Migracje przymusowe na obszarze poradzieckim: geneza i konsekwencje zjawiska
Słowa kluczowe:
obszar poradziecki; Federacja Rosyjska; migracje przymusowe; osoby wewnętrznie przesiedlone
Abstrakt
Celem artykułu jest przeanalizowanie problemu migracji przymusowej na obszarze poradzieckim w kontekście zachodzących tam procesów społeczno-politycznych. Kluczowe znaczenie ma przybliżenie genezy, skali i konsekwencji masowej migracji przymusowej, wywołanej konfliktami zbrojnymi, prześladowaniem określonych grup narodowych, etnicznych, religijnych czy politycznych. Niemożność uregulowania szeregu „zamrożonych” konfliktów posowieckich niesie ze sobą ryzyko dalszej destabilizacji regionu, co może mieć niepośledni wpływ na bezpieczeństwo nie tylko obszaru poradzieckiego, ale także regionów sąsiednich, w tym Europy Środkowo-Wschodniej oraz ogólnie całej Unii Europejskiej.
Bibliografia
Commercio M.E., Russian Minority Politics in Post-Soviet Latvia and Kyrgyzstan. The Transformative Power of Informal Networks, Philadelphia: University of Pennsylvania Press 2010.
Dunlop J.B., Russia Confronts Chechnya. Roots of a Separatist Conflict, Cambridge–New York: Cambridge University Press 1998.
Fowkes B., Ethnicity and Ehnic Conflict in the Post-communist world, Basingstoke (Hants.)–New York: Palgrave 2002.
George J.A., The Politics of Ethnic Separatism in Russia and Georgia, New York: Palgrave Macmillan 2009.
Głębocki H., Kresy imperium. Szkice i materiały do dziejów polityki Rosji wobec jej peryferii (XVIII-XXI wiek), Kraków: Wydawnictwo Arcana 2006.
Jędrychowska B., Polscy zesłańcy na Syberii (1830-1883). Działalność pedagogiczna, oświatowa i kulturalna, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2000.
King Ch., The Ghost of Freedom. A History of the Caucasus, Oxford–New York: Oxford University Press 2008.
Laitin D.D., Identity in Formation. The Russian-speaking Populations in the Near Abroad, Ithaca–London: Cornell University Press 1998.
Legucka A., Geopolityczne uwarunkowania i konsekwencje konfliktów zbrojnych na obszarze poradzieckim, Warszawa: Difin 2013.
Legucka A., Frozen and Freezing Conflicts in Eastern Europe and South Caucasus: Implications for Regional Security, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 15(2017), nr 2, s. 79-97.
Mooney E., From Solidarity to Solutions: The Government Response to Internal Displacement in Georgia, w: From Responsibility to Response: Assessing National Approaches to Internal Displacement, red. E. Ferris, E. Mooney, Ch. Stark, Washington, DC: The Brookings Institution– London School of Economics 2011, s. 179-229.
Nowak A., Od imperium do imperium. Spojrzenia na historię Europy Wschodniej, Kraków–Warszawa: Arcana 2004.
Osadczy W., Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej–Europejskie Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów–Instytut Europy Środkowo-Wschodniej 2007.
Patlewicz B., Azerbejdżańsko-ormiański spór o Górski Karabach – konflikt niereligijny?, w: Religia w konfliktach etnicznych we współczesnym świecie, red. A. Szabaciuk, D. Wybranowski, R. Zen-derowski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2016, s. 377-402.
Pilkington H., Migration, Displacement, and Identity in Post-Soviet Russia, London–New York: Routledge 1998.
Polian P.M., Against their Will. The History and Geography of Forced Migrations in the USSR, Budapest–New York: Central European University Press 2004.
Silogava V., Shengelia K., History of Georgia. From the Ancient Times through the “Rose Revolution”, Tbilisi: Causasus University Publishing House 2007.
Stemmer A., The Republic of Moldova and the Migration. Migration and its Risks and Opportunities for the European Union, „KAS International Reports” 2011, nr 9-10, s. 40-59.
Szabaciuk A., Między konfliktem a pokojem: polityka etniczna i wyznaniowa Gruzji w latach 1991-2012, „Wschodnioznawstwo” 6(2012), s. 61-76.
Szabaciuk A., Polityka ludnościowa jako element strategii odbudowy pozycji imperialnej Federacji Rosyjskiej, „Przegląd Zachodni” 2016, nr 4, s. 117-133.
Szabaciuk A., Zapomniane ofiary wojny. Osoby wewnętrznie przesiedlone (IDP) na Ukrainie, „Studia Europejskie” 2016, nr 3, s. 61-77.
Śliwowska W., Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku. Słownik biograficzny, Warszawa: DiG 1998.
Toshmuhammadov M., Civil War in Tajikistan and Post-conflict Rehabilitation, Sapporo: Center of Slavic Researches 2004.
Uehling G., A hybrid Deportation: Internally Displaced from Crimea in Ukraine, w: Migration and the Ukraine Crisis. A Two-country Perspective, red. A. Pikulicka-Wilczewska, G. Uehling, Bristol:
E-International Relations 2017, s. 62-77.
Wierzbicki A., Etniczność i narody w Europie i Azji Centralnej. Perspektywa teoretyczna i egzemplifikacyjna, Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych 2014.
Zürcher Ch., The Post-Soviet Wars. Rebellion, Ethnic Conflict, and Nationhood in the Caucasus, New York–London: New York University Press 2007.
Долбилов М.Д., Миллер А.И. (red.), Западные окраины Российской империи, Москва: Новое литературное обозрение 2007.
Рязанцев С.В., Гребенюк Александр А., „Наши” за границей. Русские, россияне, русскоговорящие, соотечественники. Расселение, интеграция и возвратная миграция в Россию, Москва: ИСПИ РАН 2014.
Танги А. де, Великая миграция. Россия и россияне после падения железного занавеса, Москва 2012.
Тренин Д.В., Демография и иммиграция, w: Миграция в России 2000-2012. Хрестоматия в трех томах, red. И.С. Иванов, Москва: Спецкнига 2013.
Эткинд А.M., Уффельманн Д., Кукулин И.В., Внутренняя колонизация России: между практикой и воображением, w: Там, внутри. Практики внутренней колонизации в культурной истории России, red. А.M. Эткинд, Д. Уффельманн, И.В. Кукулин, Москва: Новое литературное обозрение 2012, s. 6-49.
Dunlop J.B., Russia Confronts Chechnya. Roots of a Separatist Conflict, Cambridge–New York: Cambridge University Press 1998.
Fowkes B., Ethnicity and Ehnic Conflict in the Post-communist world, Basingstoke (Hants.)–New York: Palgrave 2002.
George J.A., The Politics of Ethnic Separatism in Russia and Georgia, New York: Palgrave Macmillan 2009.
Głębocki H., Kresy imperium. Szkice i materiały do dziejów polityki Rosji wobec jej peryferii (XVIII-XXI wiek), Kraków: Wydawnictwo Arcana 2006.
Jędrychowska B., Polscy zesłańcy na Syberii (1830-1883). Działalność pedagogiczna, oświatowa i kulturalna, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2000.
King Ch., The Ghost of Freedom. A History of the Caucasus, Oxford–New York: Oxford University Press 2008.
Laitin D.D., Identity in Formation. The Russian-speaking Populations in the Near Abroad, Ithaca–London: Cornell University Press 1998.
Legucka A., Geopolityczne uwarunkowania i konsekwencje konfliktów zbrojnych na obszarze poradzieckim, Warszawa: Difin 2013.
Legucka A., Frozen and Freezing Conflicts in Eastern Europe and South Caucasus: Implications for Regional Security, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 15(2017), nr 2, s. 79-97.
Mooney E., From Solidarity to Solutions: The Government Response to Internal Displacement in Georgia, w: From Responsibility to Response: Assessing National Approaches to Internal Displacement, red. E. Ferris, E. Mooney, Ch. Stark, Washington, DC: The Brookings Institution– London School of Economics 2011, s. 179-229.
Nowak A., Od imperium do imperium. Spojrzenia na historię Europy Wschodniej, Kraków–Warszawa: Arcana 2004.
Osadczy W., Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej–Europejskie Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów–Instytut Europy Środkowo-Wschodniej 2007.
Patlewicz B., Azerbejdżańsko-ormiański spór o Górski Karabach – konflikt niereligijny?, w: Religia w konfliktach etnicznych we współczesnym świecie, red. A. Szabaciuk, D. Wybranowski, R. Zen-derowski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2016, s. 377-402.
Pilkington H., Migration, Displacement, and Identity in Post-Soviet Russia, London–New York: Routledge 1998.
Polian P.M., Against their Will. The History and Geography of Forced Migrations in the USSR, Budapest–New York: Central European University Press 2004.
Silogava V., Shengelia K., History of Georgia. From the Ancient Times through the “Rose Revolution”, Tbilisi: Causasus University Publishing House 2007.
Stemmer A., The Republic of Moldova and the Migration. Migration and its Risks and Opportunities for the European Union, „KAS International Reports” 2011, nr 9-10, s. 40-59.
Szabaciuk A., Między konfliktem a pokojem: polityka etniczna i wyznaniowa Gruzji w latach 1991-2012, „Wschodnioznawstwo” 6(2012), s. 61-76.
Szabaciuk A., Polityka ludnościowa jako element strategii odbudowy pozycji imperialnej Federacji Rosyjskiej, „Przegląd Zachodni” 2016, nr 4, s. 117-133.
Szabaciuk A., Zapomniane ofiary wojny. Osoby wewnętrznie przesiedlone (IDP) na Ukrainie, „Studia Europejskie” 2016, nr 3, s. 61-77.
Śliwowska W., Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku. Słownik biograficzny, Warszawa: DiG 1998.
Toshmuhammadov M., Civil War in Tajikistan and Post-conflict Rehabilitation, Sapporo: Center of Slavic Researches 2004.
Uehling G., A hybrid Deportation: Internally Displaced from Crimea in Ukraine, w: Migration and the Ukraine Crisis. A Two-country Perspective, red. A. Pikulicka-Wilczewska, G. Uehling, Bristol:
E-International Relations 2017, s. 62-77.
Wierzbicki A., Etniczność i narody w Europie i Azji Centralnej. Perspektywa teoretyczna i egzemplifikacyjna, Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych 2014.
Zürcher Ch., The Post-Soviet Wars. Rebellion, Ethnic Conflict, and Nationhood in the Caucasus, New York–London: New York University Press 2007.
Долбилов М.Д., Миллер А.И. (red.), Западные окраины Российской империи, Москва: Новое литературное обозрение 2007.
Рязанцев С.В., Гребенюк Александр А., „Наши” за границей. Русские, россияне, русскоговорящие, соотечественники. Расселение, интеграция и возвратная миграция в Россию, Москва: ИСПИ РАН 2014.
Танги А. де, Великая миграция. Россия и россияне после падения железного занавеса, Москва 2012.
Тренин Д.В., Демография и иммиграция, w: Миграция в России 2000-2012. Хрестоматия в трех томах, red. И.С. Иванов, Москва: Спецкнига 2013.
Эткинд А.M., Уффельманн Д., Кукулин И.В., Внутренняя колонизация России: между практикой и воображением, w: Там, внутри. Практики внутренней колонизации в культурной истории России, red. А.M. Эткинд, Д. Уффельманн, И.В. Кукулин, Москва: Новое литературное обозрение 2012, s. 6-49.
Opublikowane
2020-04-29
Dział
Artykuły
Copyright (c) 2018 Roczniki Nauk Społecznych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
