 123-139.
Narodowy Program Przygotowania do Członkostwa w Unii Europejskiej, dokument zaakceptowany przez Komitet Integracji Europejskiej w dniu 29 kwietnia 1998 roku, (z poprawkami Komitetu Integracji Europejskiej z dnia 9 maja 1998 roku), przyjęty przez Radę Ministrów RP w dniu 23 czerwca 1998 r.
Narodowa Strategia Integracji, Warszawa: Komitet Integracji Europejskiej 1997.
Negocjacje członkowskie. Polska na drodze do Unii Europejskiej, praca zbiorowa, Warszawa: KPRM 2000.
New orientations for Phare Programme: focus on accession, Brussels: European Commission, 19 March 1997, IP/97/234.
Nowa Orientacja PHARE, Materiał z posiedzenia Komitetu Integracji Europejskiej w dniu 28 września 1998 r. (Reforma finansowania w ramach funduszy PHARE. Założenia realizacji nowej orientacji programu PHARE w Polsce), Załącznik I i II, Warszawa: UKiE 1998.
Nowa orientacja programu PHARE w ramach pomocy przedczłonkowskiej, Bruksela: Komisja Europejska 1997.
Okresowy raport 2001 Komisji Europejskiej o postępach Polski na drodze do członkostwa w Unii Europejskiej. Strategia rozszerzenia: raport Komisji Europejskiej o postępach krajów kandydujących do członkostwa w Unii Europejskiej, Warszawa: Urząd Komitetu Integracji Europejskiej 2001.
PHARE w Polsce 1990-2007, red. T. Kołodziej i B. Mrówka, Warszawa: Urząd Komitetu Integracji Europejskiej 2007.
Programy Nowej Orientacji PHARE realizowane w Polsce, Warszawa: Urząd Komitetu Integracji Europejskiej 2002, t. I i II.
Przygotowanie krajów stowarzyszonych Europy Środkowej i Wschodniej do integracji z Rynkiem Wewnętrznym Unii europejskiej. Biała Księga Komisji Europejskiej, Warszawa: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce 1995.
Raport na temat rezultatów negocjacji o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, przyjęty przez Radę Ministrów w grudniu 2002 [dostęp 5.01.2017: http://www. opoka.org.pl/biblioteka/X/XU/raportnegocjacje.pdf].
Raport z wykonania programu działań dostosowujących polską gospodarkę do wymagań Układu Europejskiego oraz przyszłego członkostwa Polski w Unii Europejskiej w latach 1992-1996, przyjęty przez Radę Ministrów RP w dniu 20 maja 1997 roku, Warszawa: Urząd Komitetu Integracji Europejskiej 1997.
Sujkowska Z., Phare − założenia, projekty, rezultaty, Warszawa: Europejskie Centrum Przedsiębiorczości 2005.
The Framework Agreeement between the European Commission and the Republic of Poland regulating the Phare Programe signed on 31 May 1990.
The Phare Programme: An interim evaluation, European Commission: Directorate General for External Relations: Europe and the New Independent States, Common Foreign and Security Policy, External Service (DG1A F/5), June 1997; http://ec.europa.eu/europeaid/how/ev aluation/evaluation_reports/reports/cards/951466_en.pdf [dostęp: 12.12.2016].
Unia Europejska. Integracja Polski z Unią Europejską, red. E. Kawecka-Wyrzykowska i E. Synowiec, Warszawa: Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego 1996.
Wysokińska Z., Polska w procesie integracji ze Wspólnotami Europejskimi, red. Z. Wysokińska, Warszawa−Łódź: Wydawnictwo Naukowe PWN 1994.
Zagraniczna polityka gospodarcza Polski w teorii i praktyce dostosowań do Unii Europejskiej, praca zbiorowa, red. L. Ciamaga, Warszawa: „Elipsa” 1997.
Żuromski P., Fundusze strukturalne i pomoc przedakcesyjna Unii Europejskiej, red. T. Domański, Łódź: Uniwersytet Łódzki 2001.
Opublikowane
2020-04-30
Dział
Artykuły