Ukształtowanie leksykalne komunikatu reklamowego a płeć odbiorcy

Adam Majerowski

Adam Majerowski

Słowa kluczowe: komunikat reklamowy, leksyka, adresat, płeć, biolekt

Abstrakt

The article deals with the lexis of the advertising texts and its relation to the process of the distribution of respective languistic elements according to the sex of the addressee. Fallowing a meticulous analysis, it has been established that the lexis of the advertising texts (the general vocabulary) is organised in several groups: the general vocabulary (the lexis found in all advertising texts in question), the feminine vocabulary (the lexis appearing only in the advertising texts directed to women), the masculine vocabulary (the lexis observed only in the advertising texts addressed to men). The feminine and the masculine vocabularies form a collection of words that can be seen as characteristic group of lexical items.

The characteristic (distinctive from others) set of vocabulary has been extensively analysed in relation to its semantics. As a result, several lexical fields have been specified. The lexis of the advertising texts addressed to women has been grouped in three fields: “a person / a woman”, “the senses”, “the beauty”. The lexis of the advertising texts directed to men has been grouped in two categories: “a person / a man”, “the action”.

The differences existing in the advertising texts (addressed to men and women respectively) are parallel to different variants (forms) of the modern Polish language, functioning as so-called biolects established with reference to sex.

Bibliografia

Apresjan J. D., Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, przeł. Z. Kozłowska, A. Markowski, Wrocław 1980.
Barańczak S., Słowo – perswazja – kultura masowa, „Twórczość”, 7(1975).
Bogusławski A., Właściwości pragmatyczne wyrażeń równoznacznych, „Pamiętnik Literacki” 64(1973), z. 3.
Buttler D., Koncepcja pola wyrazowego, „Przegląd Humanistyczny”, 2(1967).
Grabias S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1997.
Gramatyka współczesnego języka polskiego, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, Warszawa 1998.
Handke K., Język familijny, Warszawa 1994.
Język a kultura, t. IX, Płeć w języku i kulturze, red. K. Handke, J. Anusiewicz, Wrocław 1995.
Jodłowski S., Podstawy składni polskiej, Warszawa 1976.
Kamińska-Szmaj I., Słownictwo charakterystyczne dla tekstów reklamowych, „Poradnik Językowy”, 5(1999).
Kołodziej J., Reklama: gra słowami, „Zeszyty Prasoznawcze” 36(1993), z. 3/4.
Kopertowska D., Język tekstów perswazyjnych (na podstawie współczesnych reklam), w: Regulacyjna funkcja tekstów, red. K. Michalewski, Łódź 2000.
Lyons J., Wstęp do językoznawstwa, przeł. A. Weinsberg, Warszawa 1976.
Lyons J., Semantyka, t. I-II, przeł. A. Weinsberg, Warszawa 1984-1987.
Miodunka M., Teoria pól wyrazowych. Społeczne i indywidualne ich uwarunkowania, Warszawa 1980.
Pisarek W., Pojęcie pola wyrazowego i jego użyteczność w badaniach stylistycznych, „Pamiętnik Literacki” 18(1958).
Pisarek W., Słowa na usługach reklamy w Polsce (1962-1993), „Zeszyty Prasoznawcze”, 36(1993), z. 3/4.
Sambor J., Słownictwo bardzo częste w pięciu stylach współczesnej polszczyzny pisanej, „Poradnik Językowy”, 1974.
Tokarski R., Struktura pola wyrazowego (studium językoznawcze), Warszawa 1984.
Tokarski R., Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin 1995.
Tokarski R., Słownictwo jako interpretacja świata, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001.
Wierzbicka A., Kocha, lubi, szanuje. Medytacje semantyczne, Warszawa 1971.
Weinsberg A., Językoznawstwo ogólne, Warszawa 1983.
Wilkoń A., Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice 1987.
Zemskaja E. A., Kitajgorodskaja M. A., Rozanova N. N., Osobennosti mužskoj i ženskoj reči, w: Russkij jazyk v ego funkcionirovanii, red. E. A. Zemskaja, D. N. Šmelev, Moskwa 1993.
Zgółkowa H., Charakterystyka ilościowa słownictwa współczesnej polszczyzny, Poznań 1987.