Brzozowski and Żuławski – Two Poetic Perspectives on the Book Of Job
Abstract
This paper discusses parallel fragments of the two poetic paraphrases of the biblical Book of Job by Karol Brzozowski and Jerzy Żuławski. The analysis leads to the conclusion that the main idea of Job’s argument is handled in a very loyal and faithful manner by both translators. However, both translations differ in obvious ways. Both poets are looking for their own mode of expression – without rejecting the language of the denominational traditions they represent. As a Protestant, Brzozowski stays close to the Radziwiłł Bible, while Żuławski makes references to the Catholic Bible by Wujek. The translations differ considerably in terms of stylistic solutions adopted by the two translators. While Brzozowski attempts to make the text more poetic, universal and up-to-date, Żuławski resorts to archaisation. Both translators introduce substandard lexical items into their texts, which is owing to their own poetic interests.
References
Biblia brzeska 1563, Clifton-Kraków 2003.
Biblia w przekładzie księdza Jakuba Wujka z 1599 r. Transkrypcja typu „B” oryginalnego tekstu z XVI w. i wstępy ks. Janusz Frankowski, Warszawa 1999.
Bieńkowska D.: Polski styl biblijny, Łódź 2002.
Brzozowski K.: Z księgi Hioba, „Życie. Czasopismo ilustrowane poświęcone literaturze i sztuce” 2(1899), nr 17-18, s. 330-333.
Bukowski K.: Biblia a literatura polska. Antologia, Warszawa 19903.
Greszczuk B.: Archetypy starotestamentowe w polskich przekładach psalmów. Problemy lingwistyki stosowanej, Rzeszów 2000.
Kartka z pamiętnika. Listy ostatniego romantyka Karola Brzozowskiego do Alkara [Aleksandra Kraushara - dod. M.N.] (1895-1898), Warszawa 1912.
Kossowska M.: Biblia w języku polskim, t. I-II, Poznań 1968-1969.
Kossowska M.: Z dziejów polskiego stylu psałterzowego, „Język Polski” 42(1962), z. 2, s. 135-148; z. 3, s. 194-212.
Koziara S.: Nazwy polskich Biblii, w: Od Biblii Wujka do współczesnego języka religijnego, red. ks. Z. Adamek, S. Koziara, Tarnów 1999, s. 50-64.
Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. I-II, Warszawa 1984-1985 (hasła: Brzozowski Karol, Żuławski Jerzy).
Łach S.: Właściwości poetyckie psalmów, w: Księga Psalmów. Wstęp - przekład z oryginału - komentarz - ekskursy, oprać. ks. J. Łach, Lublin 1990, s. 55-68.
Maciejewski M.: (oprać.) Karol Brzozowski, w: Obraz literatury polskiej XIX i XX w., seria III: Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863, red. M. Janion, M. Dernałowicz, M. Maciejewski, t. II, Kraków 1988, s. 881-905.
Modrzejewski T.: Wyrazy, które umarły i które umierają, Warszawa 1936.
Piela M.: Jakiego przekładu Starego Testamentu brakuje w Polsce?, w: Polszczyzna biblijna. Między tradycją a nowoczesnością, red. S. Koziara, W. Przyczyna, t. I, Tarnów 2009, s. 125-140.
Pieśni ludu nadniemeńskiego z okolic Aleksoty, zebrał i przełożył Karol M. Brz...ski (Z dodatkiem do niektórych melodyj), Poznań 1844.
Słownik języka polskiego, red. A. Zdanowicz, M. Bohusz Szyszko, J. Filipowicz, W. Tomaszewicz, F. Czepieliński, W. Korotyński, B. Trentowski, t. I-II, Wilno 1856-58 (Swil).
Słownik języka polskiego, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiecki, t. I-VIII, Warszawa 1900-1927 (Swar).
Słownik literatury polskiej XIX wieku, Wrocław 1991 (hasło: Biblia).
Świderkówna A.: Mądrość i Hiob, czyli Bóg oskarżony, w: Rozmowy o Biblii, Warszawa 1994, s. 229-255.
Wielka encyklopedia PWN, red. Jan Wojnowski, t. I-XXXI, Warszawa 2001-2005 (hasła: Brzozowski Karol, Żuławski Jerzy).
Wojciechowska K.: Pieśń nad Pieśniami - liryka czy dramat?, „Studia Humanistyczno- -Teologiczne” 1(2003), s. 27-43.
Żuławski J.: Z ksiąg Starego Zakonu. Księgi niektóre z żydowskich pism Starego Zakonu wybrane przekładania Jerzego Żuławskiego, Warszawa 1993.
Copyright (c) 2013 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
