Gescheiterte Intrige. Zu Lessings Minna von Barnhelm

Ewa Grzesiuk

Ewa Grzesiuk Faculty of Humanities, John Paul II Catholic University of Lublin

Keywords: comedy of humors; intrigue; Gotthold Ephraim Lessing; Minna von Barnhelm

Abstract

[Abstrakt tylko w j. polskim / Abstract only in Polish]

Niewydarzona intryga. Przyczynek do komedii Lessinnga Minna von Barnhelm

Rzadko się zdarza w tekstach komediowych, w których podstawę akcji dramatycznej stanowi intryga, by intrygant sam ogłaszał fiasko swego przedsięwzięcia. Minna von Barnhelm Lessinga jest właśnie takim tekstem. Lessing zrywa z tradycją sächsische Typenkomödie, w której intryga pojawiała się w aspekcie dydaktycznym i miała za zadanie wyśmianie (Verlachen) przywar, a inicjuje komedię charakterów (Charakterkomödie), w której nadaje nową funkcję intrydze: ta ma na celu sprawdzenie integralności charakteru osoby poddawanej próbie. Nadanie nowej funkcji intrydze przez Lessinga pozostaje w ścisłym związku ze zmieniającą się w czasach Lessinga wizją człowieka.

References

Bauer, G.: Streitlust, Gewinnstrategien und Friedensbemühungen in Lessings Nachkriegskomödie. In: Streitkultur. Strategien des Überzeugens im Werk Lessings. Hrsg. von W. Mauser und G. Saße. Tübingen: Niemeyer, 1993, S. 166-175.

Fick, M.: Lessing-Handbuch. Leben – Werk – Wirkung. 2. Aufl. Stuttgart: Metzler, 2004.

Michelsen, P.: »Die Verbergung der Kunst«: Über die Exposition in Lessings »Minna von Barnhelm«. In: Jahrbuch der Deutschen Schillergesellschaft 17 (1973), S. 192-252.

Prütti, B.: Bild und Körper. Weibliche Präsenz und Geschlechterbeziehungen in Lessings Dramen: Emilia Galotti und Minna von Barnhelm. Würzburg: Königshausen u. Neumann, 1996.

Pütz, P.: Die Leistung der Form. Lessings Dramen. Frankfurt a.M.: Suhrkamp, 1986.

Schröder, J.: Das parabolische Geschehen der »Minna von Barnhelm«. In: DVjs 43 (1969), S. 222-259.

Seeba, H.C.: Die Liebe zur Sache. Öffentliches und privates Interesse in Lessings Dramen. Tübingen: Niemeyer, 1973.

Steinmetz, H.: Die Komödie der Aufklärung. 3. Auflage. Stuttgart: Metzler, 1978.

Wittkowski, W.: Theodizee und Tugend: »Minna von Barnhelm« oder: Worum es in Lessings Dramen geht. In: Sprachkunst 22 (1991), S. 177-201.