On the Silk Side of the Poem [Snuć miłość…] by Adam Mickiewicz

  • Małgorzata Burta Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
Keywords: Adam Mickiewicz; St. Teresa of Jesus; Lausanne lyrics; silkworm; mystical entomology

Abstract

The article presents a trace of the presence of St. Teresa of Avila in the poetry of Adam Mickiewicz. It is an attempt to interpret the poem [Snuć miłość...] [To spin love…] in the context of the image of a silkworm from the treatise Zamek wewnętrzny czyli Mieszkania [Internal Castle or Flats]. It resembles the editorial and comparative findings of the researchers of “pondering in Lausanne” in order to emphasise the main meaning of the first line of the work: “Snuć miłość jak jedwabnik nić wnętrzem swym snuje” [To spin love like a silkworm spinning the thread with his inside”. The zoological contexts lead to mystical entomology.

References

Adamska Janina I. OCD, Święta Teresa od Jezusa, Kraków 1983.

Ahlgren Gillian T.W., Entering Teresa of Avila’s “Interior Castle”. A Reader’s Companion, New York 2005.

Álvarez Tomas OCD, Komentarz do „Twierdzy wewnętrznej” świętej Teresy od Jezusa, przeł. B.K. Jakubowski, Kraków 2011.

Álvarez Tomas OCD, Przewodnik do wnętrza Zamku. Duchowa lektura „Zamku wewnętrznego” św. Teresy od Jezusa, przeł. D. Wandzioch, Poznań 2015.

Bourne Peter, St. Teresa’s Castle of the Soul. A Study of the Interior Castle, Long Beach 1995.

Ciesielska-Borkowska Stefania, Mistycyzm hiszpański na gruncie polskim, Kraków 1939.

Czerwińska Renata, Teresa z Ávili. Mistyczka z temperamentem, Kraków 2017.

Forstner Dorothea OSB, Świat symboliki chrześcijańskiej, przeł. i oprac. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, wybór il. T. Łozińska, Warszawa 1990.

Guerra Santiago, El gusano y la mariposa. Una consideration histórico-espiritual, „Revista de Espiritualidad” 72(2013), s. 537-571.

Hoffmanowa Klementyna, Teressy [!] świętej dzieła, [w:] taż, Encyklopedia doręczna […], t. II, Warszawa 1851.

Humphreys Carolyn, From Ash to Fire. An Odyssey in Prayer. A Contemporary Journey Through the “Interior Castle” of Teresa of Avila, New Rochelle 1992 (i wyd. nast.).

Kaczor-Scheitler Katarzyna, Mistycyzm hiszpański w piśmiennictwie polskich karmelitanek XVII i XVIII wieku, Łódź 2005.

Kajdańska Aleksandra, Kajdański Edward, Jedwab. Szlakami dżonek i karawan, Warszawa 2017.

Kluk Krzysztof, Zwierząt domowych i dzikich, osobliwie krajowych, historii naturalnej początki i gospodarstwo […], Warszawa 1780.

Las moradas del Castillo interior de Santa Teresa de Jesús. Actas del IV Congreso Internacional Teresiano, Avila 2014.

Lipczak Aleksandra, Święta Teresa. Squatterka boża, „Gazeta Wyborcza” z 2.04.2015 (Magazyn świąteczny).

Marren Peter, Rainbow Dust. Three Centuries of Butterfly Delight, Chicago 2016.

Morilla Delgado Juan Manuel, Mistyka św. Teresy z Ávila. „Szukaj siebie we mnie”, przeł. J. Zychowicz, Kraków 2011, część 2: W twierdzy duszy: szlaki wewnętrzne.

O’Rourke Boyle Marjorie, Divine Domesticity. Augustine of Thagaste to Teresa of Avila, Leiden–New York–Köln 1997.

Sicari Antonio Maria OCD, Od Franza Kafki do św. Teresy. Wprowadzenie do „niedostępnego” zamku, przeł. Siostry Karmelitanki Bose – Tarnów, Poznań 2015, część 2: W „Zamku wewnętrznym” św. Teresy z Ávila.

Steggink Otger Ocarm, Teresa. Duchowy i psychologiczny portret Teresy od Jezusa, przeł. L. Wrona CM, Kraków 2011.

Stinissen Wilfrid OCD, Wędrówka wewnętrzna śladem św. Teresy z Avili, przeł. J. Iwaszkiewicz, Poznań 2001.

Wanat Benignus Józef OCD, Bibliografia św. Teresy od Jezusa w Polsce, [w:] Otrzymałam ducha mądrości. Księga pamiątkowa z okazji ogłoszenia św. Teresy od Jezusa Doktorem Kościoła Powszechnego, red. Otton Filek OCD, Kraków 1972.

Weber Alison, Teresa of Avila and the Rhetoric of Femininity, Princeton 1990, chap. IV: „The Interior Castle” and the Rhetoric of Obfuscation, s. 98-122.

Bachórz Józef, Fauna w słowniku Mickiewicza, [w:] tenże, Jak pachnie na Litwie Mickiewicza i inne studia o romantyzmie, Gdańsk 2003.

Borowy Wacław, Drobiazgi Mickiewiczowskie, „Pamiętnik Literacki” 1948.

Igliński Grzegorz, Z Mickiewiczowskiego bestiariusza, Owady i robaki w „Dziadach”, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza” 9(2016).

Kawa Marek, Ten, który toczy nasze dusze i ciała… Robak i robactwo w kulturze i literaturze, Kraków 2011.

[Klaczko Julian], Rękopisy po Adamie Mickiewiczu i niedrukowane ustępy z „Pana Tadeusza”, „Czas. Dodatek miesięczny” 1856, t. 2.

Kuczera-Chachulska Bernadetta, Przemiany form i postaw elegijnych w liryce polskiej XIX wieku, Warszawa 2002, rozdział 1: Mickiewicza pamięć zamieszkana.

Lednicki Wacław, Adam Mickiewicz – romantyczny ambasador Polski przy dworze realizmu, „Teki Historyczne” 1955, t. 7.

Liryki lozańskie Adama Mickiewicza. Strona Lemanu. Antologia, oprac. Marian Stala, Kraków 1998.

Maciejewski Marian, Mickiewiczowskie „czucia wieczności”. (Czas i przestrzeń w liryce lozańskiej), [w:] tenże, Poetyka – gatunek – obraz. W kręgu poezji romantycznej, Wrocław 1977.

Mickiewiczowski „domek mego ducha”, [w:] Mickiewicz mistyczny, red. Andrzej Fabianowski, Ewa Hoffmann-Piotrowska, Warszawa 2005.

Nowak Marek OP, „Czterdzieści i cztery”. Tropem Nieznanego Filozofa, [w:] Mickiewicz mistyczny, red. Andrzej Fabianowski, Ewa Hoffmann-Piotrowska, Warszawa 2005.

Pigoń Stanisław, Jakiego Mickiewicza znamy? Garść uwag o tekstach i autografach jego dzieł, „Przegląd Warszawski” 2(1922), t. 3, nr 12.

Pigoń Stanisław, Autograf wiersza Mickiewicza „Snuć miłość”, „Przegląd Warszawski” 5(1925), t. 1, nr 42.

Piwińska Marta, „I ziarno duszy nagie pozostało”. Późne wiersze Mickiewicza w świetle twórczości genezyjskiej Słowackiego, „Pamiętnik Literacki” 1987, z. 1.

Sekrecka Mieczysława, Louis-Claude de Saint-Martin – le Philosophe Inconnu. L’Homme et l’oeuvre, Wrocław 1968.

Seweryn Dariusz, O wyobraźni lirycznej Mickiewicza, Warszawa 1996.

Stefanowska Zofia, Świat owadzi w IV części „Dziadów”, [w:] taż, Próba zdrowego rozumu. Studia o Mickiewiczu, Warszawa 1976.

Stelmaszczyk Barbara, Sfera miłości – o wierszu „Snuć miłość…”, [w:] Wiersze Adama Mickiewicza. Analizy, komentarze, interpretacje, red. Jacek Brzozowski, Łódź 1998.

Sudolski Zbigniew, Wiara Mickiewicza, „Przegląd Powszechny” 1999, nr 11, s. 162.

Szczeglacka-Pawłowska Ewa, Romantyzm „brulionowy”, Warszawa 2015.

Winek Teresa, Eustachy Januszkiewicz i Julian Klaczko jako wydawcy „Pism” Adama Mickiewicza, „Pamiętnik Literacki” 2005, z. 4.

Zamącińska Danuta, Ze studiów nad kompozycją wierszy lirycznych Mickiewicza, „Roczniki Humanistyczne” 8(1959), z. 1.

Zgorzelski Czesław, O sztuce poetyckiej Mickiewicza. Próby zbliżeń i uogólnień, Warszawa 1976.

Published
2019-10-24
Section
Articles