Idea „Muzeum przedhistorycznego” prof. Erazma Majewskiego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w latach 20. XX wieku

  • Krzysztof Przylicki Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych
Słowa kluczowe: muzeum przedhistoryczne; prof. Erazm Majewski; archeologia; muzealnictwo

Abstrakt

O Muzeum Uniwersyteckim im. Księdza Jana Władzińskiego, które rozpoczęło swą działalność podczas uroczystej inauguracji roku akademickiego w niedzielę, 9 października 1932 r., napisano wiele. Zupełnie nieznanym pozostaje jednak fakt, że na długo przed otworzeniem tej placówki, bo już w pierwszych latach działalności KUL, czyniono starania o zorganizowanie w murach Uczelni „muzeum przedhistorycznego”, którego podstawę miał stanowić zbiór archeologiczny prof. Erazma Majewskiego z Warszawy. Na podstawie zachowanych w Archiwum Uniwersyteckim dokumentów - dwóch listów i projektu aktu darowizny, zrekonstruowane zostały okoliczności tworzenia tamtego muzeum. Ostatecznie muzeum przedhistoryczne im. Erazma Majewskiego w KUL nie powstało. Na przeszkodzie w realizacji tego ambitnego zamierzenia stanęła bezkonkurencyjna propozycja Warszawskiego Towarzystwa Naukowego, które zaofiarowało profesorowi pod ekspozycję jego zbiorów pomieszczenia na 3. piętrze Pałacu Staszica, w samym centrum miasta Warszawy.

Die Idee das vorgeschichtlichen Museums von Prof. Erazm Majewski in der Katholischen Universität Lublin in den 20-er Jahren des 20. Jahrhunderts

Das Kanoniker Jan Wladzinski Universitätsmuseum, das während der feierlichen Inauguration des akademischen Jahres 1932/1933 am 9. Oktober 1932 eingeweiht wurde, ist schon oft in der Literatur genannt worden. Völlig unbekannt bleibt jedoch, dass lange vor der Eröffnung dieser Einrichtung, Anstrengungen unternommen wurden, um innerhalb der Mauern der Universität ein vorgeschichtliches Museum zu aufzubauen. Dessen Grundlage war eine archäologische Sammlung von Prof. Erazm Majewski aus Warschau. Angesichts der erhaltenen Dokumente aus dem Universitätsarchiv ist es nun möglich, einen Blick hinter die Kulissen dieser Initiative zu werfen. Letztlich ist das Museum für Vorgeschichte nicht entstanden, da Prof. Majewski inzwischen von der Warschauer Wissenschaftsgesellschaft gebeten wurde, seine imposante Sammlung in der 3. Etage des Staszic-Palastes, im Zentrum von Warschau auszustellen.

Bibliografia

Bender A., Muzea kościelne i klasztorne w Polsce, „Klub Inteligencji Katolickiej. Zeszyty Społeczne”, 6 (1998), nr 6, s. 51.

Gomulanka S., Muzeum Uniwersyteckie KUL, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 1994, t. 63, s. 65-73.

Knapiński R., Na 60-lecie Muzeum Uniwersyteckiego KUL, „Lubelskie Wiadomości Numizmatyczne”, 1993, nr 2, s. 22-28.

Krajewska M., Archeologiczne Muzeum Erazma Majewskiego w Warszawie, „Swiatowit”. Rocznik Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego IX (L), 2011, s. 19-49.

Krajewska M., Spuścizna Erazma Majewskiego w Pracowni Dokumentacji Naukowej Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, „Wiadomości Archeologiczne”, 60 (2008), s. 9-95.

Muzeum im. Ks. Kanonika Jana Władzińskiego, „Głos Lubelski”, 18 (1932), nr 276, s. 2.

Przylicki K., Dzieje i charakter zbiorów artystycznych KUL, „Cenne, Bezcenne / Utracone”, 2011, nr 2, s. 10-13.

Przylicki K., Kolekcja średniowiecznej rzeźby śląskiej w zbiorach artystycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, „Roczniki Sztuki Śląskiej”, 21 (2012), s. 9-28.

Przylicki K., Odkrywanie. Sztuka polska i europejska w zbiorach Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, katalog wystawy, Suwałki 2012.

Przylicki K., Utracone na zawsze? Przedwojenne Muzeum im. ks. Jana Władzińskiego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, [w:] A. Kamler, D. Pietrzkiewicz (red.), Dziedzictwo utracone - dziedzictwo odzyskane, Warszawa 2014, s. 349-361.

Przylicki K., Zbiory sztuki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w świetle najnowszych ustaleń, „Liturgia Sacra”, 20 (2014), nr 2, s. 519-533.

Prof. Erazm Majewski o losach swego Muzeum Archeologicznego, „Swiatowit. Rocznik Muzeum Archeologicznego im. Er. Majewskiego Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”, 12 (1924/1928), s. 152-154.

Sienkiewicz J.W., Zbiory im. Olgi i Tadeusza Litawińskich w Muzeum Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1991.

Opublikowane
2019-10-22
Dział
Artykuły