Phantoms and Awakening. PRL in the Kashubian Cultural Memory
Abstract
The year 1989 in the Kashubian literature did not bring any radical thematic or stylistic changes. Kashubian belles-lettres developed at its own pace, only partially reflecting the nationwide phenomena. The Kashubian region existed in its linguistic diversity for a small group of recipients, lacking strong external support and without any spectacular publications and artistic achievements.
The images of the forms of existence of the Polish People’s Republic in the literature written in the Kashubian language after 1989 are very rare. In this respect, only three writers who decided to give a more detailed description of this time can be named: Stanisław Pestka (1929-2015), Stanisław Janke (born in 1956) and Artur Jabłoński (born in 1970).
References
Andrzejewski B., Przyroda i język. Filozofia wczesnego romantyzmu w Niemczech, Warszawa–Poznań 1989.
Bądkowski L., Czyste jak zwierciadło Pana Bukowskiego, „Litery” 1966, nr 12, s. 28-29.
Borzyszkowski J., O historii literatury kaszubskiej i jej twórcach, Gdańsk 2011.
Bukowski A., Regionalizm kaszubski. Ruch naukowy, literacki i kulturalny. Zarys monografii historycznej, Poznań 1950.
Bukowski A., Remus w krzywym zwierciadle Lecha Bądkowskiego, „Gdańskie Zeszyty Humanistyczne” 1965, nr 13, s. 195-214.
Ciemiński R., Widziane z Gdańska, „Naji Gòchë. Magazyn regionalny społeczno-kulturalny” 2002, nr 2, s. 45-46.
Clifford J., Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka, przeł. E. Dżurak, J. Iracka, E. Klekot, M. Krupa, S. Sikora, M. Sznajderman, Warszawa 2000.
Czapliński P., Powrót centrali. Literatura w nowej rzeczywistości, Kraków 2007.
Czapliński P., Resztki utopii. Literatura najnowsza i wymyślanie przyszłości, [w:] Nowe dwudziestolecie (1989-2009). Rozpoznania. Hierarchie. Perspektywy, red. H. Gosk, Warszawa 2010, s. 40-79.
Czermińska M., Autobiografia i powieść czyli pisarz i jego postacie, Gdańsk 1987.
Drzeżdżon J., Współczesna literatura kaszubska 1945-1980, Warszawa 1986.
Drzeżdżon R., Łiskawica, „Kurier Wejherowski” 2001, nr 5, s. 5.
Dołowy N., Kaszubi z Pomorza, Gdynia 2010.
Dołowy-Rybińska N., Języki i kultury mniejszościowe w Europie: Bretończycy, Łużyczanie, Kaszubi, Warszawa 2011.
Duć-Fajfer H., Etniczność a literatura, [w:] Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, red. T. Walas, R. Nycz, Kraków 2012, s. 433-450.
Formella S., Kryptonim „Działacze”. Inwigilacja Jana Trepczyka przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa do 1956 r., [w:] Méster Jan (1907-1989). Praca monograficzna o Janie Trepczyku, red. W. Frankowska, Wejherowo 2017, s. 27-58.
Fryda M., Błyskawica, „Zbliżenia” 1989, nr 31, s. 7.
Geertz C., „Z punktu widzenia tubylca”. O naturze antropologicznego rozumienia, [w:] Geertz C., Wiedza lokalna. Dalsze eseje z zakresu antropologii interpretatywnej, przeł. D. Wolska, Kraków 2005, s. 63-77.
Głowiński M., Porządek, chaos, znaczenie. Szkice o powieści współczesnej, Warszawa 1968, s. 72-85.
Gosk H., Opowieści „skolonizowanego/kolonizatora”. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku, Kraków 2010.
Greenblatt S., Pośrednik, przeł. K. Karpinowicz, M. Łukowska, [w:] S. Greenblatt Poetyka kulturowa. Pisma wybrane, red. i wstęp K. Kujawińska-Courtney, Kraków 2006, s. 195-254.
Grzędzicki Ł., Jest nas wielu, „Pomerania” 2012, nr 4, s. 3.
Jabłoński A., Szymikowski D., Kaszubski ruch narodowy. Próba historycznego zarysu, http://www.kaszebsko.com/kaszubski-ruch-narodowy.html.
Janion M., Kuźnia natury, Gdańsk 1994.
Janke S., Kaszëbskô proza òd 1989 rokù, „Acta Cassubiana” 2007, s. 68-74.
Kalinowski D., Biografie Drzeżdżona; Oczy (na) Drzeżdżona, [w:] J. Drzeżdżon, Twórczość kaszubska, oprac. M. Cybulski, D. Kalinowski, Gdańsk 2016, s. 5-100.
Kalinowski D., ,,Czarno-złota tożsamość. Kaszubocentryczne periodyki „Tatczëzna” i „Òdroda”, „Porównania” 2014, nr 14, s. 137-150.
Kalinowski D., Dramaturgia Jana Romskiego. Tematy, idee, techniki, [w:] J. Rompski, Dramaty kaszubskie, oprac. J. Treder, wstępy D. Kalinowski, A. Kuik-Kalinowska, J. Treder, Wejherowo–Gdańsk 2009, s. 5-44.
Kalinowski D., Gryf w Feniksa przemieniony, [w:] D. Kalinowski, Sylwa kaszubskie, s. 145-153.
Kalinowski D., Hubert Suchecki. Zapomniany dramaturg kaszubski, „Biuletyn Rady Języka Kaszubskiego” 2015, s. 134-145.
Kalinowski D., Jasna strona codzienności. Sztuki teatralne Jana Piepki, „Acta Cassubiana” 2015, nr XVII, s. 181-198.
Kalinowski D., Kaszëbskô stegna Stanisława Jankego, [w:] Sześć dekad po kaszubsku, red. J. Borchmann i M. Tamkun, Bolszewo 2016, s. 29-44.
Kalinowski D., Kaszubskie kompleksy kulturowe (z centrum i prowincją w tle), [w:] Centra – peryferie w literaturze polskiej XX i XXI wieku, red. W. Browarny, E. Rybicka, D. Lisak-Gębala, Kraków 2015, s. 259-273.
Kalinowski D., Kaszubski bohater tragiczny? [w:] D. Kalinowski, Sylwa kaszubskie, Słupsk–Gdańsk 2017, s. 108-113.
Kalinowski D., Kaszuby a badania postkolonialne, [w:] Nowy regionalizm w badaniach literackich. Badawczy rekonesans i zarys perspektyw, red. M. Mikołajczak, E. Rybicka, Kraków 2012, s. 115-134.
Kalinowski D., Klucz czy wytrych, [w:] D. Kalinowski, Raptularz kaszubski, Gdańsk 2014, s. 95-104.
Kalinowski D., Literatura kaszubska i socrealizm. Przyciąganie i odpychanie, [w:] Regionalizm literacki. Historia i pamięć, red. Z. Chojnowski, E. Rybicka, Kraków 2017, s. 84-103.
Kalinowski D., Moralistyka w przeróżnych odcieniach. Dramaturgia Stefana Fikusa, „Nasze Pomorze” 2014 [2015], nr 16, s. 169-196.
Kalinowski D., Nowy naród nad Bałtykiem? Kaszubskie powieści Artura Jabłońskiego, „Porównania” 2014 [2015], nr 15, s. 295-310.
Kalinowski D., Wiosna wciąż odnawiana oraz Kwiat przekwita, [w:] D. Kalinowski, Raptularz kaszubski, Gdańsk 2014, s. 164-187.
Kisiel M., O modelu literatury nowoczesnej, [w:] Październik ’56. Odwilż i przełom w życiu literackim i kulturalnym Polski, red. A. Kulawik, Kraków 1996, s. 40-50.
Kledzik E., „Necessary fictions” w polskiej prozie po 1989 roku, [w:] Dyskurs postkolonialny we współczesnej literaturze i kulturze Europy środkowo-wschodniej. Polska, Ukraina, Węgry, Słowacja, red. B. Bakuła, Poznań 2015, s. 413-429.
Kolbuszewska E., Romantyczne przeżywanie przyrody. Znaczenia, wartości, style zachowań, Wrocław 2007.
Kożyczkowska A., Kulturowe znakowanie człowieka. Szkic na marginesie książki „Namerkôny” Artura Jabłońskiego, „Rìčnik Ruskoj Bursy” 2013, s. 201-210.
Kuik-Kalinowska A., Tatczëzna. Literackie przestrzenie Kaszub, Gdańsk–Słupsk 2011.
Kurczewska J., Nowoczesne doświadczenie narodowe (z różnorodnością teraźniejszości w tle), [w:] Nowoczesność jako doświadczenie, red. R. Nycz, A. Zeidler-Janiszewska, Kraków 2006, s. 221-248.
Literatura czasów PRL-u o PRL-u, red. M. Karwala, B. Serwatka, Kraków 2011.
Majkowski D., Najważniejsze wątki w biografii literackiej autora „Łiskawice”, Sześć dekad po kaszubsku, red. J. Borchmann, M. Tamkun, Bolszewo 2016, s. 19-28.
Mazurek M., Język, przestrzeń, pochodzenie. Analiza tożsamości kaszubskiej, Gdańsk 2010.
Méster Jan (1907-1989). Praca monograficzna o Janie Trepczyku, red. W. Frankowska, Wejherowo 2017.
Miodoński L., Całość jako paradygmat rozumienia świata w myśli niemieckiej przełomu romantycznego, Wrocław 2001.
Neureiter F., Historia literatury kaszubskiej. Próba zarysu, przeł. M. Boduszańska-Borowikowa, Gdańsk 1982.
(Nie)ciekawa epoka? Literatura i PRL, red. H. Gosk, Warszawa 2008.
Obracht-Prondzyński C., Kaszubi – Między dyskryminacją a regionalną podmiotowością, Gdańsk 2002.
Òd „Skôrbu” do „Stegnë”. 150 lat czasopiśmiennictwa kaszubskiego, red. D. Kalinowski, Wejherowo–Słupsk–Gdańsk 2017.
Olszewski T., Między przełomami. O literaturze ostatniej dekady PRL-u, Warszawa 2015.
Ostrowski K., „Pomerania” na tle czasopiśmiennictwa kaszubsko-pomorskiego, Gdańsk 1980.
Pestka S., Drogi i bezdroża literatury regionalnej, [w:] Tenże Regionalizm w sztuce, Gdańsk 1972, s. 19-44.
Pestka S., Piśmiennictwo kaszubsko-pomorskie a kultura literacka regionu, „Pomerania” 1975, nr 5, s. 3-8.
Pestka S., Stan i perspektywy pamiętnikarstwa na Pomorzu, Wdzydze 1972, s. 3-18.
Pestka S., W zwierciadle beletrystyki, „Pomerania” 1986, nr 1, s. 25-29; nr 2, s. 20-23.
Potrzeba sacrum. Literatura polska okresu PRL-u, red. M. Ołdakowska-Kuflowa, W. Felski, Lublin 2012.
Pro memoria Jan Piepka (1926-2001), zebrał, oprac. wstęp J. Borzyszkowski, Gdańsk 2013.
Prokop-Janiec E., Etniczność, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2016, s. 409-432.
Prokop-Janiec E.,, Etnopoetyka oraz Powieść etnograficzna a kultury mniejszości, [w:] Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje, red. T. Walas, R. Nycz, Kraków 2012, s. 185-228; 541-564.
Puzdrowski E., Poezja to nie tylko muszelka słowa, [w:] J. Zbrzyca, Wieczórny widnik, red. S. Janke, oprac. J. Misiek, Gdańsk 2002, s. 163-164.
Rudaś-Grodzka M., Sfinks słowiański i mumia polska, Warszawa 2013.
Samp J., Jan Zbrzyca wśród poetów kaszubskich, [w:] Z zaborskiego matecznika. O Stanisławie Pestce – Janie Zbrzycy, Gdańsk 2008, s. 21-33.
Schramke G., Utwory poetyckie Jana Zbrzycy po polsku. Cele tłumaczenia z języka kaszubskiego i trudności w pracy translatorskiej, [w:] Tłumaczenia z kaszubskiego. Osoby, techniki i perspektywy, red. D. Kalinowski, Gdańsk–Wejherowo 2015, s. 117-118.
Sławiński J., Zanik centrali, „Kresy” 1994, nr 2, s. 14-16.
Stryjski K.J., Cztery dekady i pół. Szkice z dziejów Polski Ludowej, Katowice 2017.
Style zachowań romantycznych. Propozycje i dyskusje sympozjum, red. M. Janion, M. Zielińska, Warszawa 1986.
Synak B., Czarno-żółta tożsamość, „Pomerania” 2011, nr 3, s. 12-14.
Synak B., Kaszubska tożsamość. Ciągłość i zmiana, Gdańsk 1998.
Sześć dekad po kaszubsku, red. J. Borchmann, M. Tamkun, Bolszewo 2016.
Szturc W., Dialektyka fragmentu i duchowej pełni, [w:] W. Szturc, Ironia romantyczna. Pojęcie, granice i poetyka, Warszawa 1992.
Treder J., Język i idea prozy A. Jablonsczégò pt. „Namerkôny”, [w:] Językowy, literacki i kulturowy obraz Pomorza, t. II, red. M. Klinkosz, A. Lica, Z. Lica, Gdańsk 2015, s. 199-218.
Żmigrodzka M., Janion M., Romantyzm i historia, Warszawa 1978.
Copyright (c) 2017 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
