Wartości i antywartości w osiemnastowiecznych przysłowiach

  • Beata Kuryłowicz Uniwersytet w Białymstoku
Słowa kluczowe: aksjologia lingwistyczna; XVIII wiek; paremiologia; leksykografia; Michał Abraham Trotz

Abstrakt

Niniejszy artykuł jest próbą lingwistycznego opisu wartości występujących w osiemnastowiecznych przysłowiach, wyekscerpowanych z Nowego dykcjonarza Michała Abrahama Trotza. Autorka omawia preferencje aksjologiczne, odzwierciedlone w paremiach, ukazuje, które kategorie i jak licznie eksponowane są w prowerbiach, jakie środki językowe i stylistyczne służą wyrażaniu wartości i ich waloryzowaniu, a także jakie aspekty wartości uobecnione są w planie semantycznym przysłów.

Bibliografia

Bartmiński J.: Miejsce wartości w językowym obrazie świata, w: Język w kręgu wartości, red. J. Bartmiński, Lublin 2003.

Biegeleisen H.: Ilustrowane dzieje literatury polskiej, t. I, Wiedeń 1898.

Hołówka T.: Myślenie potoczne. Heterogeniczność zdrowego rozsądku, Warszawa 1986.

Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki W.: Słownik języka polskiego, Warszawa 1900-1927.

Kopaliński W.: Słownik symboli, Warszawa 2006.

Puzynina J.: Jak pracować nad językiem wartości?, w: Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, red. J. Puzynina, J. Bartmiński, Wrocław 1991, s. 129-137.

Puzynina J.: Język wartości, Warszawa 1992.

Puzynina J.: Słowo – wartość – kultura, Lublin 1997.

Minikowska T.: Czy pokora znaczy ‘uniżoność’, uległość’, „Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska” 27(1985), z. 160, s. 105-139.

Skorupka S.: Przysłowia a wyrażenia i zwroty przysłowiowe, „Prace Filologiczne” 32(1985), s. 359-364.

Urbańczyk S.: Polskie słowniki oświeceniowe, w: tenże, Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979, s.292-299.

Walczak B.: Nowe prace o polskich słownikach osiemnastowiecznych, w: Studia romanica in honorem Stanislai Gniadek, red. H. Misterski, J. Sypnicki, Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 1994, s. 45-57.

Wyżkiewicz-Maksimow R.: Językowy obraz człowieka – charakter i osobowość w paremiologii polskiej, serbskiej i chorwackiej, Gdańsk 2012.

Opublikowane
2019-10-22
Dział
Artykuły