The Symbolic Meaning of the Court Room Equipment. The Case of the Crown Tribunal in Lublin as Shown in a Selection of 18th-Century Sermons
Abstract
The sermons addressed to the deputies during Church festivities and celebrations were part of the customary functioning of the Crown Tribunal. These texts disclose a lot of information that are of paramount value for an art historian. This particularly pertains to 18th-century texts. As borne out by the sermons under analysis, two items of equipment in the Tribunal courtrooms communicated a specific symbolic and legal message: these were the Tribunal cross and the portrait of St. Thomas, the Apostle. The sermons frequently compare the Christ’s ultimate judgments to the rulings of the Polish court. The message behind the symbol of the Tribunal cross was even more intense if it was part of a Marshall’s or a President’s court-of-arms. This was the case in 1723, when Michał Potocki of Pilawa was the Marshall. The most intriguing fusion of events depicted in the New Testament and the Old Polish reality is to be found in a sermon by Wojciech Zabielski, a Jesuit, where he used the figures taking part in the Way of the Cross as models to depict acts and attitudes of his contemporaries. The sermons present St Thomas as a witness to Christ’s resurrection who needed to prove the truth of the redemptive miracle by means of his senses. He symbolized the scrutiny and meticulousness in search of truth and decent judgement. He was set as an example for the judges, who should be ready to lay down their lives for truth and justice.
References
Bienkiewicz R., Godny Polak y święty Jezuita pan z Panow Stanisław Kostka [...], [Lublin 1748].
Bulewicz T., Uwagi o tzw. „Cyklu z dziejami św. Tomasza Apostoła z kolegiaty zamojskiej”, [w:] Studia nad sztuką renesansu i baroku, t. VII, red. J. Lileyko, I. Rolska-Boruch, Lublin 2006.
Chryczkiewicz A., Honor Trybunału w Kościele Katedralnym Wileńskim, Wilno 1745.
Gombin K., Staropolskie relacje o lubelskim Ratuszu – siedzibie Trybunału Koronnego, „Prace Polonistyczne” 63(2008).
Kantorowicz E., Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej, tłum. M. Michalski, A. Krawiec, red. J. Strzelczyk, Warszawa 2007.
Kitowicz J., Opis obyczajów za panowania Augusta III, wstęp M. Dernałowicz, komentarz Z. Goliński, Warszawa 1999.
Koźmian K., Pamiętniki, t. I, oprac. M. Kaczmarek, F. Pecold, wstęp i komentarz J. Willaume, Wrocław–Warszawa–Kraków 1972.
Mącik H., Osobliwa sprawa w poniżeniu się sędziów Trybunału, [w:] Studia nad sztuką renesansu i baroku, t. IX, red. J. Lileyko, I. Rolska-Boruch, Lublin 2008.
Mossakowski S., Tematyka dekoracji pałacu Krasińskich (1689-1699). Jej wzory literackie i plastyczne. Udział fundatora, architekta i rzeźbiarza, [w:] tenże, Orbis Polonus. Studia z historii sztuki XVII-XVIII wieku, Warszawa 2002.
Ochocki J. D., Pamiętniki, t. I, Warszawa 1882.
Odyński J., Kazanie na uroczystość św. Iwona, Lublin 1775.
Tomkiewicz W., Aktualizm i aktualizacja w malarstwie polskim XVII wieku, „Biuletyn Historii Sztuki” 13(1951), nr 1, s. 55-94 i nr 2, s. 5-46; przedruk [w:] tenże, Pędzlem rozmaitym. Malarstwo okresu Wazów w Polsce, Warszawa 1970, s. 49-100.
Tymieniecki W., Poseł wielki z instrukcyą do Trybunału Koronnego przy Zwiastowaniu Anielskim Nayświętszey Panny Maryi [...], [Lublin 1723].
Witkowski W., Urządzenia i symbolika sali Trybunału Koronnego w Lublinie, „Annales UMCS”, sectio G, v. XXX, 1983.
Witkowski W., Trybunał Koronny w Lublinie, [w:] Spojrzenia w przeszłość Lubelszczyzny, red. K. Myśliński, A. A. Witusik.
Witkowski W., Lublin Trybunalski, [w:] Lublin w dziejach i kulturze Polski, red. T. Radzik, A. A. Witusik, Lublin 1997.
Witkowski W., Sądownictwo Najwyższe w Rzeczypospolitej szlacheckiej, [w:] Sąd Najwyższy Rzeczypospolitej Polskiej. Historia i współczesność. Księga jubileuszowa 90-lecia Sądu Najwyższego 1917-2007, Warszawa 2007.
Wojciechowski L., Dominikańskie sanktuarium Krzyża św. w Lublinie do połowy XVII wieku, [w:] Dominikanie w Lublinie. Studia z dziejów i kultury, red. H. Gapski, Lublin 2006.
Zabielski W., Duch sprawiedliwości albo Kazanie w ktorym się pokazuie, iakim się Duchem rządzić maią, Sędziowie, ziemstwo, Palestra [...] Roku 1752 [...] w Lublinie, s. D v. Przedruk [w:] Zabielski, Na zaczęcie..., s. 230-231.
Zarzycki W., Trybunał Koronny dawnej Rzeczypospolitej, Piotrków Trybunalski 1993.
Copyright (c) 2010 Roczniki Humanistyczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
